Қосымша А. Байтұрсынұлы мұраларындағы афоризмдер

Атадан бала туса игі,

Берген алар,

Қас жорғадан жортақ туар,

Еділ бойы тоғай бар,

Атаң жаман кісі еді,

Жер жұтуға тоймайды,

Жақсы келсе құт,

Өз ақылын шамалаған қор болмас.

Бақыр қазан піскені

Өлген келмес,

Күркіреген күннің жауыны аз.

Ауру күлкі сүймес,

Жоғарыда орын барда,

Бар мақтанса, табылар,

Қараңғы үйде қабан күркіреді.

Ақыл – жас ұланнан,

Аз асқа жасауыл болма,

Айбар керек, әл керек,

Сіз деген - әдеп, біз деген – көмек.

Қуда сүт жоқ,

Ит семірсе иесін қабар.

Жақын жолдың алысы жаман.

Екі рудан би болса, ел байсал таппайды.

Жақсы жатырқамайды.

Жомарт ер жоқтығын білмейді,

Ордалы құлан ақсағын білдірмес.

Аңқау аңдамайды, әңгі тыңдамайды.

Қайырымсыз болса, ханнан без;

Асусыз болса, таудан без.

Жақсыдан жаман туады,

Сенікі, менікі деген – көңіл тарлығы,

Бұйдалаған тайлақтай,

Жаман еркек той бұзар,

Оңқа ойын бұзар,

Атқанның құсын жатқан байланар.

Ас қадірін ашыққан білер,

Ат ұстаған азабынан құтылар.

Ел біледі деген көндірер,

Жорға жүрісінен пұл болады,

Өгізді өрге салма, қанатың талар,

Адасқанның атындағысы білер,

Тойға барсаң, тойып бар,

Шірікке шыбын айналар.

Арлы арына қараса,

Мал бітпес деп ерден түңілме,

Жарлылық сені қайтейін,

Өткел өтсең бұрын өт,

Қызығы аз өмірден

Береке кеткен елдерде,

Кісі қандай болса асы сондай.

Қонақ келсе, ет пісер,

Еңкейгенге еңкей, басың жерге жеткенше;

Биік таудың төбесін көріп, түбіне барма,

Үш жүзге біздің қазақ бөлінеді,

Айдарға малы сай,

Құлдан көрдім қорлықты,

Сөйлемде бөтен қазақ мен тұрғанда,

Тау белгісі тасында,

Шоқпарды сала алмаған өзіне тигізеді,

Жанын аямаған жау алады,

Халқы жаманның биі азады,

Жаман ерден жайдағым жақсы,

Көп жортқан түлкі терісін алдырады.

Кіммен ауылдас болсаң, сонымен қауымдас боларсың.

Егін қайда болса,

Халыққа жағайын десең, қазаның болсын.

Жер таусыз болмайды,

Тай жаманы жорға болады,

Бұрынғының кісісі – бүгінгінің кішісі.

Ер өтірік айтпайды, еп өтірік айтады.

Ердің атын жә аты шығарар,

Жаңбыр жауса, жердің ырысы,