11-тақырып. Сумен жылыту жүйелері
12-дәріс
1. Жылу тасымалдағыштың сипаттамасы.
2. Табиғи айналымы бар су жылыту жүйелері: артықшылықтары мен кемшіліктері, жіктелуі, қолдану саласы. Схемалар, ауаны шығару әдістері.
3. Жүйенің табиғи қысымы.
4. Кеңейту ыдысы: мақсаты, көлемі, орнатуы.
1. Судың тығыздығы жоғары [1000 кг/ ] және жоғары жылу сыйымдылығы [4,187 кДж/(кг-K)], бұл аз мөлшерде жылудың едәуір мөлшерін беруге мүмкіндік береді. Су, кез-келген басқа сұйықтық сияқты, қызған кезде кеңейеді (тығыздығы төмендейді және көлемі артады). Су ауа мен басқа газдарды сіңіре алады. Су сіңіретін ауа мөлшері оның температурасы мен қысымына байланысты. Температураның жоғарылауымен және қысымның төмендеуімен суда сіңірілетін ауа мөлшері азаяды. Шығарылған ауа ауа штепсельдерін жасай алады, сондықтан жылыту жүйелерінде ауаны шығаратын құрылғылар болуы керек.
2. Cу жылыту жүйелерінің жіктелуі 12.1-суретте көрсетілген.
Жеткізу магистральдық құбырларын жылыту құрылғыларының үстіне орналастырумен екі құбырлы су жылыту жүйесі (12.2-сурет) жоғарғы сымды жүйе деп аталады. Ол келесі элементтерден тұрады: қазандық(18), магистральдық құбырды жеткізетін негізгі көтергіш (14), кері магистральдық құбыр (7), жеткізу көтергіштері (20), жылыту құрылғыларының кері көтергіштері (16), қоректендіру қосылыстары (15), кері қосылыстар (10), жылыту құрылғыларына арналған басқару клапандары (12), құбырлар бар кеңейту ыдысы (1) – қосылу (4), айналым (5), құлыптау (2) клапаны бар сигнал(3) және қайта іске қосу клапаны (17), ол бір уақытта жүйеден ауаны шығаруға (11) қызмет етеді.
Жүйенің әрбір тармағына жөндеу кезінде жүйенің қандай да бір бөлігін сөндіру үшін бекіту вентильдері 6, 19 орнатылуы мүмкін. Үш қабаттан асатын ғимараттарда әр көтергішті ажырату мүмкіндігі қарастырылған, ол үшін көтергіштің түбінде тығын крандары 22 және түсіру краны 21, ал көтергіштің жоғарғы жағында тығын крандары 8 және көтергіштен су түсіру кезінде атмосферамен көтергішке хабарлау және көтергішті сумен толтыру кезінде ауаны шығару үшін штепселі бар 9-шы тетік орнатылған.
12.1-сурет – суды жылыту жүйелерінің жіктелуі
12.2-сурет – Жоғардан таралған және табиғи айналымы бар екі құбырлы су жылыту жүйесінің схемасы
Іске қосу кезінде жүйе сигнал құбырының кеңейту ыдысына қосылу деңгейіне дейін сумен толтырылады. Сигнал құбырынан раковинаға су аға бастағанда, су құбырының шүмегі (24) және сигналдық құбырдағы өшіру клапаны (17) жабылып, қазандықтың оттық қорабына өтеді. Жүйені толтырған кезде сумен ығыстырылған ауа және суды қыздырған кезде бөлінетін ауа ағынды құбыр (2) арқылы атмосфераға шығарылады.
Кеңейту ыдысы арқылы жүйеден ауаны шығаруды қамтамасыз ету үшін магистраль 0,005-0,01 көлбеуімен төселеді. Жүйеден суды түсіру қажет болған жағдайда түсіру құбырындағы шүмекті (23) ашады.
Кері магистраль судың қозғалысына қарай көлбеу төселеді. Кеңейту ыдысынан жеткізу магистралінің көлбеуі 0,05-0,002 құрайды.
Жоғарғы сымдары, табиғи айналымы және осьтік жабылатын учаскелері бар бір құбырлы жүйенің схемасы 12.3-суретте көрсетілген. Қазандық су негізгі көтергішке, ал одан - жеткізу желісіне түседі, ол жерден бөлек көтергіштерге бөлінеді. Жоғарғы қабаттың құрылғылары көтергіштерге қосылған а нүктесінде (12.3-суретте, шеткі көтергіш), судың бір бөлігі жылыту құрылғыларына, екінші бөлігі осьтік жабу секцияларына жіберіледі. б нүктесінде аспаптарда салқындаған су жабу учаскесі бойынша келетін сумен араластырылады. Әрі қарай, су төменгі қабаттағы құрылғылардың қосылу нүктесіне түседі, ал судың бір бөлігі құрылғыларға, ал екінші бөлігі жабық аймақта г нүктесіне түседі, онда ол жылыту құрылғыларында салқындаған сумен араласады. Осы жолмен барлық қабаттардың құрылғыларынан өтіп, су біртіндеп салқындатылып, көтергіштерден кері магистральға, ал одан қазандыққа жіберіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |