Тақырыбы: Тұрақты электр тогы
Жоспар:
Электр тогы. Ом заңы. Электр өрісіндегі зарядтардың қозғалысы
Ток тығыздығы. Электр өткізгіштік.
Меншікті кедергінің температураға тәуелділігі
Тұрақты токтың жұмысы және қуаты. Джоуль – Ленц заңы
Электр қозғаушы күш (ЭҚК). Бөгде күштер
ЭҚК бар тізбектің бөлігі және тұйық тізбек үшін Ом заңы
Фарадей заңдары
Электр тогы. Ом заңы. Электр өрісіндегі зарядтардың қозғалысы
Өткізгіштің кез-келген қимасынан элементар уақыт аралығында өтетін зарядтың арасында мынадай байланыс болады.
(9.1)
Мұндағы і- ток күші деп аталатын пропорционалдық коэффициент. Бұдан мынаны аламыз:
(9.2)
Яғни ток күші уақыт бірлігінде өткізгіш қимасы арқылы өтетін заряд мөлшерімен өлшенентін скалярлық шамамен сипатталады. Ток күшінің өлшем бірлігі Халықаралық жүйеде (ампер) А – мен өлшенеді:
.
Жалпы жағдайда ток күші уақыт бойынша өзгереді. Бірақ белгілі жағдайларда ұзақ уақыт бойы өзгермейтін, яғни тұрақты ток алуға болады. Біз әзірше осындай токты қарастырмыз.
Сонымен, бұл жағдайда (9.2) өрнегін шекті шамалармен ауыстырып былай жазуға болады:
(9.3)
Әдетте, ток күші осы потенциялдар айырымының функциясы болып табылады:
Бұл функцияның түрі кейбір жағдайларда, мысалы, газ разрядында айтарлықтай күрделі болуы мүмкін. Бірақ біраз заттарда (металдарда, сұйықтарда) белгілі сыртқы жағдайларда (мысалы, температураның өзгерісінде) бұл шамалардың қатынасы тұрақты болады:
(9.4)
Бұл Ом заңы деп аталады (Ом Георг Симон -1787 -1854 жж. неміс физигі). Халықаралық жүйеде - өткізгіштің кедергісі деп аталады. .
байланысын сипаттайтын график өткізгіштің вольт – амперлік сипаттамасы деп аталады. Ом заңы орындалғанда (3.4) өрнегі координат басынан өтетін түзу сызық болып табылады ( ).
Достарыңызбен бөлісу: |
