Аламан бәйге. Бәйге. Көкпар
жүктеу/скачать 0,75 Mb.
|
| 1.Оқушылар бүгінгі сабағымыздың тақырыбы қазақтың ұлттық оындарының бірі тоғызқұмалақ осы сабағымызға
байланысты қазақтың қандай ұттық ойынарын білесіңдер . . Аламан бәйге . Бәйге . Көкпар . Аударыспақ . Қазақша күрес . Тоғызқұмалақ . Қыз Қуу . Жамы алу . Тенге алу . Алтыбақан . Ақ сүйек 1 Қ А Т А Р . Аңға байланысты ойындар .
2 Қ А Т А Р . Малға байланысты ойындар .
3 Қ А Т А Р . Ой - өрісін дамыту ойындары .
Аңға байланысты ойындар . 1 . Ақсерек - көксерек. 2 . Аңшылар - қояндар. 3 . Қасқұлақ. 4 . Ордағы қасқыр. 5 . Ормандағы аю. 6 . Аңшылар мен үйректер. 7 . Қу түлкі қуып жет Малға байланысты ойындар . 1. Көксиыр . 2. Түйе мен бота . 3 . Асау көк аларман. 4. «Салт аттылар» Ой өрісін дамыту ойындары . 1. Тоғызқұмалақ. 2. Шахмат. 3. Дойбы. 4. Нарды. 5. Дамино. 1 . Тоғызқұмалақ тақтасы атауында неше құмалақ болады? 2. Тақ сан деп қандай сандарды айтамыз? Жұп сан деп қандай сандарды айтамыз? 3 . Ойын барсында « Тұздық алу» 4 . Тұздықты қай отаудан алуға болмайды? 5. «Атсұрау» деп нені айтады? 6. Ойынды жазу жүйесі. 711 -810 -915 саны жазылса. 7 . Ойының мақсаты. Ұлттық ойындар . Тоғызқұмалақ . 1. Тоғызқұмалақ ойыны туралы жалпы мағлұмат. Өте қызық әрі терең ойлауды талап ететін, халқымыздың даналығын көрсететін ұлттық ойындарының бірі тоғызқұмалақ . Халқымызбен бірге жасасып келе жатқан тоғызқұмалақ ойыны қазір кең таралып , дамып , жетіліп келеді . Бұрын далада кездесе кеткен екі малшы осы ойындағы «қазан» мен «отаудың» орнын жерді шұқып оя қойып, дорбаларында жүрген қойдың кепкен 81 құмалағын әр отауға тоғыз- тоғыздан бөліп салып, бірден ойнай беретін болған сондықтанда бұл ойын малшы математикасы деп аталған. Қазіргі кезде тоғызқұмалақ ойынының Республикалық федерациясы бар . Онымен қоса республикалық біріншілігінің және республикалардың жарыстардың жеңіпаздарына «Қазақстан спорт шебері» деген атақ беріледі. Тоғызқұмалақ ойыны туралы жалпы мазмұны өлең жолдарында баяндалады екен . ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ҰТТЫҚ СПОРТ ТҮРЛЕРІ. АЛАМАН . БӘЙГЕ. ЖАМБЫ АТУ. КӨКПАР. АУДАРЫСПАҚ. ҚАЗАҚША КҮРЕС. ТОҒЫЗҚҰМАЛАҚ. АҚ СҮЙЕК. ҚЫЗ ҚУУ. Алтыбақан. т.б 1.Қызықтырған есепшіні, ойлыны, Бабалардың бұл – ежелгі ойыны. 2.Екі адамға тең бөлінген «мал- жайы», Ойнау үшін тақтасы бар арнайы. 3.Бар он сегіз ұясы оның—кіші отау, Екі қазан үлкен - іші отау. 4.Бір жүз алпыс екі –барлық құмалақ, Сексен бірден –екі ойыншы тұр қамап, 5.Әрқайсысының сегіз ұя - «ойы» бар. Әр ұяның дәл тоғыздан «қойы» бар. 6.Екі ойыншы –екі «қойшы» кезекпен, Түсіреді ұяға «қой» есеппен. 7.Бір –бірінің ұясына айдайды, « Қой –құмалақ» , санын жіті аңдайды 8.Ұяда қай жұп болса «қой» -құмалақ Бәрі қарсы қазанға кеп құмалақ. 9.Солай талай қой қазанға түседі, Есепке оны екі қойшы тізеді. 10.Кімде- кімнің қазаны тез толады,- Сол ойыншы ұтып шыққан болады. 11.Қызықтырған бүгін де ойлыны, Міне, осындай бабалардың ойыны. 5сынып САБАҚ ЖОСПАРЫ 25. КҮНІ.29.10.14 Сабақтың тақырыбы: «Тоғызқұмалақ» Сабақтың мақсаты:
Оқушылардың математикалық амалдарды пайдалануға дағдыландыру: Оқушыларды жазбаша және ауызша есептеу әдістеріне қалыптастыру. Жас ұрпақтың ойлану қабілетін дамыту , қас - қағымда шешім қабылдауға үйрету.
Жас ұпақты қадір –қасиетімізді қастерлей білуге тәрбиелеу . Қазақтың ұлттық ойынын дамып жетілдіруде сынып арасында саиыс. Сынып жеңіпаздарын анықтау. Пәнаралық баиланыс: Математика , тарих. 1.Дайындық бөлімі: Сапқа тұрғызу, саптық командаларды орындау . Кезекшіден рапорт қабылдау, оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру. Негізгі бөлім : Тоғызқұмалақ ойыны туралы жалпы Мағлұмат . «Тоғызқұмалақ» ойыны туралы жалпы мазмұны өлең жолдары. Оқушыларға сұрақ: қазақтың қандай Ұлттық ойындарын ұттық ойындарын білесіңдер? Тапсырма: Ойынның мақсатына, ережесіне, мағанасына қарай Әр қатар ойындарының атарын жазыңдар. Жүріс жасалатын отаудағы соңғы құмалақ дәл қай отауға барып түсетінін табудың жолы ілгері , кері есептеу . Қорытынды бөлім: Оқушылармен тоғызқұмалақ ойынының жеңіпаздарын марапаттау. :
Отау - «таңдык» Отау - «көшпелі» Отау - «атөтпес» Отау – «атсұратар» Отау - « бел» Отау - « белбасар» Отау - « қандықақпан» Отау - «көкмойын» Отау - «маңдай» Батыс Қазақстан облысы Қаратөбе ауданы Жамбыл жалпы орта білім беретін мектеп -балабақшасы 
Тақырыбы: Ұлттық ойын «Тоғызқұмалақ» Өткізген: Денешынықтыру пәні мұғалімі: А.Жұматов. 2014 оқу жыл жүктеу/скачать 0,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|