48
4)
Ішкі және сыртқы нақтылықтар адамның қабылдауымен
тереңделінеді және кеңейтіледі. Психодраманың негізгі фазалары төмендегі
кестеде.
Кесте 2- Психодраманың негізгі фазалары
Негізгі фазалары
Мәні
1 фаза - жаттығу
Жаттығу өз кезегінде, үш деңгейден тұрады:
-
Қатысушылардың
двигательдік
белсенділігін келе келе күшейту;
- Спонтанды
мінез құлық реакцияларын
ынталандыру;
- Топ мүшелерінің нақты тапсырма мен
тақырыпқа назарларын аудару;
Жаттығу топтың мүшелері спонтанды
әрекет ету мен тәуекелге бару үшін
сенім мен
қауіпсіздік атмосферасын құруға бағытталған. Ол
басқа топтардың немесе режиссермен құрылған
жұмыстың тәсілдеріне байланысты вербальды
немесе вербальды емес болуы мүмкін.
2 фаза -
Психодраматикалық
әрекет
Бұл фаза психодраманы
инсайтқа немесе
катарсиске жеткізетін идеалды жағдайда сахналау.
Осы фазада негізгі әдістер мен психодраманың
техникалары қолданылады.
Протагонисті топ мүшелерімен алдын ала
танысу мақсатында режиссер таңдайды немесе
қандайда бір қатысушы
өзін осы рөлге ұсынуы
мүмкін. Режиссер протагонистің түсініктемелерін
тыңдап,сахналық қойылымда мәселелерді көрсету
үшін қажетті информацияны алады. Ситуацияның
өзгешелігі түсініктірек бола бастағанда оны айтып
емес оны ойнауын протагонистен сұрайды.
Протагонист сахнаны жағдайға максимальды түрде
сәйкес болуы үшін
қолдағы шаралардың көмегі
арқылы
қояды.
Психодраманың
кеңістігі
мүмкіндіктердің қажетті таңдауларын ұсынуы
керек. Қарапайым нұсқасында осы бөлмедегі
орындықтар
театрдың
көремендері
үшін
жасалынғандай
қойылады.
Сахна
ұйымдастырылады және көрсетіледі.
3
фаза
интеграция
немесе
сезімдермен айырбас
Протагонистке жалғыз қалу және шорқақтық
сезімін жеңуге көмектеседі.
Әрекет аяқталғанда,
протагонист және
қалған топтың мүшелері оны талдауға кіріседі.
Қатысушылар
өздерінің
сезімдерімен,
күйзелістерімен
бөліседі.
Бірінші
49
қатысушылардың
әрқайсысына
психодрама
шақырған қандай қатысы бар туралы сезімдерімен
бөліседі. Мұнда өзін өзі ашу мен әрекет жасалған
ашылулардың
мағынасы
қатысушылардың
диалогтары болады.
Бұл фаза протагонистті тыныштандыру,
яғни уайымдап жүрген тәжірибесі аяқталуы үшін
қажет. Мұнда критиканы протагонист ғана емес,
әр адам тек өзінің
сезімдері мен өзінде пайда
болған ассоциациялар туралы айтады. Мұнда
қатысушыларда психодрама үшін аса маңызды
жеке материал пайда болуы мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: