13. Жасушалардың культуралары: классификациясы, ерекшеліктері, вирустық аурулардың диагностикасында басқа тірі жүйелерден айырмашылығы
жүктеу/скачать 22,39 Kb.
|
13билет
- Бұл бет үшін навигация:
- 53. Бактериофагтарды өсіру және лизогения.
| Клиникалық белгілері. Осы вирусты жұқтырған адамның денесі қызып, тамағы ауырады яғни тұмаудың алғашқы белгілері байқалып, денесі бөлшектеніп ісініп, кейін әр түрлі жолдардан қан кетеді. Ер адамдардың бойында бұл вирус 60 күн сақталады.
53. Бактериофагтарды өсіру және лизогения. Бактериофаг препараттарын өндірудің биотехнологиясы бактериофагтар көбейетін бактерия жасушаларын қолдануға негізделген. Бактерия жасушаларын жұқтыру үшін сұйық ортада өсетін сезімтал бактериялар дақылына вирулентті бактериофагтың аздаған бөлшектері қосылады. Бактерия жасушаларының инфекциясы басталғаннан бастап олардың лизисіне дейінгі кезеңнің ұзақтығы бактериофагтың сипатына, бактерияларға және өсіру жағдайларына байланысты. Сезімтал бактерия жасушасында вирулентті бактериофагтың дамуы бірнеше кезеңдерден өтеді: бактериофагтың бактерия жасушасына жабысуынан, бактериофаг ДНҚ-ның микроорганизм жасушасына енуінен, жаңа вирустық бөлшектердің ақуыз қабықтарының синтезінен босатуға дейін. бактерия жасушасының лизисі кезінде басқа бактерия жасушаларын зақымдайтын жаңа бактериофаг бөлшектері. Бактериофагты препараттар зертханалық және өндірістік әдістермен алынады. Лизогения (грек тілінен аударғанда лизис - ыдырау және ... geneia - құру) - бактериялардың бактериофаг бөлінуімен лизис алудың генетикалық анықталған қабілеті. Ол бактерия хромосомасымен үйлесімді түрде репликацияланатын және қара жасушаларға өтетін жасушаішілік вирустық ДНҚ-ның ерекше формасы - профагтың болуымен анықталады. Лизогения — бактериялар мен кейбір бактериофагтардың симбиозы. Мұндай бактериофагтар торшада ерекше жұқпалы емес профаг түрінде сақталады. Лизогенияның негізі жөніндегі теорияны 50-жылдардың басында А. Львов құрған. Профагы бар торшаларды лизогенді деп атайды, ал өсіп жетілген фаг бөлшектерін шығаратын торша қасиетін лизогендік дейді. Лизогендік — бактерия штаммының тұрақты қасиеті. Лизогенді торшалардың профаг қатысымен анықталатын жаңа қасиеттері де болады, оның ішінде фагпен екінші рет зақымдауға төзімділігі. Бұл төзімділік лизогендік бактерияда репрессор белогының болуымен байланысты. Ол белок профагтың ДНҚ-ның бақылауымен түзіледі де, фагтың вегетативті кебеюіне жауапты фаг генінің көбеюін тежейді. Лизогения — бактериялардың өзгерушілігі мен тұқым қуалаушылығын тексеруге өте қолайлы үлгі. ФАГТЫҢ ТҮРЛЕРІ:
ВИРУЛЕНТТІ - жасушаның лизисін тудырады . Лизистің түрлері: - Жарылу түрінде (тез- 0,003- 0,005 сек) - «еру»- жасушаның баяу жарықтануы
лизистен кейін- жасуша қабырғасы бос қап тәріздес, цитоплазма- жасуша пішіндес үйінді БІР ҚАЛЫПТЫ - лизиске ұшырмайды, жасушаны лизогендейді , бактерия фагты тасушы болады, тіршілікке бейімді және лизогенді бактерия деп аталады. - Бірқалыпты фаг жасушаға енеді,оның ДНК-сы жасуша ДНК-мен қосылады. Онымен бірге үйлесімді бөлісіп , фаг жасуша ұрпағына беріледі .Осындай бірқалыпты фаг ПРОФАГ деп аталады.( фагты құрушы) - Сыртқы лизогенді бактериялар лизогенді емес бактериялардан айырмашылығы жоқ. Лизогенді микробтық культурада бөлек жасушалар могут лизироваться, бірқалыпты фаг вируленттіге ауыса алады. Құбылыстың өтуі: 1. кенеттен 2. индукцияланған жүктеу/скачать 22,39 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|