1. Тәрбие теориясы және жүйесі мен құрылымы
жүктеу/скачать 20,99 Kb.
|
ТӘРБИЕ ҚҰРЫЛЫМЫ
- Бұл бет үшін навигация:
- Тәрбие процесінің құрылымы Тәрбиеші тұлғасы
- Тәрбие процесінің жүйесі мен құрылымы "ТП — күрделі дииамикалык
|
1. Тәрбие теориясы және жүйесі мен құрылымы. 1.Тәрбие процесінің құрылымы 2.Тәрбие процесінің мазмуны 3. Тәрбие принциптері Тәрбие процесінің құрылымы Тәрбиеші тұлғасы Тәрбиенің ең маңызды субъективті факторы — бұл тәрбиеші тұлғасы. Адам жанының кейбір нәзік тұстарын, Торбис процесімен ілесе жүретін мыңдаған үлкенді-кішілі өзара ықпал-әрекеттерді қамтудың мүмкіншілігі аз. Мұндайда пәрменді тәрбиенің аса маңызды шарты —тәрбиеші түлғасы. Қазіргі тәрбиелеу процесіндегі тәрбиешінің рөлі, тәрбиелік әсердің бәрін өзіне бұрып, процеске жетекшілікті өз қолына алу емес, керісінше, оның ұйымдастырушылық және бағыттаушылық күшінің мәнділігі мен ондағы демократизмнің, шығармашылық еркіндіктің көптігімсн байланысты. Тәрбиеші маңызды табыстарға нақты жүргізіліп отырған ТП жағдайын ескеріп, өзінің тәрбие жүұмыстарына дұрыс талдау жасап, олардан дұрыс есшім шығарғанда ғана қол жеткізеді. Авторитарлы педагогиканы туындатқан төмен кәсіптік деңгей тәрбиеленушілердің тәрбиешіден белініп қалуына басты себеп болды. Педагогикалық жаңаша қатынас жасау мектепті демократизациялау және гуманигзациялау идеялары негізінде іске асады, сонымен қоса, балаға қамқорлық, сүйіспеншілік және рақымшылық сияқты қарапайым адамдық сезімдерді түзету негізінде мүмкіндік туады. Сондықтан, қазіргі тәрбиешінің негізгі міндеті де тәрбиеленушіні педагогикалық ықпалға дайындап, ыңғайластыруға байланысты. Педагогикалық позицияның өзі де тәрбиеленушіге білінбейтін, жасырын, әдепті болуы қажет. Педагог бала жанының төбеден бақылаушысы болмай, оны достық пиғылмен тәрбиелеп осіруі қажет. Тәрбие процесінің жүйесі мен құрылымы "ТП — күрделі дииамикалык жүйе. Бүл жүйснің әр компоненті оз кезегінде өзіндік компоненттері бар жүйе ретінде қаралады. Қолайлы анықтау шектерін қолдану арқылы әрқилы жүйе мен құрылымдар түзуге болады. Қазіргі тсориялық педагогикада ТП талаптарымен бірге әртүрлі жағдайлар мен нақты ситуацияларға қарай басқадай сипат алуы мүмкін. Кейде бірдей тәрбие құралы бірдей жағдайда тәрбиеленушілерге күшті әсер етуі де, төмен әсер етуі де кездеседі. ТП-нің диалектикасы оның қарама-қарсылығымен, демек, ішкі және сыртқы қарсылықтарымен бейнеледі.; Нақты, осы қарама-қарсылықтар процестің үздіксіз жүруіне күш береді. Ішкі қарама-қарсылықтар түлғаның барлық кезендерде байқалатын, оның жаңа қажеттілігі мен қанағаттану мүмкіндіктерінде көрінеді. Осы жағдайдан туындайтын "қарсылық" адамның тәжірибесін белсендіі толтырып, кеңейтуіне, жаңа білімдер мен қулық формаларын алуына, нормалар мен ережелерді игеруіне итермелейді. Бүл жаңа сапалардың қай бағытқа құрылатындығы тұлғаның іс-әрекетіне, белсенділігіне,' өмірлік позицияларына байланысты болады. Тәрбиенің бағыты - тұлға қалыптастыруды дүрыс бағдарлау, ал мүның өзі тәрбиеленушілердің қозғаушы күштерін, мотивтерін, қажеттіліктерін, өмірлік жоспарларын терең білу негізінде ғана жүзеге асырылады. Сыртқы қарама-карсылық та тәрбие процесінің бағыттылығы мен нәтижесіңде байқалады. Мысалы, кейбір жағдайда мектеп пен жанұя арасындағы қарама-қарсылықтар, педагогтардың кейбір талаптарына ата- ананың қарсы әрекеті жайсыз әсер қалдырады. Сөз бен іс арасындағы қарама-қайшылықтар да тәрбиедегі көптеген қиыншылықтар мен кемшіліктерге себепші болады. Педагогтар әсіресе, тәрбиеленушілердің ішкі талпыныстары, мен сыртқы әсер арасындағы қарама-қарсылығына көп мән берулері керек. Л. С. Рубинштейн баланың ішкі әрекет мазмұнына қырағылық танытылмаса, педагогтың іс-әрекеті үмітсіз формализмге үшырайтынын баса айтқан. Соңғы кездерде тәрбиешілер жүмыстарында тәрбиеленуші дайындығына педагогикалық талаптардың сай болмауы көп қиыншылықтар туғызып жүр. Егер тәрбиеленушінің дайындық деңгейі қойылған талаптардан көп төмен болса онда талаптар қойылмайды, өзгеріске келтіріледі. жүктеу/скачать 20,99 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|