Қарта
А) Сыртқы түрі- таза, кірленбеген, көгермеген, кілегейсіз, геморрагиялық қабыну процестері жоқ; кілегей қабықша жағындағы қатпарларының түсі- қызғылт ; сірлі қабықша жағының түсі қызыл-сұр ; ішек түтігіндегі май үлпаларының түсі- ақшыл- сары, сары.
Б) Консистенциясы- жұмсақ, майының консистенциясы – қоймалжың.
Зертханалық зерттеу
1. Бактериоскопия- боялу деңгейі; микроорганизмдер саны.
Зерттеуге арналған қазының сыртын спиртовкада күйдіріп , стерилденген қайшымен мөлшері 2,0х1,5х2,5 см бір кесек ет кесіп алып, төсеніш шыныға жұғын-таңба жасалады. Препаратты ауада кептіреді, жалынға үстап бекітеді Грамм әдісі бойынша бойды да, микроскоп арқылы зерттейді.
Сапасы жақсы өнім- әлсіз боялған беткі қабатында бір-екі коккилер мен таяқшалар. Терең қабатынан дайындалған жұғындыда микробтар кездеспейді.
Сапасы күмәнді- анық боялған, беткі және терең қабатынан дайындалған жұғындыда микроптар саны 10-30-ға дейін.
Сапасы нашар болғанда- қою боялған препараттың көру аймағында микроптар саны 30-дан артық болады.
2.Дайындалған өнімдерден (қазы, қарта) судың сығындысын дайындау және оларды зерттеу.
Қышқылдық ортаны РН- анықтау
РН-анықтау үшін еттің сөлің дайындау керек (1:4). Ол үшін 20 гр сынаманы ұсақтап турап езгілеп, оған 80 мл су құйып, жақсылап араластырады да біраздан срң (15 минут) сүзіп алады. Сүзілген қазының сөлі (фильтрат) тұнық болуы керек. Дайын болған қазынын сөлін рН-пен пероксидазаны анықтауға қолданады. рН-ты Михаэльс компораторы арқылы анықтайды.
1 пробиркаға 6 мл қазының сөлі және 1 мл индикатор паранитрофенол құйып жақсылап араластырады.
2 пробиркаға 3 мл қазының сөлі құйылады, басқа ештеңе қосылмайды. 1 пробирканы компаратордың бірінші қатарындағы ортаңғы қуысына қояды. Оның екі жақ шетіндегі қуысқа стандартты ертіндісі бар пробиркалар қойылады.
2 пробирканы екінші қатарға стандартты ертіндінің артына қояды. Олардың түрін салыстыру арқылы рН-тың шамасын анықтайды.
Сапасы жақсы өнімнің рН- шамасы –5,8-6,4 болу керек, сапасы күмәнді –6,5-6,6, сапасы нашар –6,7 және одан да жоғары болады.
Пероксидазаны анықтау
Пероксидазаны анықтау үшін пробиркаға 2 мл қазының сөлін (1:4) 5 тамшы 0,2% - бензидин ерітіндісін және 2 тамшы 1% - сутегінің асқын тотығын құяды.
Сапасы жақсы қазының сөлінің түсі көкшіл-жасыл түске енеді де, біртіндеп барап қоныр түске айналады. Ауру, шаршап-шалдығып, немесе жанталасап өлген жылқыдан дайындалған қазының сөлінің түсі өзгермейді, бірақ кейбір жағдайда көкшіл-жасыл түс көп кешігіп барып пайда болады да, тез қоныр түске айналып кетеді.
Сорпадағы белоктардың ыдырауынан пайда болған өнімдерді анықтау
Ол үшін бастапқы сорпаны ( қайнату сынамасы кезіндегі) қолдануға болады. Ыстық сорпаны сүзіп алып, суытқанан кейін, пробиркаға 2 мл түнық сорпа 3 тамшы 5% CUSO ертіндісін құяды. Жақсылап араластырып , 5 минуттан кейін нәтижесін қарайды.
Сапасы жақсы қазының сорпасы тұнық күйінде қалады.
Сапасы күмәнді қазының сорпасы лайланады.
Ескі қазының сорпасы лайланып қоймалжың затқа айналады.
Фаршты (тураманы) қыздыру арқылы күкірттсутекті анықтау.
Жалпақ пробиркаға 15-20 гр етті үсақтап турап салады. Жолақ фильтр қағазына бір тамшы сірке қышқыл қорғасынын 10% ерітіндісін тамызады. Жолақ қағазды пробиркаға салып, тығынмен үстайды ( қағаз пробирканын ортасында ілініп туру керек). Содан сон осылайша дайын болған пробирканы су ванасына (температурасы 50-55 0С) салып қояды 15 минуттан кейін қағазды алып, нәтижені оқиды.
Қазының сапасы жақсы болса қағаздағы тамшының түсі өзгермейді, немесе сәл көмескеленуі мүмкін.
Сапасы күмәнді қазыда жай қоныр түске боялады.
Егер сапасы жаман (бүзылған) болса, онда тамшы қоныр түске боялады.
Қарта
А)Бактериоскопия; сірлі және кілегейлі қабықшаларынан бактериоскопиялық жұғынды жасау. Нәтижесін санау және бағалау қазының балаусалығын анықтау методикасы бойынша жүргізіледі.
Б) Зерттеу жүргізу үшін қартанаң сөлін дайындау, РН-анықтау.
В) Сорпадағы белоктардың ыдырауынан пайда болған өнімдерді анықтау.
Г) Эбер әдісі бойынша аммиакты анықтау.
Д) Күкіртті сутекті анықтау.
Эбер әдісі бойынша аммиакты анықтау
Пробиркаға 1 мл Эбер ерітіндісін құямыз. Пробирканы шәйқап аузын тығынмен жауып ішіне басы иілген сымға немесе шыны таяқшаға зерттелетін өнімді саламыз және зерттелетін өнім мен Эбер ерітіндісінің ара қашықтығы 1 см болуы керек. Егер зерттелетін өнімде газтәрізді аммияк болса онда пробиркада ақбұлт тәрізді нашатыр пайда болады Таяқшаны ары-бері жылжытқанда айқын көруге болады.
3. Қазы мен қарта
Стандарттың талабы бойынша өнімге сәйкес технохнохимиялық анализ жүргізу
Мора әдісі бойынша натрий хлорид мөлшерін анықтау
5 гр үсақ кесілген еттін сынамасына 100 мл дистилденген су құяды 40 минуттан кейін (арасында араластырып отыру керек) етті қағаз фильтрі арқылы сүзіп алады. Колбаға пипеткамен 10 мл еттін түнық сөлін құйып,үстіне 10 тамшы хромқышқыл калий тамызып, азот қышқыл күмістін 0,1Н ерітіндісімен қоныр қызыл түске енгенше титрлейді. Титрленгенен кейін азот қышқыл күмістін млшері туздалған өнімнің тұздын проценттік құрамына тен болады.Туздалған өнімдегі тұздың мөлшері 3-12% дейін болу керек
4. Алынған нәтижелерді студенттер жұмыс дәптерлеріне жазып, өнімнің сапалығы мен балаусалығын анықтап, баға береді.
5. Сабақты қортындылау
Жал, жаяның жоғарғы сапалығын анықтау.
Қажетті құрал-жабдықтар: Сапасы әртүрлі жал, жая сынамалары, микроскоп, 0,2% бензидин ерітіндісі, 1% сутегінің асқын тотығы, 5% CuSo ерітіндісі, 0,1Н азот қышқыл күміс ертіндісі, 5% хром қышқыл калий ерітіндісі, Несслер реактиві, 10% сірке қышқыл қорғасын ерітіндісі, 200-250 мл колбалар, цилиндр 15-100 мл, сүзгіш қағаз, пинцет, скальпель, Михаэлис компараторы, Грам әдісімен бояуға арналған реактивтердің жинтығы.
Сабақтың мақсаты: Жылқы өнімдері жал, жаяны сапалығын анықтау әдістерін меңгеру.
Негізгі сұрақтар:
1. Жалды дайындау техналогиясы
2. Жая туралы сипаттама.
3.Органолептикалық зерттеу.
Достарыңызбен бөлісу: |