1 Дәріс (2 с.) Ғылыми-педагогикалық зерттеуді жобалау пәні



бет2/2
Дата24.02.2023
өлшемі20,54 Kb.
#170070
1   2
Байланысты:
Лекция-1670241214274 (3)

Ғылыми білімдер жүйесі кітаптар, журналдар мен басылымдар басқа түрлері жазылған оқиғаларды, болжап, ғылыми ұғымдар, гипотезаны, заңдар, эмпирикалық ғылыми фактілер, теориялар мен идеяларды анықтайды. Бұл жүйелі тәжірибе мен ғылыми білім ұрпақ үшін ең маңызды, оның маңызды белгілері мен топтары бар. Олар :
Әмбебаптығы, яғни ғылыми нәтижелері, осы қызметтің елге, бүкіл қоғамға ғылыми білімді жиыны аталады. Қоғамдық меншік - жүйе ретінде əр адамға қажетті, пайдалы болуы мүмкін.
Сенімділік ғылымның фактісі. Білім жүйесі тек әрбір факт, білім мен белгілі заңдар немесе теорияларды тергеу кезінде сенімді шындықты анықтау үшін тексеретін ғылым.
Қайталануы құбылыстың, тығыз, сенімділігімен байланысты. Зерттеуші, яғни, басқа ғалымдар құбылыс үшін ашық кез келген құралдарын қайталауға болады. Онда сипаттағы белгілі бір заңдар болып табылады және ашық іс-шара ғылыми білім жүйесінде енгізілген.
Білім жүйесінің тұрақтылығы. Білімнің ескіруі гипотезаны қабылданған жинақталған материалдан немесе дәлсіздіктер жеткіліксіз тереңдегі зерттеу көрсетеді.
Ғылыми-зерттеу немесе ғылыми-зерттеу жұмысы үш негізгі құрамдас бөліктерді қамтиды. Олар мақсатты адам қызметі, өзекті ғылыми жұмыс, ғылыми жұмыс және ғылыми жұмыс құралдары тақырыбы болып табылады.
Ғылымның бірнеше негізгі мағыналары бар.
(1) Ғылым - табиғат, қоғам, қоршаған орта туралы ойлау мен білім туралы жаңа білімді дамыту мен жүйелеуге бағытталған адам қызметінің саласы.
(2) Ғылым - бұл осындай қызметтің нәтижесі - алынған ғылыми білім жүйесі.
(3) Ғылым - бұл қоғамдық сананың нысандарының бірі, әлеуметтік институт. Бұл тұрғыда ол ғылыми ұйымдар мен ғылыми қоғамдастық мүшелері арасындағы қатынастар жүйесін білдіреді, сонымен қатар ғылыми ақпарат жүйелерін, ғылым нормалары мен құндылықтары және т.б. қамтиды.
Ғылым мақсаттары: объективті және субъективті әлем туралы білім алу. объективті шындықты түсіну.
Ғылым міндеттері: фактілерді жинау, сипаттау, талдау, қорытындылау және түсіндіру; табиғат, қоғам, ойлау және таным қозғалысының заңдылықтарын ашу; (3) алынған білімді жүйелеу; құбылыстар мен процестердің мәнін түсіндіру; оқиғаларды, құбылыстар мен процестерді болжау; алынған білімді практикалық пайдалану бағыттары мен нысандарын белгілеу.
Ғылымдар классификациясы. Ф.Энгельс «Табиғат диалектикасы» жұмысында берген ғылымдардың жіктемесі. Қозғалатын материяның төменгіден жоғарыға қарай дамуына негізделген, ол механика, физика, химия, биология және әлеуметтік ғылымдарды бөліп көрсетті. Заттың қозғалыс формаларына бағыныштылықтың осындай принципі бойынша ғылымдардың Б.М. Кедров классификациясы негізделген. Ол материя қозғалысының алты негізгі формасын бөліп көрсетті: субатомдықфизикалық, химиялық, молекулалық-физикалық. геологиялық, биологиялық және әлеуметтік. Қазіргі кезде таным сферасына, пәніне және әдісіне байланысты ғылымдар бөлінеді: табиғат туралы - жаратылыстану; қоғам туралы - гуманитарлық және әлеуметтік; ойлау және таным туралы - логика, гносеология, герменевтика және т.б.
Кейінгі жылдары білім беру шеңберіндегі ғылыми-зерттеу жұмыстарының көлемі едәуір өсті. Білім беру ошақтарындағы педагогтар мен басшылар зерттеу-іздену жұмыстарының жаңа функциясын батыл түрде барлық кезеңдерін іске асыруға тырысуда, ал педагогикалық ізденіс педагогтер үшін кәсіптік қызметтің басты бағыттарының бірі болды. Педагогтердің мақсатқа бағытталған зерттеушілік қызметін жасау қажеттігі соңғы он жылда, яғни зерттеу міндеттері тек қана педагогтың құқығы ғана емес, сонымен қатар оның кәсіби міндеті екендігі қарала бастады. Зерттеушілік қызметі субъектінің ғылыми методологияға негізделген білім алу процесі кезінде жаңа, ғылыми білімді өз бойына сіңіруі деп қаралады.
Кәсіби қызмет педагог үшін құнсыз, егерде ол бір кездері меңгерілген кәсіби тәсілдер арқылы құрылған жағдайда. Мұндай қызмет тек қана ондағы білімнің биік нәтижесіне жеткізетін объективті мүмкіндіктердің қолданылмауында ғана емес, ол педагогтың өзінің жеке-дара өсуіне де еш пайдасын әкелмейтін құнсыз болып есептеледі. Алайда біздің тәжірибелер мен В.И.Боголовский, В.И.Загвязинский, И.А.Зимний, Н.М.Новиков, Н.М.Яковлевтің арнайы зерттеулерде, педагогтер комплексті зерттеу жұмыстарында қиыншылықтардың болатынын және көптеген жағдайларда зерттеу қызметтеріне дайындықтың аздығын көрсетеді. Мұны білім беру мекемелерінің басшыларының берген бағасы да, педагогтардың өзін-өзі бағалауы да растайды. Мұндай жағдайлардың орын алуы жоғарғы оқу орындарындағы болашақ педагогтарда өткізілетін практикалардың кәсіби деңгейде өткізілмеуінен, яғни білім алушылардың зерттеушілік құзырлығын дамытатын, зерттеу жұмысын орындауға жағдайдың жасалмауынан болады. Қазіргі таңда болашақ педагогтарды зерттеу жұмыстарына дайындаудың әр түрлі қырына арналған бөлек зерттеулер жасалуда, алайда олар ғылыми базаны зерттеу қызметінің жалпы дамуын, кәсіби зерттеу жұмыстарын жасауда өзіндік шешімге келуге толықтай жарамды болуын қамтамасыз етпейді.
Зерттеу әдістері – обьективті шындықты көру,танып білу. Педагогика дамуындағы негізгі фактор оның үнемі толықтырылып отырылуында және зерттеу әдістерінің нақтылығында. Педагогика ғылымының жаңа тәсілдермен толықтырылуы басқа ғылымдармен тығыз байланысының арқасында.
Зерттеу жұмыстарының педагогикамен байланысы үнемі, жоғары қарқынмен дамуда. XVIII ғасырдан бастап педагогика ғылымының мазмұны практикалық бақылау нәтижесінде теориялық тұжырымдармен толықты. Сол уақыттағы педагогикалық практиканың маңызды тұлғалары: Г.Песталоцци, А.Дистервег, К.Д.Ушинский, А.Н.Толстой, П.П.Бионский, А.С.Макаренко, С.Т.Шацкий және т.б. Арнайы ұйымдастырылған педагогикалық тәжірибелер XIX ғасырдан бастап зерттеле бастады. XXғ басында-ақ педагогикалық эксперимент термині өзінің нақты мәнін алды және кең таралды.
Эксперименттік педагогиканың атақты тұлғалары немістің және американың ғалымдары: В.Лай және Э.Мейман, С.Холл,Э.Торндайх болды. Зерттеу процесінде нақты мәліметтерді алу үшін олар талапқа сай болуы керек. Онда көбінесе философия қарастыратын зерттелетін құбылыстардың мәнін түсіну қарастырылады.
Педагогика ғылымында тәжірибе жасау ерекше орын алады. Басқа ғылымдармен салыстырғанда, педагогикалық практикада бірнеше эксперименттік жұмыстарға бірдей жағдай жасау мүмкін емес. Мәліметтердің өзгеруіне және эксперименттік жұмыстың шартының өзгеруіне байланысты нәтиже де әр түрлі болады.
Эксперимент жүргізу үшін бір кішкене ғана компонентті өзгерткен жөн және сол кезде алынатын мәлімет бірден өзгереді. Бұл жағдайда алынатын мәліметтердің дұрыстығы, зерттеу жұмыстарының саны мен алынған нәтижеге байланысты. Педагогикада зерттеу жұмыстарын жүргізгенде эксперимент обьектісінің моральді – этикалық ережелерін қатаң ұстанған жөн. Педагогикалық процесс кезінде адам денсаулығына зиян келтірмеу және оқушылардың дамуын жақсылап ойластырып, жоспармен жұмыс жасаған дұрыс.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет