«Батыр Баян»-Мағжан Жұмабаевтың қазақ поэзиясына әкелген жаңаша шығармаларының бірі.Абылай ханның билік еткен тұсында , Абылайдың сенімді қолбасшыларының бірі -Батыр Баян. Орта жүздің уақ руынан шыққан әйгілі батыр туралы аңыз да, ақиқат та көп. Сондай бір аңызға негізделіп жазылған поэма – "Батыр Баян". Баян Қасаболатұлы – тұтас ғұмырын қазақ жұртының тәуелсіздігі жолындағы күреске арнаған ержүрек батыр.
«Батыр Баян»-Мағжан Жұмабаевтың қазақ поэзиясына әкелген жаңаша шығармаларының бірі.Абылай ханның билік еткен тұсында , Абылайдың сенімді қолбасшыларының бірі -Батыр Баян. Орта жүздің уақ руынан шыққан әйгілі батыр туралы аңыз да, ақиқат та көп. Сондай бір аңызға негізделіп жазылған поэма – "Батыр Баян". Баян Қасаболатұлы – тұтас ғұмырын қазақ жұртының тәуелсіздігі жолындағы күреске арнаған ержүрек батыр.
АБЫЛАЙ БЕЙНЕСІ
Қиын күн туған алаш баласына,
Шұбырып жаппанның сар даласында ,
Кез келген жаудан үркіп «Ақтабанға»
Дұшпанның қалғандай боп табасына .
Арқаға аяқ салып ,түскен барып
Екі оттың орыс-қытай арасына.
Күндерде сонау-қара, тапсырған ел
Сол күнде ел қорғаған Абылайдың
Қылсаң да аз қанша тәуеп моласына
Алыстан орыс,қытай –ауыр салмақ ,
Жақыннан тыншытпайды қалың қалмақ.
АБЫЛАЙ ХАН ТАРИХТА
Абылай хан бүкіл өмірін қазақ халқы (қазақ елінің) бостандығы, егемендігі үшін арнады. Шоқан Уәлиханов «Қазақ жерінде Абылайдың даңқы аса зор. Абылай заманы оларда қазақтың ерлік заманы болып саналады» деп жазған еді. Абылайдың шын аты - Әбілмансұр. 1711 жылы әкесі Көркем Уәли Түркістанға сұлтан болып тұрған кезде дүниеге келген. Бұл кезең қазақ халқы үшін өте қауіпті, ауыр кезең еді. Үш айдаһардың (Жоңғар, Қытай, Ресей) ортасында қазақ мемлекетінің жойылып кету қаупі төніп тұрды. Қытай мен Ресей жоңғарларды қазақ жеріне айдап салып отырды. Ауыр «Ақтабан шұбырынды, алқакөл сұлама» жылдары Абылай 12 жасында жауынгерлердің қатарына қосылады да, 22–де батыр, қолбасшы ретінде танылады.