11- дәріс Кәріз жүйесін жобалау суармалы жерлердің мелиоративтік жүргісін басқарудың элементі
жүктеу/скачать 80,36 Kb.
|
11- daris (1)
| Кәріз ағымының модулі. Қазақстанның орталық және солтүстік аймақтарында кәріздің жылдық өтімі гектарына 2-5мың м3, ал вегетациялық кезеңдегі өтімі -1,5-2,5 мың м3, шамасында. Егер осы өтімдерді суғару алқаптарында бірдей бөлінген деп есептейтін болсақ, судың үдемелі сүзілу мәні мынандай болып табылар еді:
бұл жерде: - жалпы су тепе-теңдік мәні; t- есептік кезеңнің ұзақтылығы, тәулік. Кәріз ағым модулінің өлшем бірлігі гидромодульдің өлшем бірлігіндей (л/с га) болады және төмендегі теңдеумен анықталады: л/с۰га, 11 (-дің орташа жылдық және вегетациялык мәндер алынады). Егер шаю суғарудың шамалық жүргісімен жүргізсе, онда кәріздің орташа вегетациялық модулінің мәні, оның орташа жылдық мәнінен әр қашан жоғары болады, және керісінше. С.Ф.Аверьяновтың мәліметтері бойынша, пайдалы әсер коэффициенті (ПӘК) мен жерді пайдалану коэффициенті(ЖПК) жоғары техникалық жетілген жүйелерде кәріздің орташа жылдық өтімі W= (0,3÷0,5) Орболады (ПӘК=0,8-0,85). Ал ПӘК төмен жүйелерде бұл көрсеткіш (W) һ(0,5÷0.8) Ор-ге дейін жоғарылайды. Сондықтан есептелінген кәріз өтімімен орташа суғару нормасымен салыстыру керек. жүктеу/скачать 80,36 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|