8. ТЕРМОДИНАМИКАНЫҢ ЭЛЕМЕНТТЕРІ
Термодинамика мақсаты термодинамикалық тепе-теңдікте тұрған макроскоптық жүйенің жалпы қасиеттерін және бір күй мен екінші күй арасындағы процестерді зерттеу. Термодинамика негізінен тәжірибе нәтижесінде қалыптасқан екі іргелі заңға сүйене отырып, макропроцесстердің физикалық қасиеттерін қарастырады.
Термодинамика деп әртүрлі процестердегі жылу энергиясының басқа энергияның түрлеріне (сандық және сапалық) өзгеру заңдылықтарын зерттейтін физика бөлімін айтады. Жылу машинаның дамуына байланысты, ондағы энергияның өзгеруін зерттеу нәтижесінде және жылу машинасының пайдалы әсер коэффициентін көтеру әдістемесін іздеуде ХІХ-ғасырдың басында термодинамика қалыптасты. Термодинамиканың негізін салушы француз ғалымы Никола Леонара Сади Карно. Термодинамика деген сөз гректің екі сөзінен (термо-жылу және динамика-күш) тұрады. Термодинамиканы оқуда жүйе, жүйенің күйі, ішкі энергия, жұмыс, жылу мөлшері, термодинамикалық процесс деген ұғымдар кездеседі.
Термодинамикалық жүйе деп өзара және сыртқы ортамен, затпен және энергиямен алмасатын кез-келген денені немесе денелер жиынтығын айтады. Қатты дене, сұйық, газ, клетка немсе жануар мүшесі т.б. жүйе болып есептеледі. Оқшауланған жүйе деп сыртқы ортамен әсерлеспейтін, яғни затпен де, энергиямен де алмаспайтын жүйені айтады. Тұйықталған жүйе деп сыртқы ортамен тек энергиямен алмасып, затпен алмаспайтын жүйені айтады. Ашық жүйе деп қоршаған ортамен энергиямен де, затпен де алмасатын жүйені айтады.
Идеал газдың молекулалық – кинетикалық теориясының (МКТ) негізгі теңдеуінің екі жағын да мольдік көлемге көбейтейік
Менделеев-Клапейрон теңдеуінен шығатыны
 .
Теңдеулердің оң жақтарын теңестіре отырып, алатынымыз
 (8.1)
Жаңа тұрақтыны (
Достарыңызбен бөлісу: |
