Жұмысшы табы және социал-демократиялық партия

Неміс кәсіподақтарының саны 1913 ж. 2,5 млн. адамнан асты, негізінен жұмысшылардан тұратын герман социал-демократиялық партиясының құрамында 1 млн. аса мүше болды.

1870-1871 жж. француз-прус соғысындағы жеңілгеніне қарамастан, Франция экономикалық мүмкіншіліктері зор, күшті армиясы мен ірі флоты, қуатты отаршыл империясы бар ұлы мемлекет болып қала берді. Англия мен Германиядан өзгешелігі Франция аграрлы-индустриалды ел еді: оның халқының көп бөлігі (40%) ауыл шаруашылығында еңбек етті.

Францияның ауыл шаруашылығындағы ұсақ шаруалар иеліктерінің үлесі басым болды. Ауыл шаруашылығы дақылдарының шығымдылығы Германия мен Англиядағы қол жеткен дәрежеден едәуір төмен болды.

1914 ж. Франция автомобиль шығару жөнінен екінші (АҚШ-тан соң) екінші орынға шығып, авиация, химия және электротехника өнеркәсіптерінде айтарлықтай табыстарға жеткенімен, станок жасау саласында едәуір артта қалды.

Үшінші Республика. Үшінші республика 1870 ж. жарияланғанымен, конституция тек 1875 ж. қабылданды.

Үшінші республиканың басшылары өздерін Ұлы Француз революциясының (1789-1799) жалғастырушыларымыз деп жариялады.

ХІХ ғ. соңында Францияның саяси өміріндегі басты мәселе монархистер мен республикашылардың арасындағы күрес болды. ХХ ғ. басында оңшыл республикашылдар мен солшыл (радикалдар) республикашылдар арасындағы күрес басты мағынаға ие болды.

Социалистік ілімдер де едәуір ықпалға ие болды. Францияда социалистердің әртүрлі ұйымдары мен партиялары әрекет етті, олар революцияшыл бағыттарды да реформистік бағыттарды да ұстанды.

Революциялық және социалистік дәстүрлермен қатар Францияда монархияшыл және клерикалдық дәстүрлер де орыне алды. 1910-1914 жж. арасында Францияда 13 үкімет ауысты.