5. Плазмалық-коагуляциялық гемостаз түзеткіштерін құю тәртібі
97. Плазма жасушалық элементтерден айрылған қанның сұйық бөлігі болып табылады.
98. Емдеу практикасында: жаңа мұздатылған плазма (бұдан әрі – ЖМП), супернатантты плазма,
криопреципитат пайдаланылады.
99. ЖМП жаңа алынған консервіленген қанды бөлу жолымен немесе плазмаферез және қан
донациясынан кейінгі 6 сағаттың ішінде мұздату әдісімен алады.
100. ЖМП реципиент қанымен АВ0 жүйесі бойынша қан тобымен үйлеседі.
ЖМП жасушасыз орта болғандықтан, резус жүйесінің анигендері бойынша үйлесімдік міндетті
түрде болмайды.
101. Кез келген қан тобындағы реципиентке АВ төртінші тобының плазмасын құю жүргізіледі.
102. ЖМП-ні құю үшін көрсетілімдер мыналар болып табылады:
1) коагуляциялық гемостаз факторларының тапшылығы зертханалық расталған кезде
геморрагиялық синдром. Коагуляциялық гемостаз факторлары тапшылығының кез келген зертханалық
белгілері:
протромбиндік индекс (ПТИ) 70%-дан аз;
протромбиндік уақыт (ПУ) 15 секундтан астам;
халықаралық нормаланған қатынас (ХНҚ) 1,5-тен астам;
фибриноген 1,5 г/л-ден аз;
белсенді ішінара тромбиндік уақыт (БІТУ) 45 секундтен астам (алдағы гепаринотерапиясыз);
Гемостаз факторларының туа біткен немесе жүре пайда болған тапшылығы ІІ, V, VІІ, VІІІ, ІХ
, ХІ, ХІІ факторларының деңгейі бойынша анықталады.
Көрсетілім тұжырымы - «коагуляциялық гемостаз факторларының тапшылығы: көрсеткіш (тер)___
_». ДВС (ІV кезең) себептескен геморрагиялық синдром кезінде коагулограмманың жоғарыда аталған
тестілері төмен концентрация және жоғары фибринолитикалық белсенділік себебінен анықталмайды.
Мұндай жағдайда Ли-Уайт бойынша – 30 минуттан астам қанның ұю уақытына бағдарланады;
2) осы Қағидаларға 101-тармағының 1) тармақшасына сәйкес коагуляциялық гемостаз
факторларының тапшылығы зертханалық расталған кез келген жағдайлар геморрагиялық синдромның
даму қаупі болып табылады.
Геморрагиялық синдромның даму қаупі алда тұрған көлемді операцияға байланысты, жіті
қаңсырау, жүктіліктің асқынулармен өтуі кезінде; операциялық және операциядан кейінгі кезеңнің
асқынулармен болғанда; полиоргандық жеткіліксіздік, ДВС-синдромы дамуы кезінде орын алады.
Геморрагиялық синдромның даму қаупі болмаған жағдайда коагуляциялық гемостаз факторларының
тапшылығын түзету толық энтеральды тамақтану, ішек пен бауыр функцияларын қалыпқа келтіру, К
витаминін тағайындау арқылы жүзеге асырылады. Көрсетілім тұжырымы - «коагуляциялық гемостаз
факторларының тапшылығы: көрсеткіш (тер)____».
3) ІІІ антитромбиннің тапшылығын зертханалық растау немесе гепаринге жоғары төзімділік
кезіндегі (6 минуттан кем) ауыр гиперкоагуляция және гепариндермен коагуляцияға қарсы
терапияның нәтижесіздігі, кез келген плазмалық физиологиялық антикоагулянттардың тапшылығымен
себептесетін коаглулопатиялар. Көрсетілім тұжырымы - «плазмалық антикоагулянттардың тапшылығы».
4) геморрагиялық синдромның дамуымен тікелей әсер етпейтін антикогулянттарды (варфарин
және өзгелер) мөлшерінен көп қолдану, алда тұрған шұғыл хирургиялық араласудың алдында тікелей
әсер етпейтін антикогулянттардың әсерінің инверсиясының қажеттілігі. Көрсетілім тұжырымы - «
Варфарин әсерінің инверсиясы»;
5) қатты улану, сепсис және тағы басқа жағдайларда уытсыздандыру мақсатында плазмоферез (
плазмаалмастыру) орындау. Көрсетілім тұжырымы – «плазмаалмастыру».
103. Жіті қансыраудың 30% артық көлемінде, шұғыл жағдайларда ЖМП құю көрсетілімдерін
анықтау үшін осы Қағидаларға 101-тармағының 1) тармақшасына сәйкес бір немесе бірнеше
көрсеткіштер бойынша одан арғы міндетті коагуломма мониторингін жасай отырып, 1,0 л.
көлеміндегі ЖМП орын толтыру жүзеге асырылады. Қанды коагуломмаға үшін алудың жиілігі қансырау
қарқынына және клиникалық деректерге байланысты болады.
104. ЖМП-ні дозалау мынадай есептерге негізделеді: адамның дене салмағына жасына
қарамастан 12-20 мл/кг.
ЖМП құюдың тиімділігін бақылау коагулограмма көрсеткіштері бойынша осы Қағидаларға 101-
тармағының 1) немесе 3) тармақшаларына сәйкес жүзеге асырылады.
Терапияның тиімділігі жеткіліксіз болған кезде (жалғасып жатқан қансырау және ұю және
ұйытуға қарсы жүйелер факторларының сақталып отырған тапшылығы) есептік дозаларды қайта
енгізеді.
ЖМП тәуліктік дозасы шектелмейді.
ЖМП бір дозасы фибриноген деңгейін 0,25 грамм/литр (бұдан әрі - г/л) көтереді.
Фибриногеннің ең аз гемолиздік концентрациясы – 0,8-1,0 г/л.
105. ЖМП-ні құю алдында плазманы еріткіште +37 С температурада ерітеді.
0
Еріген плазмада жеткіліксіз жылытқан кезде фибрин үлпегі пайда болуы мүмкін, бұл плазманы
вена ішіне құюға арналған сүзгісі бар стандарттық құрылғы көмегімен пайдалануға кедергі
келтірмейді.
Ерітілгеннен кейін плазма бір сағат ішінде пайдаланылады және қайта мұздатуға жатпайды.
106. Супернатантты плазма фракциялау үдерісінде плазмадан криопреципитат шығарылғаннан
кейін алынған плазма.
107. Криопреципитат донор қанынан алынады және А гемофилиясымен, Виллебранд ауруымен,
гипофибриногенемиямен (фибриноген кемінде 0,8 г/л) ауыратын науқастарды емдеуге қолданылады.
VІІІ факторының (МЕ) бір бірлігі ЖМП-нің 1 мл сәйкес келеді.
Криопреципитаттың бір дозасының құрамында VІІІ факторының кемінде 80 МЕ және орта есеппен
250 мг фибриноген бар.
ЖМП баламасы ретіндегі криопреципитат сұйықтықты парентералдық жолмен енгізуді шектеу
қажеттілігі болғанда ұсынылады.
108. Криопреципитат құюдың қажеттілігін есепте былайша жүргізіледі:
1) дене салмағы (кг) х 70 мл/кг = қан көлемі (мл);
2) қан көлемі (мл) х (1,0 – гематокрит) = плазма көлемі (мл);
3) плазма көлемі (мл) х (VІІІ факторының қажетті деңгейі - VІІІ фактордың бар деңгейі) =
(МЕ) құю үшін VІІІ факторының қажетті мөлшері.
VІІІ факторының қажетті мөлшері (МЕ):100 бірлік = бір рет құю үшін қажетті
криопреципитаттың көлемінің дозалары.
VІІІ факторды анықтау мүмкін болмаған жағдайда қажеттілік есебі былайша есептеледі:
реципиент дене салмағының 5-10 кг-на шаққанда криопреципитаттың бір бірлік дозасы.
Ұюдың кейбір факторларының тапшылығынан (гемофилия) болған жағдайларда криопреципитатты
құю қажеттілігінің есептемесі гематологиялық жағдайларды емдеу хаттамаларына сәйкес жүзеге
асырылады.
109. Криопреципитат құю терапиясының ұзақтығы қансыраудың ауырлығына және оны оқшаулауға
және көрсетіліп отырған клиникалық әсерге байланысты.
110. Құйылған VІІІ факторының реципиент циркуляциясында жартылай ыдырау уақыты 8-12
сағатты құрайды, сондықтан терапиялық деңгейді қалдыру үшін криопреципитатты қайталап құю
жасалады.
111. Криопреципитат реципиент қанымен АВ0 жүйесі бойынша қан тобымен үйлесімді болады.
Достарыңызбен бөлісу: |