§ 19. Жарықтың дисперсиясы. Жарықтың интерференциясы



Дата22.11.2023
өлшемі13,43 Mb.
#192774
Байланысты:
2 сабақ 4

§ 19. Жарықтың дисперсиясы. Жарықтың интерференциясы

11 сынып

Оқу мақсаттары


11.6.1.4 - жұқа қабықтан өткен және шағылған жарықтың интерференция кезіндегі максимум мен минимум шарттарын анықтау

Интерференция

  • Жарықтың (толқынның) интерференциясы – когерентті толқындар беттескенде бір-бірін күшейту немесе әлсірету құбылысы.

Когерентті толқын

  • Когерентті толқын деп жиіліктері (периоды) бірдей, фазалар айырымы тұрақты толқындарды айтады. Когерентті толқындарды когерентті толқын көздері шығарады.

Резервуардағы механикалық толқындардың интерференция құбылысы


Толқындардың бір сәтте конструктивті немесе деструктивті түрде біріктірілуі екі толқынның жолындағы айырмашылыққа байланысты.

Егер толқындардың оптикалық жол айырымы жарты толқындардың жұп санына тең болса, олар бірдей фазада тербеледі, фазалар айырымы , яғни интерференциялық максимум шартын аламыз:

Егер толқындардың оптикалық жол айырымы жарты толқындардың жұп санына тең болса, олар бірдей фазада тербеледі, фазалар айырымы , яғни интерференциялық максимум шартын аламыз:


Егер толқындардың оптикалық жол айырымы жарты толқындардың тақ санына тең болса, онда олар қарама-қарсы фазада тербеледі, фазалар айырымы , яғни интерференциялық минимум шартын аламыз:
Интерференциясы
Интерференциялық жолақтың ені
Интерференциялық жолақтың ені – коршілес екі минимумдар (немесе максимумдар) ара қашықтығы:

Дисперсиясы

  • Заттың сыну көрсеткішінің жарық жиілігіне(немесе толқын ұзындығына) тəуелділігі
  • Жарық дисперсия құбылысын ағылшын ғалым- Ньютон ашқан.Призмадан өтіп ауытқыған жарық күлгіннен қызылға дейінгі əр түсті шоқтарға жіктеледі.

Дисперсия

  • Дисперсия – ортаның сыну көрсеткішінің тербеліс жиілігіне (толқын ұзындығына) тәуелділігі. Ақ жарық жеті түстен тұрады:
  • 1)қызыл (λ=760нм); 2) қызыл-сары; 3) сары; 4) жасыл; 5) көгілдір;
  • 6) көк; 7) күлгін (нм)
  • Призмада ақ жарықтың жеті түске жіктелуі, кемпірқосақ - дисперсия.
  • Призмадан өткенде ең көп ауытқитыны (толқын ұзындығы ең қысқасы) – күлгін, ең аз ауытқитыны (толқын ұзындығы ең ұзыны) – қызыл.
  •  

Дисперсия.

Күрделі және алғашқы жарық. Қосымша түс

  • Ба­қы­лан­ған­ спект­рде­ 7­ түр­лі­ түс­ ажы­ра­ты­ла­ды.­Ал­ шын­ мә­ні­сін­де,­ ақ­ түс­ не­гіз­гі­ үш­ түс­тен:­ қы­зыл,­жа­сыл­ жә­не­ көк ­түс­тен­ тұ­ра­ды.­Бұл­түс­тер­ді ­ал­ғаш­қы деп­ атай­ды,­ се­бе­бі­ олар­ бас­қа­ түс­тер­дің­ үй­ле­сім­де­рі ар­қы­лы ­алын­бай­ды.­Ал­ғаш­қы ­түс­тер­ жа­рық­та­рының қоспасынан ­тұ­ра­тын ­жа­рық­ты ­күр­де­лі ­деп­ атай­ды.

ЕСЕП1

Есеп2



Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет