7-сынып (бақылау диктанты) Біздің қала

Біз Алматы қаласында тұрамыз. Алматы қаласы - ең әдемі қалаларының бірі. Таудан төмен қарай созылған тіп-тік, әдемі көшелері неше түрлі ағаштармен көмкерілген. Көшелердің екі жағынан сылдыраған мөлдір бұлақтар ағып жатады. Достық атындағы сарай, Спорт сарайы, Оқушылар сарайы және көп қабатты қонақ үйлер өздерінің керемет көркемдігімен көздің жауын алады. Қаланың оңтүстігін басынан өмір бойы қар кетпейтін ақ бас Алатау қоршаған. Тау беттерін қысы-жазы өзгермей, ылғи жап-жасыл болып тұратын шыршалар мен қарағайлар, ақ қайыңдар жапқан. Етегінде атақты «Медеу» мұз айдыны, көптеген демалыс, сауықтыру орындары бар. Олар алуан түрлі гүлдерге, бау-бақшаларға бөленген. Қалада тарихи орындар, мұражайлар, көрікті жерлер,бақтар өте көп. Қаланың батысы мен шығысынан Үлкен Алматы, Кіші Алматы өзендері ағып жатады. Алматы қаласының табиғаты - сирек кездесетін тамаша табиғат!

1. 
   Бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздерді тауып жаз.
   
2. 
   «Оңтүстік, демалыс» сөздеріне фонетикалық талдау жаса.
   

Қазақта бала туғаннан кейін ел ішіндегі аса құрметті қарияға немесе баланың атасына, әжесіне немересінің атын қойғызады.Ат қоюдың өзінен бүкіл бір халықтың ұлттық ерекшелігі, ой-арманы, түсінігі ап-айқын көрініп тұрады.Мысалы, ерте заманда балаларға көз тиюден немесе жын-шайтаннан сақтасын деген оймен Итбай, Күшікбай,Жаманбай деген оғаш есім қоятын болған.

(116 сөз)

1. 
   Мәтіннен дыбыс үндестігіне мысалдар тауып жаз.
   
2. 
   «Қазақта бала туғаннан кейін ел ішіндегі аса құрметті қарияға немересінің атын қойғызады» сөйлеміне морфологиялық талдау жаса.