) екі бағытты қарыншалық тахикардия Қарыншалардың екі түрлі аймағынан импульстардың таралуына немесе бір көзден импульстардың әртүрлі жүргізілуіне байланысты QRS кешендерінің дұрыс ауысуы
1) екі бағытты қарыншалық тахикардия Қарыншалардың екі түрлі аймағынан импульстардың таралуына немесе бір көзден импульстардың әртүрлі жүргізілуіне байланысты QRS кешендерінің дұрыс ауысуы.
2)" Пируэт "("torsade de pointes") Тұрақсыз (100 кешенге дейін) екі бағытты қарыншалық тахикардия, толқын тәрізді өсу және QRS кешендерінің амплитудасының төмендеуі. Ритм дұрыс емес, жиілігі 200 -300/мин.және одан жоғары. "Пируэт" дамуы әдетте QT аралығының ұзаруынан және ерте қарыншалық экстрасистолалардан тұрады. Тұрақсыз екі бағытты қарыншалық тахикардия толқын тәрізді өсуімен және кешендердің амплитудасының төмендеуімен рецидивацияға бейім.
3) полиморфты (көп пішінді) қарыншалық тахикардия. Екіден көп эктопиялық ошақтар болған кезде пайда болады.
4) қайталанатын қарыншалық тахикардия. Негізгі ырғақ кезеңдерінен кейін қайта басталады.
Жүрекшелік ПТ және қарыншалық ПТ-ны ажырату маңызды. Қарыншалық ПТ әдетте жүректің органикалық зақымдануы фонында дамиды, ал жүрекшелік ПТ жиі функционалдық өзгерістермен бірге жүреді. Қарыншалық ПТ-ның шығуында экстракардиальды факторлар мен вегетативті жүйке жүйесінің бұзылыстары маңызды. Атриальды PT шабуылдың басында немесе соңында, әдетте, жиі және көп зәр шығару (3-4 литрге дейін) болуымен сипатталады. Сонымен қатар, аура әдетте аздап бас айналу, жүрек аймағындағы тарылу сезімі, бастағы шу түрінде байқалады. Қарыншалық PT кезінде мұндай құбылыстар сирек байқалады. Жүрекшелік PT кезінде каротидті синуста массаж әдетте шабуылды жеңілдетеді, ал қарыншалық түрінде ол көбінесе жүрек ырғағына әсер етпейді.
Диагностика
Қарыншалық пароксизмальды тахикардияны диагностикалау ЭКГ деректері мен физикалық тексеруге негізделген. Қарыншалық тахикардияның клиникалық нұсқасын нақтылау Холтер бойынша ЭКГ тәуліктік мониторингінің көмегімен жүзеге асырылады. Қарыншалық пароксизмальды тахикардиялардың болжамын анықтау үшін эхокардиография кезінде анықталған жүректің функционалды көрсеткіштерінің деректері үлкен рөл атқарады.
• Қарыншалық ПТ-ң ЭКГ-лық белгілері:. . Жүректің жиырылу жиілігінің кенеттен 1 минутта 140-150 дейін көтеріліп (сирек - 200-ден жоғары, немесе минутына 100-120 ) кенет бастапқы қалпына келуі; 2. QRS комплексінің деформациясы мен 0,12 с жоғары ұзаруы және ST аралығы мен Т тісшесінің дискордантты орналасуы; 3. АВ - диссоциациясының болуы - жиі қарыншалық ырғақ (QRS комплексі) пен жүрекшелік қалыпты синус ритмінің (Р тісшелері) арасындағы байланыстың үзілуі; сирек синус түйінінен шыққан өзгермеген бірен-саран QRST комплексі тіркеледі (қарыншалардың «ұсталып қалған» жиырылулары). Қарыншалық тахикардияның эктопиялық ошағын ЭКГ-ның кеуделік тіркемелері бойынша, қарыншалық экстрасистолиядағыдай анықтайды. Қарыншалық ПТ-ң ерекше түріне екі бағыттағы ұршық тәрізді тахикардия («пируэт») жатады, ол ұзарған Q-Т аралығы синдромына тән. Хаосты қарыншалық тахикардия (бірнеше эктопиялық қарыншалық ошақ болған жағдайда) барлық жағдайда дерлік қарыншалар фибрилляциясына көшеді.
Тұрақты қарыншалық тахикардия (жиілігі минутына 120) қарыншаларды ұстаумен. 5-ші QRS кешені (көрсеткі арқылы көрсетілген) синус тегі (қарыншаларды ұстау). Синус тегінің P-толқындары анық емес көрінеді (жиілігі минутына 80), бұл АВ диссоциациясының болуын растайды. 2-ші және соңғы тахикардиялық QRS комплекстері біріктірілген (қарыншалардың ішінара ұсталуы).
Тұрақты қарыншалық тахикардия. Төменгі қисық (трансофагеальды ЭКГ) екі ырғақтың бөлінуін анық көрсетеді: синусты (минутына 80 жиілікпен) және тахикардиялық қарыншалық (минутына 120 жиілікпен). 2-ші QRS кешені – қарыншаларды толық басып алу. Көрсеткімен белгіленген комплекстер біріктірілген (қарыншалардың ішінара басып алынуы).
Емі • Пароксизмальды тахикардияны емдегенде екі мақсат қойылады: а) ұстаманы тоқтату және қол жеткен нәтижені бекіту; б) пароксизмальды тахикардия қайталауының алдын алу.
Суправентрикулярлық пароксизмальдық тахикардияда: тахикардия ұстамасын тоқтатуды кезбе нервті рефлекторлы қоздыру әдістерін қолданудан бастайды: 1) Чермак-Геринг әдісі - каротид синусын кезекті массаж жасау, каротид синусі төменгі жақ бұрышының астында қалқанша шеміршегінің жоғары шетінің деңгейінде орналасқан. Осы аймақты омыртқаға қарай бағытталған қимылмен массаж жасайды. Сол жақ синустан бастаған жөн, массажды кезек жасайды, екі синусты бір мезгілде массаж жасауға болмайды. 2) Вальсальва әдісі - дауыс саңылауы жабық күйде сыртқа тыныстау сияқты қимыл жасау (күшену). 3) Мюллер әдісі - дауыс саңылауы жабық күйде демді ішке алу қимылын жасау. 4) Жұтқыншақты механикалық тітіркендіру - құсу рефлексін тудыру. 5) Алға қарай тез еңкею, ішті жұдырықпен ұру, бетке салқын су құю және т.б.
қарыншалық ПТ-ны тоқтату. ПТ-ны тоқтатудың басы гемодинамика күйіне байланысты басталады. Кардиогендік (аритмогендік) шокта, жедел жүрек әлсіздігінде (жүрек тұншықпасы, өкпе шемені) электроимпульстік терапия (ЭИТ) қолданылады
• І саты препараттарына лидокаин, аймалин, новокаинамид жатады. Лидокаиннің кем дегенде 100- 200 мг, яғни 2% ертіндісінің 5-6 мл-ін 5% глюкоза ертіндісінің немесе натрийдың изотониялық ертіндісінің 15-20 мл-інде ерітіп, 3-4 минут бойы венаға жібереді. Осы дозаны 20-30 минуттан кейін қайталауға болады. Қол жеткен нәтижені бекіту үшін (ПТ-ң ең жақын профилактикасы) лидокаинды полиглюкинге, декстранға немесе 5% глюкозаға қосып, б0-200 мг/сағ. жылдамдығымен тамшылатып тамырға егеді. Тәуліктік доза 2-3 г жетеді. Бұлшық етке егуге болады.
•Пароксизмальды қарыншалық тахикардияның ұстамасын тоқтатудың II сатысында этмозин (2,5% ертіндінің 6 мл), этацизин (2,5% ертіндінің 2,4 мл), ритмилен (венаға ағынды түрде 2 мг/кг дозасында, бірақ 150 мг жоғары емес, 5-7 мин. бойы) қолданылады. III саты дәрілеріне кордарон және оның аналогтары жатады. Кордарон 300-400 мг (5% ертіндінің 6-9 мл) 30 с - 3 мин ішінде венаға ағынды егіледі. Сүйемел ем - кордаронның 300 мг 5% глюкозаның 250 мл қосып 1-2 сағат бойында венаға жіберіледі.
Қолданылған әдебиеттер • Инетрнет желісі «Kaz Medic» «Ішкі аурулар» Б.С. Қалимурзина «Диагностика болезней внутренних органов Том2» Окорков А.Н Клиникалық хаттамалар МЗ РК-2015
