Фотометрия. Фотометриялық шамалар. Жарқырау, жарықтылық және жарықталыну.
Фотометрия жарық көздерін және жарық интенсивтігін өлшеу мәселелерімен шұғылданатын оптика бөлімі. Фотометрияда энергетикалық шамалар және жарық шамалары қарастырылады. Жарық ағынын және онымен байланысқан шамаларды анықтайтын және өлшейтін оптиканың бөлімін фотометрия деп атайды.
Фотометрия (басқа грек-фтос, әдеттегі фокус-жарық және μετρέω-өлшеулер) - бұл радиациялық өрістің энергетикалық сипаттамаларын сандық өлшеулердің негізінде жасалатын қолданбалы оптика барлық бөліктеріне ортақ ғылыми пән. Фотометрияның ғылым ретінде негізі А.Гершунның [1], [2] әзірлеген жарық өрісінің теориясы болып табылады.
Фотометриядағы энергетикалық шамалар - оптикалық сәулеленудің энергетикалық параметрлерін сипаттайды. Мұнда сәулеленудің ерекшеліктері мен қабылдағыштарға әсері ескерілмейді.
Жарық ағыны ─ бірлік уақытта тасымалданатын жарық энергиясына тең шама.
Жарық ағынының өлшем бірлігі – люмен.
Денелік бұрыш өлшемі болып, сфера бетінде конус тәрізді кесілген dS0 аудан бөлігінің r радиус квадратына қатынасын айтады.
Жарықталыну – дененің сыртқы бетінің бірлік ауданына түсетін жарық ағынына тең шама.Жарықталыну өлшем бірлігі– люкс (лк).
№ 11 ЕМТИХАН БИЛЕТІ
1.Плазма туралы түсінік. Плазманың қасиеттері.
Плазма ( грек тілінен πλάσμα «мүсінделген, пішінделген») — иондалған газ , материяның төрт классикалық күйінің бірі .
Иондалған газдың құрамында бос электрондар және оң және теріс иондар болады . Кеңірек айтқанда, плазма кез келген зарядталған бөлшектерден (мысалы, кварк-глюон плазмасы ) тұруы мүмкін . Квазибейтараптық жүйенің өлшемдерімен салыстырғанда шағын кез келген көлемдегі жалпы зарядтың нөлге тең екендігін білдіреді, бұл оның зарядталған бөлшектері бар басқа жүйелерден (мысалы, электронды немесе иондық сәулелер) негізгі айырмашылығы болып табылады . Газды жеткілікті жоғары температураға дейін қыздырғанда, ол плазмаға өтетіндіктен, оны төртінші ( қатты , сұйық және газ тәрізді ) агрегаттық күй деп атайды.
Плазмадағы зарядталған бөлшектер жылжымалы болғандықтан , плазма электр тогын өткізу қабілетіне ие . Қозғалмайтын жағдайда плазма зарядтардың кеңістікте бөлінуіне байланысты оған қатысты тұрақты сыртқы электр өрісін қорғайды
Плазманың маңызды қасиеттері:
1. жоғары электр өткізгіштігіне байланысты сыртқы электр және магнит өрістерімен күшті әсерлеседі;
2. өздерінің тудырған электр және магнит өрістері арқылы плазма бөлшектері ерекше өзара топтық әсерлесу (аса көп бөлшектердің бір мезгілде өзара әсерлесуі ) күйінде болады;
3. ерекше өзара топтық әсерлесу нәтижесінде плазма аса жоғары серпімді орта дәрежесіне жетеді, яғни әртүрлі тербелістер мен толқындар тез қозады және тез таралады. мысалы, плазманың лэнгмюрлік толқындары;
4. сыртқы магнит өрісінде плазманың табиғаты диамагнетик ортаның сипатына ұқсас болады;
5. толық иондалған плазманың меншікті электрлік өткізгіштігі оның тығыздығынан тәуелсіз болады.
Достарыңызбен бөлісу: |