2 тапсырма. Суретте 5 қадам. 1 қадам-6 балл
|
|
Анатомиялық құрылымды атаңыз
Ортаңғы ми
Mesencephalon
|
|
Анатомиялық құрылымды атаңыз
Көпір
Pons
|
|
Анатомиялық құрылымды атаңыз
Сопақша ми
Medulla oblongata
|
|
Анатомиялық құрылымды атаңыз
Ми сабауы Ствол
truncus encephali
|
|
Анатомиялық құрылымды атаңыз
Мишық
Cerebellum
|
Жағдайлық есеп – 25 балл.
1 Тапсырма. Ми сыңарлары мен акелгіш қозғалтқыш жолдарының зақымдалуы орталық салдану немес парез (қозғалу функциясының әлсіреуі) туындатады. Орталық салдану кеуде және аяқ-қол бұлшық еттерін басқаруды қамтамасыз ететін саналы қозғалтқыш жүйке импульстарын ғана емес, сонымен қатар ми қыртысыныдағы тежеу импульстарын жұлынның алдыңғы мүйізіндегі қозғалтқыш ядроларының нейрондарына жеткізуді қамтамасыз ету жолдары болып табылатындықтан, салданған бұлшықеттердің тонусының жоғарлауымен, сіңірлік рефлекстердің жоғарлауымен, қадағаланбайтын ұсақ қозғалыстардың болуымен сипатталады. Осы жолдардың зақымдалуы кезіндегі орталық салдану көрінісі жұлынның сегментарлық аппаратын тежеудің болмауымен сипатталады.
Сұрақ: 1.Осы әкелуші жолдарды атаңыз. 2. Олар жұлынның қандай жіпшелерінен өтеді.
Орталық паралич (спастикалық) орталық нейрон зақымданғанда пайда болады: алдыңғы орталық гирус, қыртыстан пирамидалық жолдың талшықтары жұлынның алдыңғы мүйіздеріне немесе бас сүйек нервтерінің қозғалтқыш ядроларына дейін. Жұлынның сегменттік аппараты кортекстің тежегіш әсерінен босатылады және оның рефлекторлық белсенділігі патологиялық жоғарылайды.
Пирамидалық жүйе, пирамидалық жол - жүйке құрылымдарының жүйесі. Қозғалыстардың күрделі және нақты үйлестіруін қолдайды.
Пирамидалық жүйе екі нейроннан тұрады: орталық және перифериялық.
Орталық нейрон алдыңғы орталық гируста - маңдай бөлігінің артқы бөлімдерінде орналасқан. Бұл гирустың төменгі бөлігі бет, жұтқыншақ, көмей, тіл қозғалыстарына жауап береді; орташа - қол қимылдары үшін; жоғарғы - торсық және аяқтар. Алдыңғы орталық гирустан бастап орталық нейронның процестері жарты шарларға терең бағытталады, пирамидалық шоқ түзеді. Ортаңғы ми деңгейіндегі осы гирустың төменгі үштен бірінен тұратын талшықтар пирамидалық байламнан шығып, кортикальды ядролық жолды құрайды. Ішінара қиылысқаннан кейін олар бас сүйек нервтерінің қозғалтқыш ядроларымен аяқталады (V, VII, IX, X, XI, XII). Алдыңғы орталық гирустың қалған бөліктері, олар дің мен аяқтың бұлшықеттерін нервтендіреді, кортикальды-жұлын жолын құрайды. Медулла облонгатасында бұл талшықтардың 80% қарсы жаққа өтіп, жұлынның бүйір сымына түседі. Бұл талшықтар қаңқа бұлшықеттерін нервтендіреді. Қалған 20% талшықтар алдыңғы сымда қиылыспай түсіп, перифериялық нейрон деңгейінде екінші жағына өтеді. Олар дененің осьтік бұлшықеттерін нервтендіреді: мойын, магистраль, перинэя. Осылайша, бұл бұлшықеттер екі жарты шардан да иннервация алады, ал мидың немесе жұлынның бір жақты зақымдануымен бұл бұлшықеттердің функциялары сақталады.
Перифериялық нейрон - жұлынның алдыңғы мүйізінің альфа-ірі жасушалары немесе олардың аналогтары: моторлы бас нервтерінің ядросы. Олардың аксондары жұлыннан алдыңғы тамырлар түрінде шығады, олар қосылған кезде перифериялық нервтерді құрайды.