«Акмеология», «акмеологиялық мәдениет» ұғымдарын қазіргі таңда басылымдарда көптеп кездестіреміз. Ал енді, осы ұғымдарға тоқтала кетсек. «Акмеология» ұғымы ХХ ғасырдың бас кезеңінде қолданысқа енген ұғым. Бұл ұғымды ең алғаш рет 1928 жылы Н.А.Рыбников ұсынған. Кейін Б.Г.Ананьев бұл ұғымға анықтама беріп, оның ғылымдар жүйесіндегі орнын көрсеткен. Ол адамның онтогенездік дамуын зерттейтін ғылымдарды былайша орналастырады: эмбриология, морфология және физиология, педалогия, акмеология, геронтология.
Акмеология – жас ғылым. Әйтсе де, қазіргі уақытта бұл ғылым саласы қарқынды дамуда. Ресейде арнайы акмеолог мамандарын дайындайтын кафедралар, зерттеу орталықтары, академия бар. Сонымен қатар, акмеология саласын қамтитын арнайы басылымдар, арнайы сайттар ашылған. Қазақстанда да бұл ғылым саласының дамуына өте үлкен көңіл бөлінуде. Бұған дәлел, БҚО М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінде «Акмеология орталығының» ашылуы. Бұл ғылым саласы терең зерттеліп, диссертациялық жұмыстар қорғалуда.
Мақала
«АКМЕОЛОГИЯЛЫҚ МӘДЕНИЕТТІ ҚАЛЫПТАСТЫРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ»
6
Абай атындағы Қазақ Ұлттық Педагогикалық Университетінің PhD докторанты
Бекжанова Б.
«Акмеология – бұл адам туралы ғылымдар жүйесіндегі ғылыми білімнің және адамның кәсібиліктің шынына жетудің жаңа саласы»/6,184б/.«Акмеология – бұл адамның шығармашылық әлеуетінің шыңына қол жеткізудің заңдылықтарын, жолдарын, тәсілдерін, шарттарын және есею кезеңінде іс-әрекет барысында оның ӛзін-ӛзі жетілдіруінің амалдарын зерттейтін кіріктірілген ғылым» /7, 5б/.
С.Д. Пожарский акмеологияның генезисін және ӛзіндік тәжірибесін талдау негізінде келесі әдіснамалық қағидаларды қарастырады /8/:
- шыңына жету қағидасы (акмеология жеке іс-әрекеттің кез келгн түрлерінің шыңына жету заңдылықтарын зерттейді);
- біртұтастық қағидасы (акмеология ғылымның әртүрлі салаларынан алынған білімді жинақтайды);
- тарихилық қағидасы (акмеология әртүрлі тарихи кезеңдердегі акмеологиялықты айқындайды);
- жан-жақтылық қағидасы (акмеология іс-әрекеттің барлық салаларындағы оның акмесін құрайтын шыңдарына жетуін зерделейді);
-дамытушылық қағидасы (акмеология адамның ӛзін-ӛзі дамыту үдерісін оның шығармашылық әлеуетін жүзеге асыруы ретінде зерделейді).