Қанның буферлік жүйелері



бет1/7
Дата18.05.2020
өлшемі0,94 Mb.
#69362
түріҚұрамы
  1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
khimia prezentatsia копия

БУФЕРЛІК ЖҮЙЕЛЕР


Буферлік жүйелер – сырттан әсер болғанда өзінің қандай да бір параметрінің шамасын өзгертпей, тұрақты қалпында сақтайтын жүйелер

Қанның буферлік жүйелері


Атауы

Құрамы

Буферлік әсерді сипаттайтын тепе-теңдік

Гидрокарбонатты

Н2СО3; НСО3-

Фосфатты

Н2РО4-; НРО42-

Гемоглобинді

(окси


гемоглобинді)

ННb; Нb-

(ННbО2; НbО2-)



ақуызды

PtCOОH; PtСOONa

Буферлік ерітінділердің әсер ету механизмі

НА  Н+ + А–

а/ А– + Н+  НА [күшті қышқыл қосқанда]

б/ НА + ОН–  Н2О + А– [сілті қосқанда]

Гидрокарбонатты буферлік жүйенің әсер ету механизмі

Гидрокарбонатты буферлік жүйеге күшті қышқыл немесе сілті қосқанда:

Жүйеге күшті қышқыл қосқанда Н+ иондары тұз аниондарымен әрекеттесіп нашар диссоциацияланатын Н2СО3 түзіледі, нәтижесінде күшті қышқылға эквивалентті мөлшерде әлсіз қышқыл түзіледі , көмір қышқылының концентрациясы көбейеді, дисоцияциалану дәрежесі төмендейді, сондықтан рН мәні өзгеріссіз қалады.

Сілті қосқанда гидроксил-иондары (ОН-) көмір қышқылының Н+иондарымен әрекеттеседі. нәтижесінде сілті эквивалентті мөлшерде , ерітінідінің рН мәнін өзгертпейтін, әлсіз қышқылдың тұзына ауысады.

HCl + NaHCO3

NaCl + H2CO3

H2O

CO2

NaOH + H2CO3

NaHCO3 + H2O

мұндағы Сa– күшті қышқыл эквивалентінің молярлық концентрациясы, моль/л;

Va– қосылған күшті қышқыл көлемі, мл;

Vб – буферлік ерітіндінің көлемі, мл;

ΔрН – күшті қышқыл қосқан кездегі буферлік ерітіндінің сутектің көрсеткішінің өзгерісі. мұндағы Сa– күшті қышқыл эквивалентінің молярлық концентрациясы, моль/л;

мұндағы Сa– күшті қышқыл эквивалентінің молярлық концентрациясы, моль/л;

Va– қосылған күшті қышқыл көлемі, мл;

Vб – буферлік ерітіндінің көлемі, мл;

ΔрН – күшті қышқыл қосқан кездегі буферлік ерітіндінің сутектің көрсеткішінің өзгерісі.

Буферлік сиымдылық

Ерітіндінің буферлік сиымдылығы (В) - бір литр буферлік ерітіндінің рН-ң мәнін бір бірлікке өзгерту үшін қосылатын күшті қышқылдың немесе күшті негіздің мол-эквивалентінің сандық мәніне тең болатын шама



Буферлік сиымдылықты қышқыл бойынша анықтау (Ва)

,



Буферлік сиымдылықты негіз бойынша анықтау (Вb)

Механизм действия гидрокарбонатной буферной системы

Действие гидрокарбонатного буфера при попадании в него сильной кислоты или щелочи можно записать реакциями:



При добавлении к системе сильной кислоты ионы Н+ взаимодействуют с анионами соли, образуя слабодиссоциирующую Н2СО3. Сильная кислота заменяется эквивалентным количеством слабой кислоты, диссоциация которой подавлена.

При добавлении щелочи гидроксил-ионы (ОН-) взаимодействуют с ионами Н+ угольной кислоты.Щелочь заменяется эквивалентным количеством соли, почти не изменяющей величину рН раствора.

HCl + NaHCO3

NaCl + H2CO3

H2O

CO2

NaOH + H2CO3

NaHCO3 + H2O

Ағза тіршілігі үшін қанның рН-ң өзгеру шегі



Ацидоз – физиологиялық жүйенің қышқылдық-сілтілік тепе-теңдігінің сутек иондарының концентрацияларының өсуіне (рН-тың кемуіне) және сілтілік резервінің кемуіне қарай ығысуы

Алкалоз физиологиялық жүйенің қышқылдық-сілтілік тепе-теңдігінің сутек иондарының концентрацияларының кемуіне (рН-тың өсуіне) және сілтілік резервінің артуына қарай ығысуы

Ағза тіршілігі үшін қанның рН-ң

өзгеру шегі

      • Түсі.

Қанның буферлік жүйелері

1. Гемоглобин жүйесі - 75% 2. Карбонаттық - плазмада эритроциттерде 3. Фосфаттық - 4. Белоктық.

Ацидоз – қан реакциясының қышқыл жаққа ауытқуы Алкалоз – қан реакциясының сілті жаққа ауытқуы



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет