1 – деңгей. Білу және түсіну «Халықаралық экономика»


Қажет иммигранттардың тiзiмi елге елден өзгертiледi, бiрақ олар әдетте келесi дәрежелердiң бiрлерi жатады



бет22/58
Дата29.12.2021
өлшемі165,72 Kb.
#106250
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   58
Байланысты:
Халықаралық экономика сессия (копия)
instrukciya po registracii v mobilnom pravitelstve 0, Rezyume Makhmedovoy Eleny, Rezyume Makhmedovoy Eleny, Rezyume Makhmedovoy Eleny, Rezyume Makhmedovoy Eleny, Rezyume Makhmedovoy Eleny, Rezyume Makhmedovoy Eleny, «Èíæåíåðë³ê ãðàôèêà» ï?í³íåí Î?Ó ?ä³ñòåìåë³ê ìàòåðèàëäàð, ВМ 7- курс весенн.сесс. 22-23, doc
Қажет иммигранттардың тiзiмi елге елден өзгертiледi, бiрақ олар әдетте келесi дәрежелердiң бiрлерi жатады:

  • Қызметкерлер, дайын ең төменгi төлеулерге ауыр, зиянды, айғыз және квалификациясыз жұмысты орындау,- деп құрылыс, көмекшi, маусымды, вахтанг, муниципалдық жұмыс;

  • жаңа және перспективалы салалар үшiн мамандар - бағдарламашылар, тар мамандандырылған инженерлер, банктiк қызметшiлер;

  • сирек мамандықтардың өкiлдерi - картинг, емдеудiң дәрiгерлер, қолданатын дәстүрлi емес әдiстерi алмастарды бағалы тас өңдеушiлер, қалпына келтiрушiлер;

  • дүниелiк атпен мамандары - музыканттар, артисттар, ғалымдар, спортшылар, дәрiгерлер, жазушылар;

  • қабылдаушы елге капитал және құратын жаңа жұмыс орын инвестиция салатын өз қызмет тасымалдау iрi кәсiпкерлер.

Иммиграцияның еңбек мәселесi қабылдаушы елдердiң екi жақты және көпжақты келiсiм қол қойылған ұлттық заңдардың негiз жұмыс iстейтiн мемлекеттiк институттарымен шұғылданады. Иммиграциялар мәселелердiң шешуiнде әдетте үш мемлекеттiк мекемелердiң минимумы сияқты жұмыс iстеген: иммиграция немесе тiкелей кiрудi заң нақтылы тәртiптердi орындаған шекаралық бақылаудың басқа органдары бойынша оның қызметiнiң әдiлетiнiң министрлiгi өз консулдiқ басқаруы арқылы кiру визаларының беру бiлетiн сыртқы iстер министрлiгi және еңбектiң шетелдiк еңбек күшiнiң қолдану күзететiн министрлiгi.

Арнайы дағдылар талап етiп немесе басқа себептер бойынша, жергiлiктi жұмыс орындала алмайтындығынан, иммигрантқа кiруге шешудiң елдерiнiң көпшiлiгiнде оның жұмысқа орналастыруы туралы жалдаушысы бар негiзде қол қойылған шарт шығып тұрады және осы жұмыс болған туралы еңбектiң министрлiгiнiң шешiмi. Оның жұмыс берушiсiнiң потенциалдық иммигрантының кiруiне кейбiр елдердегi шешулердiң берудi алдында iшкi iстер министрлiгiнiң келiсiмi және осы саланың кәсiподақтары алуға мiндеттi. Қабылдаушы елдердiң көпшiлiгiндегi иммиграция үшiн нормативтiк - заңға сүйенген базасы заңдар және заңға тәуелдi акттердiң көптiгiмен елестеткен.

21. Технологиялардың халықаралық қозғалысы: ұғымы, себептері және формаларыХалықаралық саудада тәжірибе жүзінде ғылыми -техникалық білімдерді айырбастауға қатысты бірнеше терминдер қолданылады. Соның ішінде, «халықаралық технология айырбасы», «өнеркәсіптік технология айырбасы», «ғылыми-техникалық қызмет нәтижесінің халықаралық айырбасы», «технологияның берілуі» сияқты терминдер кең қолданыла бастады. Ғылыми -техникалық білімдер саудасы бойынша жасалынатын операциялар мазмұны-коммерциялық негізде шетелдік сатып алушыларға тек ғылыми ғана емес, сонымен қатар, тәжірибелік құндылығы жоғары ғылыми-техникалық қызмет нәтижесін беру. Тәжірибе жүзінде мұндай операциялар технологиямен халықаралық айырбас деп аталады. Формасы жағынан бұл сыртқы сауда келісімін сақтай отырып, технологияның берілу негізінде жүзеге асырылады. Сонымен қатар «ғылыми-техникалық байланыстар» терминінің де мәні зор. «Ғылыми-техникалық байланыстар» халықаралық сауда операциясын жүргізу жолмен жүзеге асырылатын өндірістік тәжірибе, техникалық өңдеулер, тәжірибелік-конструкторлық, ғылыми зерттеулер нәтижелерімен айырбас негізінде байланыста болатын валюта-қаржылық, құқықтық қарым-қатынастар жиынтығы. Әлемдік шаруашылық байланыстар жүйесінде маңызды роль атқара отырып және осы жүйенің маңызды бөлігі ретінде, ғылыми-техникалық байланыстар әлемдік қол жеткізілген жетістіктердің жедел түрде ғылым мен техника саласында қолданылуына жағдай жасайды.

Берілетін технологияның түрлері:

1. Пайдалы, тиімді модельдер.

2. Өнеркәсіптік үлгілер.

Пайдалы, тиімді модельдер мәні жағынан «шағын ойлап табу» болып табылады және ол барлық елде бірдей қорғала бермейді. Өнеркәсіптік үлгілер өнеркәсіп бұйымының эстетикалық қораптауын сипаттайды. Ғылыми-техникалық, өндірістік, басқару, коммерциялық, қаржылық сипаттағы білім мен8.

22. Заттанған (жабдықтар, агрегаттар, технологиялық бағыттар және басқалар) және заттанбаған формадағы (әр түрлі тектегі технологиялық құжаттама, білім, тәжірибе, ноу-хау және басқалар) интеллектуалдық қызмет нәтижелері әлемдік технологиялар нарығының объектілері болып табылады.



Мемелекеттер, университеттер, фирмалар, пайда әкелмейтін ұыймдар, қорлар және жеке тұлғалар – ғалымдар мен мамандар әлемдік технологиялар нарығының субъектілері болып саналады.

Технология өздігінен тауар болып саналмайды, ол белгілі бір жағдайда сатылғанда ғана тауарға, өнімге айналады.

Идеядан бастап нарыққа дейінгі технологияның өтетін жолы өте ұзақ.

Идеяны коммерциялаудың шынайы мүмкіндігі сезініп, сараптау жүргізіліп, оны пайдалану аясы айқындалғанда, технология сонда ғана тауарға айналады.

Технология-тауар патенттер түрінде, өндірістік тәжірибеге, «ноу-хауға», жабдықтардың аппаратуралардың, сондай-ақ өндірістің, технологиялық процестердің (оның ішінде химиялық, биотехнологиялық және т.б.) тәсілдері ретінде тар шеңберде түсетін технологиялардың тәжірибелік немесе өнекәсіптік үлгілеріне ие бола алады.

Технологияралды беру үш негізгі канал бойынша жүзеге асырылуы мүмкін:

1. Фирмаішілік – трансұлттық компаниялардың (ТНК) шетелдегі фирмаларына технология берілуі (лицензиялармен әлемдік сауда жасау фирмаішілік айырбасқа әкеледі);

2. Фирма аралық – лицензиялық, кооперациялық, басқарушылық және шетел фирмаларымен өзге ұзақ мерзілік келісімдер бойынша технология берілуі;

3. Сыртқы сауда каналдары – машиналарды, жабдықтарды және өзге өнеркәсіп өнімдермен экспорттық жеткізулермен бірге.

Технологияларды беру коммерциялық және коммерциялық емес негізінде жүзеге асырылуы мүмкін. Ғылыми-техникалық жарияланымдар, жеке байланыстар арқылы зерттеу нәтижелерімен алмасу, ғылыми-зерттеу және өнеркәсіпорындарына сапарлар, өндірістік-техникалық жетістіктермен және ұзақ мерзімдік бағдарламалар бойынша өзара тәжірибемен танысу, технологияларды берудің коммерциялық емес формаларына жатады.

Патент қабілетті емес ақпараттар беру – іргелі (фундаменталді) НИОКР, іскерлік ойындар, ғылыми жаңалық ашу, патенттелмеген өнертапшылық, негізінен коммерциялық емес формада жүзеге асырылады

Ақпараттар берудің негізгі коммерциялық формалары болып мыналар саналады:

  • материалданған түрде технологияларды сату – станоктар, агрегаттар, автоматты және электронды жабдықтар, технологиялық желілер және т.б.


  • шетел инвестициялары, өнеркәсіпті қайта жаңарту;


  • патенттер сату;


  • паттенттелген өнеркәсіп меншігін барлық түрлеріне лицензиялар сату:


  • өнеркәсіп меншігінің патенттелмеген түрлеріне «ноу-хау», құпия өндіріс, технологиялық тәжірибеге берілетін жабдыққа және техникаға, жолдама құжаттарға, нұсқаулықтарға, сұлбаларға, техникалық карталарға, сондай-ақ мамандарды оқытуға, сарапшыға кеңесші болып жол бастап жүруге лицензиялар сату;


  • НИОКР-ді бірге жүргізу, ғылыми-өндірістік бірлему (кооперация);


  • Инжиниринг.




Коммерциялық формада технологияларды беру, патенттелген ақпараттан тысқары, тараптар орындауға міндетті бірқатар өзге ережелер мен талаптар болуы мүмкін лицензиялық келісімдер ресімделеді немесе жолданады.

Технологиялық нарықтық өмірі кезеңінде ұсыныс, бәсеке және сұраныс тез өседі. Ұқсас тауарларды, сонымен бірге өзге сауда маркасын ұсынатын ұқсатқыштардың (имитаторлардың) улкен саны пайда болады.

Патенттің экономикалық мазмұны мемлекеттердің өз аумағынан белгілі бір уақыт ішінде (негізінде, 15-20 жыл шегінде) ашқан жаңалықты пайдалану үшін жаңалық ашушыға (өнертапқышқа) монополиялық (айрықша) құқық беруден тұрады.

Бұл монополиялық құқық патенттің көрсетілген қолдану уақыты шеңберінде тек патент иесі ғана аталмыш жаңалықты жүзеге асыра отырып, тауарларды жасап, қолданып және сата алады немесе осы өнімді өндірудің белгілі бір әдістері мен тәсілдерін пайдалана алады.

Тәжірибеде жаңа технологияларды еңгізуші жетекші өндіруші фирмалар өздерінің жаңа технологияларын бір мезгілде шамамен 25-тей бәсекелес елдерде, яғни негізгі өнеркәсібі дамыған мемлекеттерде патенттейді.

Кәсіпорындардың үлкен санының ішінде озық технологияларды тез таратуға деген қажеттілік, тек оның иесінің ғана емес, сонымен бірге өзге компаниялардың патентінің қолданылу мерзімі ішінде ашылған жаңалықта көп қайтара пайдалану қажеттілігін айқындайды. Сондықтан да әлемдік тәжірибеде, патент иесі (лицензиар) ашылған жаңалыққа өзінің меншік атағын сақтай отырып, жаңалықты пайдалануға сатып алушыға (лицензиатқа) құқық беретін лицензия сияқты технологиялардың берілу формасы кең түрде қолданылады.

Патенттік заңдар – айрықша монополиялық құқықты тек патент иелеріне ғана емес, сонымен бірге тауар белгілері, өнерәсіптік үлгілер, фирмалық (сапалық) атауы және т.б. сол сияқты өнеркәсіп меншігінің өзге түрлерінің иелеріне де береді. Ал өнер және әдебиет туындыларына қатысты айтар болсақ, одна оны авторлық құқық қорғайды.

Өнеркәсіп меншігі атағы (титулы) (өнертапшылықтыққа патенттер және өнеркәсіп үлгілері, тауар белгілерін тіркеу туралы сертификаттар) авторлық құқықтармен бірге интеллектуалдық меншік жүйксін құрайды.

Әр түрлі елдердің құқықтық жүйелері технологияға меншік құқығын қорғаудың әр түрлі мерзімдерін – шамамен 10-нан 20 жылға дейін, орта мерзім ретінде 15 жылды қарастырады. “Өмірлік циклден” өту үшін бұл мерзім бойынша жектілікті болып саналады.

Жоғарғы технология басым түрде өнеркәсібі дамыған елдер арасында сұранысқа ие. Ал орташа немесе төмен технологиялар өнеркәсібі дамыған елдер үшін жоғары технология сияқты құндылыққа ие емес, яғни олар үшін тауар бола алмайды. Алайда, жаңа индустриалды елдер (ЖИЕ) нарықтары үшін олар “жаңа технологиялар” болуы мүмкін. Соңғы онжылдықтарда ЖИЕ нарығы, өнеркәсібі дамыған елдермен технологиялық айырбас жасауға белсенді түрде қатысуда. Сондықтанда өнеркәсібі дамыған елдер алатын пайданы көбейте отырып, технологиялардың “өмірлік циклін” уақыт жағынан және кеңестік бойынша созуға мүмкіндік алады.

23. Халықаралық техникалық жәрдемдесу – кең ұғымда – кез-келген ғылыми-техникалық ендірулер мен өндіргіш күштер тәжрибесімен мемлекеттердің өзара алмасуы, ал тар ұғымда – белгілі бір техникалық өндіріс саласына байланысты арнаулы ғылыми-техникалық білім мен тәжірбиені көмек көрсетуші елдің басқа бір елге беруі.

Қарыздар мен техникалық көмек жан-жақты іс-әрекет ету үшін экономиканың келесі салаларына беріледі:

Ауыл шаруашылығы мен агоөнеркәсіп кешені, балық аулау, қнеркәсіптік дақылдар, мал шаруашылығы, тыңайтқыш өндіру;

Энергетика қуаты, электр қуаты, табиғи газдарды тазалау, отындық миниралдар және қуаттың басқа түрлері;

Өнеркәсіп пен отандық емес материалдар;

Қаржы бойынша: дамудың қаржылық құралдары, капиталдардың рыногын дамыту, жекешелендіру;

Көлік пен байланыс саласында: автомобиль жолдары мен автомобиль көлігі, порттар мен кемелер, авиациалар, темір жолдар;

Әлеуметтік инфрақұрылымда: санитария мен сумен қамтамасыз ету, білім беру, қалаларды дамыту мен үй құрылысы, дансаулық сақтау мен халық өмірі;

Мультсектор, яғни көп жақты сектор – іс-әрекеттің көп жақтарын қамтиды.

Жалпы мұндай көмек көптеген халықаралық ұйымдарда қарастырылғанғ ол сонымен қатар екі мемлекет арасындада жүзеге аса алады.

Жалпы мұндай техникалық көмек көрсетуде үлкен салмағы бар ұйым БҰҰ-ның өндірістік даму ЮНИДО ны айтуға болады. ол 1967 ж. құрылған болатын, оның мақсаты: БҰҰ шеңберінде өндірістік дамуды бақылаудың орталығы қызметін атқару; дамушы елдерді индустриализациалау және қиындықтардан өтуге көмектесу; Африканы индустриаландыру және оның дамуына жәрдемдесу.

Халықаралық техникалық жәрдемдесуді негізінен дамыған елдер тарапынан көрсетіледі. Қай елге көмек көрсетілетіндігі халықаралық ұйымдар мақұлдауымен атқарылады не болмаса екі ел арасындағы келісімнегізінде де жүзеге асырылады. Негзігі қызмет түрлері

Қоғам мемлекеттік монополияға жатқызылған мынадай қызмет түрлерін жүзеге асырады:

ақпараттандыру саласында:

1) Интернетке қол жеткізудің бірыңғай шлюзін және «электрондық үкімет» электрондық поштасының бірыңғай шлюзін қолдап отыруды;

2) «электрондық үкіметтің» ақпараттандыру объектілерінің ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сынақ жүргізу;

3) ақпараттық-коммуникациялық көрсетілетін қызметті жобалауға арналған тапсырманың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне келісу;

4) инвестициялық ұсыныстың және бюджеттік инвестициялардың қаржылық-экономикалық негіздемесінің және «электрондық үкіметтің» ақпараттандыру объектісін құруға және дамытуға арналған техникалық тапсырманың ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкестігіне сараптама жүргізу;

5) жоғарғы деңгейдегі қазақстандық домендік аттарға қызмет көрсететін домендік аттар серверлерінің істен шығуға төзімділігін мониторингтеу;

6) Қазақстан Республикасының аумағында қызметін жүзеге асыратын байланыс операторларының телекоммуникациялар желілерін адрестеу және нөмірлеу жоспарларын әзірлеуді қолдап отыру;

7) ақпараттық жүйелердің және мемлекеттік органдардың телекоммуникациялар желілерінің орнықты жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін ақпараттық қауіпсіздікке төнетін қатерлерді анықтау, талдау және болғызбау бөлігінде ақпаратты қорғау құралдарын әзірлеу бойынша жұмыстар;

8) Ақпараттық қауіпсіздікті Ұлттық үйлестіру орталығының келесі міндеттерін және функцияларын іске асыру:

24. Экономикалық интеграция (экономикалық бірігу) -

түрлі елдердің ұлттық шаруашылықтары арасындағы ынтымақтастық және олардың толық (немесе ішінара) бірегейлендірілуі;

осы елдер арасындағы саудада кедергілерді жою;

бір үлкен (ортақ) нарық құру мақсатымен жекелеген елдердің әрқайсысының нарықтарын жақындату, экономикалық объектілердің жуықтасуы, өзара астасуы (бірлесуге дейін).



Еркін сауда

1. Азиялық-Тынық аймағы мұхиттық - Аустралия, АҚШ, Гонконг, Жаңа Зеландия, Жапония, Канада, Корея Республикасы, Қытай, Малайзия, Маршалл аралдары, Мексика, Бруней, Папуа — Жаңа Гвинея, Сингапур, Таиланд, Тайвань, Филиппин, Чили, Вьетнам, Перу, Ресей


2. НАФТА АҚШ, Канада, Мексика

Кедендік Одақ Араб ортақ нарығы - Египет, Ирак, Иордания, Ливия, Мавритания, Сирия, Йемен

Ортақ нарық МЕРКОСУР - Аргентина, Бразилия, Парагвай, Уругвай
Экономикалық одақ ЕО - Еуропаның 27 елі.
Бенилюкс Бельгия, Нидерланды, Люксембург

ТМД Ресей, Беларусь, Украина, Молдова, Азербайжан,


Армения, Қазақстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Түрікменстан,
Қырғызстан
Тауарлық ұйым
ОПЕК- Алжир, Ангола, Біріккен Араб Әмірліктері, Венесуэла,
Иран. Катар, Кувейт, Ливия, Нигерня. Сауз Арабиясы,
Эквадор

25. Валюта  ( италиян сөзi , сөзбе — сөз – құн ) – елдiң  ақша бiрлiгi , оның  шартты түрi, халықаралық төлем есеп айырысу айналымының  каналдары  арқылы  ұлттық  ақшаларды  қолданудың  ерекше  формасы.


Ваюталық  жүйе  ұлттық  заңдылықтарымен  немесе  мемлекет  аралық  келiсiм шарттарымен  бекiтiлетiн  валюталық  қатынастарды  ұйымдастыру  және  реттеу  формасын  бiлдiредi Валюталық жүйе — ұлттық заңдылықтармен немесе мемлекет аралық келісімшарттармен бекітілетін валюталык, қатынастарды ұйымдастыру және реттеу нысаны.

Валюталық жүйелер үш түрге бөлінеді:

Ұлттық валюталық жүйе;

Дүниежүзілік валюталық жүйе;

Аймақтық немесе мемлекетаралық валюталық жүйе.

Әлемдік және аймақтық валюта жүйелерінің


маңызды элементтеріне келесілер жатады:
(1) халықаралық төлем және резервтік құрал
қызметін орындайтын ақшалардың түрлері;
(2) халықаралық валюталық өтімділікті
мемлекетаралық реттеу;
(3) валюта бағамының тәртіптерін мемлекетаралық
регламентациялау;
(4) валюталық шектеулер мен валюталық
конверсиялану шарттарын мемлекетаралық реттеу;
(5) валюта мен алтынның әлемдік нарықтарының
тәртібі (режим);
(6) мемлекетаралық валюталық қатынастарды
реттейтін халықаралық валюта-несиелік ұйымдар
(Халықаралық валюталық қор , Еуропалық орталық
банк және т.б.).

26. Валюталық жүйелердің даму зандылықтары ұдайы өндіріс белгілеріне байланысты анықтала отырып, ұлттық және әлемдік шаруашылықтың негізгі даму кезеңдерін көрсетеді. Бұл белгілер дүниежүзілік валюталық жүйе қағидаларының әлемдік шаруашылық құрылымдарындағы өзгерістермен сәйкес келмеген жағдайларда туындайды. Соған байланысты әлемдік валюталық жүйенің құлдырауы басталады.

Дүниежүзілік валюталық жүйелердің дағдарысы тұсында оның құрылымдық қағидаларының әрекеті бұзылып, аяқ асты валюталық қайшылықтар орын алады.

Дүниежүзілік валюталық жүйедегі дағдарыс ескі жүйенің бұзылып және оның орнына валюталық тұрақтылықты камтамасыз ететін жаңа жүйемен ауысуына әкеледі.

Жаңа дүниежүзілік валюталық жүйені құру үш басты кезеңде жүргізіледі:



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   58




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет