Емтихан билеті №19
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар пәні
Барлық білім беру бағдарламалары үшін
1. SQL негіздері. Деректерді параллельді өңдеу және оларды қалпына келтіру.
Structured Query Language - заманауи деректер базасының архитектурасының іргелі құрылыс блоктарының бірі. SQL барлық негізгі платформаларда салыстырмалы дерекқорларды жасау және өңдеу үшін пайдаланылатын әдістерді анықтайды. Бір қарағанда, тіл өте қорқынышты және күрделі көрінуі мүмкін, бірақ бәрі қиын емес.
SQL-ның негізіне кіріспе дерекқорларды жасау және өзгерту үшін пайдаланылатын кейбір негізгі командаларға қысқаша шолу жасайды.
SQL туралы
SQL-тың дұрыс айтылуы дерекқордың қауымдастығындағы шиеленіскен мәселе. SQL стандартында Америка ұлттық стандарттар институты ресми айтылу «es queue el» деп жариялады. Дегенмен, көптеген деректер базасының мамандары сленгті «сиквел» деп атады. Таңдау сенің.
SQL көптеген дәмде болады. Oracle дерекқорлары өзінің меншікті PL / SQL-ін пайдаланады. Microsoft SQL Server Transact-SQL-ні қолданады. Барлық өзгерістер ANSI SQL салалық стандартына негізделген. Бұл кіріспе кез-келген заманауи реляциялық деректер базасында жұмыс істейтін ANSI-үйлесімді SQL пәрмендерін қолданады.
Параллельді өңдеу. Егер белгілі бір құрылғы уақыт бірлігіне бір операция жасаса, онда ол мың бірлікке мың операция жасайды. Егер бір уақытта жұмыс істейтін бес бірдей тәуелсіз құрылғылар бар деп болжасақ, онда бес құрылғы жүйесі бірдей емес мың операцияларды мың емес, екі жүз бірлік уақытында орындай алады. Сол сияқты N құрылғыларының жүйесі бірдей жұмысты 1000 / N уақыт бірлігінде орындайды. Осыған ұқсас ұқсастықтарды өмірде кездестіруге болады: егер бір сарбаз 10 сағатта бақшаны қазып алса, бір уақытта жұмыс істейтін бірдей қабілеті бар елу сарбаздан тұратын топ 12 минутта бірдей жұмысты жасай алады - әрекеттегі параллелизм принципі!
Қолданушының файлдарды байқамай жоюы, техниканың істен шығуы немесе қаскүнемнің мәліметтерді қасақана ісімен бұзуы жағдайларында қажетті ақпараттар жойылып кетуі мүмкін. Осы тарауда, кең танымал жойылған ақпараттарды қалпына келтіру бағдарламалардың жұмысы көрсетіледі. Бірақ жойылған ақпаратты кез келген бағдарламамен қалпына келтіру барысында, аттас файлдардың болмауы және қайта құрылмауы қажет. Егер Windows ортасында қолданушы кез келген қалтада аттас файлдарды сақтай алса, қатқыл дискінің образында тек соңғы сәтте өзгертілген файл сақталады.
2. Электрондық оқыту: архитектурасы, құрамы және платформалары Электрондық оқулықтар.
Электрондық үкімет (Е-Government) – ақпараттық технологиялар көмегімен мемлекетті басқару, биліктік құрылымдардың бір-бірімен, азаматтармен және кәсіпорындармен өзара қарым қатынас жасау жүйесі. Басқарумен байланысты өнімдерді және қызмет көрсетулерді беруде АКТ белсенді рөл атқарады.
Қызмет көрсетулер келесі құралдардың көмегімен қамтамасыз етіледі:
• халыққа қызмет көрсету орталықтары (ХҚКО);
• «электрондық үкіметтің» веб-порталы.
Электрондық үкіметтің мақсаты:
• интернет желісі бойынша біріктірілген түрде халыққа қызмет көрсетулерді ұсыну;
• ақпараттық теңсіздікті жою;
• адамдарға өмір сүру ортасында Интернетпен жұмыс істеуді оқып үйрету;
• халықпен қарым-қатынасты орнату;
• экономиканың дамуына жағдай жасау;
• парасатты заңдар мен парасатты саясатты қалыптастыру;
• көптеген азаматтардың қатысуымен басқару түрін құру.
Электрондық үкіметті қалыптастырудың бірінші кезеңінде – ақпараттарды жариялау және тарату.
Екінші кезеңі - мемлекеттік органдар мен азаматтардың өзара қарым-қатынасына тікелей және қайтармалы жолды интерактивті қызмет ұсынады.
Үшінші кезеңде - қаржылық және заң операцияларын үкіметтік порталдар арқылы жүзеге асыру жолымен транзакциялық қызмет көрсету.
Төртінші кезеңде - ақпараттық қоғамды толық қалыптастыру.
Бағдарлама 2005 жылы іске қосылып 2 жыл ішінде е-үкіметтің инфрақұрылымы қалыптастырылып, базалық құрамдас бөліктері құрылды: веб-портал және шлюз, ведомствоаралық электрондық құжат айналымы, куәландырушы орталықтары, бірыңғай көлік ортасы. 2007 жылы бүкіл ел бойынша бірыңғай тізілімге біріктірілген жеке және заңды тұлғалардың мемлекеттік деректер қоры тұрақты пайдалануға енгізілді. Веб-портал арқылы мемлекеттік органдардың 20 интерактивтік қызметтері іске асырылды.
2007 жылы электронды үкіметті дамыту мақсатында «Қазақстан Республикасында электрондық үкіметті қалыптастыруда, онда электрондық үкіметтің базалық инфрақұрылымын және қол жеткізу тетіктерін кеңейту және дамыту мақсаттары алға қойылды, мемлекеттік басқарудың және әлеуметтік маңызы бар мемлекеттік қызметтерді ұсыну үдерістерінің сапасын және тиімділігін арттыру мақсатында электрондық үкіметтің құрамдас бөліктерін дамытты.
Үшінші кезеңнің алғышарты транзакциялық кезеңде «Электрондық мемлекеттік сатып алулар» АЖ құру болды. Бұдан былай кәсіпкер кеңсесінен шықпай тендерлерге қатыса алады. 2010 жылдың 1 қаңтарынан бастап барлық мемлекеттік сатып алулар http://www.goszakup.gov.kz/. мемлекеттік сатып алулар веб-порталында электрондық қалыпта баға ұсынымдары арқылы жүзеге асты.
«Электрондық үкімет» порталы – Қазақстан азаматтарының және республика қонақтарының Қазақстан туралы, оның үкіметі, заңнамасы, ұлттық назар аударарлық орындары туралы ресми ақпарат ала алатын, сонымен қатар он-лайн режимде мемлекеттік органдар қызметіне ие болып және айыппұл төлеуге мүмкіндік беретін бірыңғай ресурс.
Порталда экономика, білім, мәдениет, еңбек, денсаулық, спорт, туризм және адам өмірінің өзге де салалары бойынша бірнеше мәтіндік бөлімдерде 2000 астам ақпараттық қызмет көрсетіледі. Алайда портал тек ақпараттық ресурс қана емес, оның пайаланушыларына мемлекеттік органдардың әртүрлі электрондық қызметтері ұсынылады. Қазірдің өзінде ұзақ кезекте тұрып, уақытты босқа өткізбей-ақ мемлекеттік анықтамалар алуға болады – көп нәрсені өз компьютеріңіздің алдында отырып бітіруге болады. Бүгінгі күнге дейін «электрондық үкімет» порталында әділет, білім, ішкі істер, ауыл шаруашылығы, еңбек және әлеуметтік қорғау министрліктерінің, сонымен қатар Жоғарғы сот пен Салық комитетінің 74 интерактивтік қызметтері көрсетіледі. Порталдағы электрондық қызметтерді пайдаланбас бұрын жаңа пайдаланушы ретінде порталға тіркелу қажет: пайдаланушы келісімімен танысып, жеке идентификациялық номерді (ЖИН) енгізіп және кілтсөзді ойластыру керек.
«Электрондық үкімет» арқылы халыққа көрсетілетін электрондық қызметтердің тізімінде көптеген тармақтар кілттің суретімен белгіленген. Демек, бұл қызметке ие болу үшін пайдаланушының электрондық цифрлық қолтаңбасы (ЭЦҚ) болуы тиіс. Тиынның суреті бар белгі бұл қызметке ҚР Салық кодексіне сәйкес мемлекеттік баж салығын төлеу қажеттігін білдіреді.
Осы аздаған уақыт ішінде порталдың қалыптасуы ақпараттық, интерактивтік және транзакциялық үш кезеңді басынан өткерді, порталда интерактивтік сервистер саны мен қызмет түрі өсті, онлайн төлемдер мен айыппұлдар төлеуге мүмкіндік ашылды.
Электрондық оқыту (Е-learning) дегеніміз замануи ақпараттық технологияларды және есептеуіш техниканы жүйелі және қарқынды түрде қолданумен ерекшеленетін білім беру үрдісі.
E-Learning электрондық оқыту жүйесі – 2011-2020 жылдарда ҚР-да білім беруді дамытудың Мемлекеттік бағдарламасына енгізілген масштабты мемлекеттік жоба.
Мақсаты: сапалы білім беру ресурстарын және қызмет көрсетулерді дамыту, сондай-ақ ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану негізінде оларға қол жеткізуді қамтамасыз ету.
Бұл жүйе негізгі үш категорияға арналған:
• білім беру ұйымдарының қолданушыларына – мектеп әкімшілігіне, оқытушыларға және оқушыларға;
• ҚР Білім беру және ғылым министрлігіне – Министрліктің құрылымдық бөлімшелеріне, сондай-ақ аймақтық білім беру басқармаларына;
• сыртқы қолданушыларға – оқушылардың ата-аналарына.
Электрондық оқыту платформасы:
· білім беру ұйымын басқару үрдісін;
· оқу үрдісін жоспарлауды және жүргізуді;
· оқушылар мен оқытушыларды есепке алуды;
· мектептегі іс-жүргізу қағаздарын;
· білім беруді ұйымдастырудағы есеп беруді автоматтандырады;
· оқытушылар оқытатын пәндері бойынша сабаққа дайындалу үшін платформаға, электрондық кітапханаға қол жеткізе алады;
· барлық оқу жоспарлары мен күнтізбелік-тақырыптық жоспарларды оқытушылар орталықтандырылған жүйеден алады;
· электрондық сынып журналдары мен оқушылар күнделігі жүргізіледі;
· қойылған бағалар бойынша автоматты түрде үлгерім бойынша есеп беру әзірленеді;
· ата-аналар жеке кабинеті арқылы балалардың оқу үлгерімін бақылай алады.
Электрондық оқулықтар – ол кешендік, біртұтас дидактикалық, әдістемелік және интерактивті бағдарламалық жүйе.
Оқытуда ақпараттық технологияларды қолдану артықшылықтары:
· оқу үрдісінің қарқындылығын арттыру;
· студенттерді ұзақ уақытты алатын есептеулерден арылту;
· оқытушыларды оқу тапсырмаларын қалыптастыру және нәтижелерін тексеру бойынша жұмыстардан арылту;
· студенттердің білімін жиі жедел түрде бақылау мүмкіндігі;
· білім алушыларға педагогтың көмегінсіз қажетті ақпараттарды алу мүмкіндігі.
3. а) 110110110110(2)=Х(8)= Х (16); б) 7353 (8)= Х (2); в) 2ЕАС (16)= Х (2);
Кафедра меңгерушісі _________________М.М. Коккоз
Әзірлеген ____________________ Жаркимбекова А.Т.
Әзірлеген ____________________ Кадирова Ж.Б.
Бекітілген: 12.11.2019 ж. № 7 хаттама
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті
Достарыңызбен бөлісу: |