Аубакирова ф. Х. 5В072900 (6В07320, 6В07321, 6В07322) – «Құрылыс»
-тақырып. Ғимараттар мен құрылыстарды жылыту
жүктеу/скачать 9,34 Mb.
|
| 10-тақырып. Ғимараттар мен құрылыстарды жылыту
11-дәріс. 1. Жылу қондырғыларына қойылатын талаптар. 2. Жылыту жүйесінің негізгі құрылымдық элементтері. 3. Ғимараттардағы жылу жүйелерінің классификациясы. 4. Жылыту құрылғылары: оларға қойылатын талаптар, түрлері мен сипаттамалары 1. Адамдар тұрақты немесе ұзақ болатын үй-жайларда және өндірістік жағдайларға сәйкес, суық мезгілде оң температураны ұстап тұру талап етілетін үй-жайларда жылыту жүйесі ұйымдастырылған. Жылыту жүйесі ғимараттың құрылыс-технологиялық қондырғыларының бірі болып табылады, ол келесі негізгі талаптарға сай болуы керек: 1) санитарлық-гигиеналық – ауа ортасының жай-күйін нашарлатпай, тиісті ҚНжЕ реттелетін қажетті ішкі температураны қамтамасыз ету; 2) экономикалық – металл шығынын азайту кезінде ең аз төмендетілген шығындарды қамтамасыз ету; 3) құрылыстық – жылу жүйесін монтаждау және жөндеу кезінде негізгі конструкциялардың беріктігін бұзбай, ғимараттың сәулеттік-жоспарлау және құрылымдық шешімдерімен бірге қыздыру элементтерін орналастыруды қамтамасыз ету; 4) монтажды – стандартты өлшемдердің ең аз саны бар стандартталған құрама агрегаттарды барынша пайдалану және жеке дайындалған тораптар мен бөлшектерді шектеулі пайдалану арқылы өнеркәсіптік әдістермен орнату мүмкіндігін қамтамасыз ету; 5) пайдаланылуы – басқару мен жөндеудің қарапайымдылығы мен ыңғайлылығымен, шуылсыздығымен және әрекет ету қауіпсіздігімен сипатталады; 6) эстетикалық – бөлменің ішкі безендірілуімен жақсы үйлеседі және артық орын алмайды. 2. Жылыту жүйелері келесі негізгі элементтерден тұрады: а) Жылу генераторы. Онда жылу тасымалдаушыға қажетті жылу мөлшері беріледі. Жылыту жүйелеріне арналған жылу генераторы отын жағылатын жылыту қазандығы бола алады, ал шығарылған жылу жылу тасымалдағышқа немесе жылу жүйесіне қарағанда басқа параметрлердегі жылу тасымалдағыштарды қолданатын басқа жылу алмастырғыштар немесе араластырғыш құрылғылар, сондай-ақ электр жылытқыштар бола алады. б) Жылу тасымалдағышты жылжытуға арналған жылу құбырлары жүйелері. Жылу жүйелеріндегі жылу тасымалдағыш ретінде су, бу, ауа және түтін газдары қызмет етеді. Жылу тасымалдағыштың түріне байланысты жылу өткізгіштерді су құбырлар (жылу тасымалдағыш – су), бу құбырлары (бу), ауа өткізгіштер (ауа) деп атайды. в) Жылу тасымалдаушыдан ауаға және үй-жайдың қоршауларына жылу беретін қыздыру аспаптары. Бөлмені тікелей жылыту функциясын жылыту құрылғылары орындайды, оларда жүйенің жылу нүктесінде жылу тасымалдағышпен жинақталған жылу тұтынушыға беріледі. 3. Жылыту жүйелері екі үлкен топқа бөлінеді: жергілікті және орталық (11.1-сурет). 11.1-сурет – Жылу жүйелерінің жіктелуі Жергілікті жылыту жүйелері немесе жергілікті жылыту – бұл жылу генераторы мен жылыту құрылғысы құрылымдық түрде бірге орналастырылған және жылытылатын бөлмеде орнатылған жылыту түрі. Жергілікті жылыту жүйесінің типтік мысалы ретінде жылу генераторы (от жағу), жылу құбырлары (пештің ішіне орналастырылған арналар) және жылыту құрылғылары (пеш қабырғалары) бар бөлме жылыту пеші болып табылады. Жергілікті жылыту газ және электр құрылғыларымен, сондай-ақ ауа жылыту қондырғыларымен жылытуды қамтиды. Орталық жылыту жүйелері – жылу генераторы орналасқан бір жылу нүктесінен бірнеше бөлмені жылытуға арналған жүйелер. Мұндай жүйелерде генератор жылытылатын бөлмеден тыс орналастырылады; генераторда қыздырылған жылу тасымалдағыш жылу құбырлары арқылы бөлек бөлмелерге беріледі және жылуды жылыту құрылғылары арқылы ауаға өткізіп, жылыту нүктесіне оралады. Орталық жылыту жүйелері су, бу және ауа болуы мүмкін. Орталық жылыту жүйесінің мысалы ретінде жеке қазандығы бар ғимаратты ыстық сумен жылыту жүйесін келтіруге болады. Орталық жылыту жүйелері келесі көрсеткіштер бойынша бөлінеді: а) жылу тасымалдағыштың түрі; егер жылу тасымалдағыш сумен ұсынылса, жүйе – су, бу – бу, ауа – ауа. б) жылу тасымалдағыштың бастапқы температурасы мен қысымы: су жылыту жүйелері суды 100 ° C дейін және 100 ° C жоғары жылытумен болуы мүмкін; қазіргі уақытта су температурасының максималды мәні 150 ° C тең қабылданады. Бумен жылыту жүйелері бу қысымына байланысты вакуумды-бу, төмен және жоғары қысымды болып бөлінеді. в) жылу жеткізгішін жылжыту тәсілі бойынша: табиғи қозғағышпен (ыстық және салқындатылған жылу жеткізгіш температурасының айырмасы есебінен) және жасанды (сорғы, желдеткіш). г) жылыту құрылғыларының сыртқы бетінен жылытылатын бөлмелерге жылуды беру әдісі (жылу өткізгіштік, конвекция және сәулелену). Ыстық суды жылыту жүйелері келесідей жіктеледі: - жылу тасымалдағыш (су) айналымының түрі бойынша – табиғи және жасанды айналымы бар жүйелер. Табиғи айналымы бар жүйелерде судың қозғалысы ыстық және салқындатылған су арасындағы тығыздықтың айырмашылығынан туындайтын қысым есебінен жүзеге асырылады. Жасанды айналымы бар жүйелерде судың қозғалысы сорғыға байланысты мәжбүр болады. - қоректендіру желілерінің орналасуы бойынша – жоғарғы сымдары бар және төменгі сымдары бар жүйелер. Үстіңгі бағыттау жағдайында қоректендіру желілері шатырда немесе жоғарғы қабаттың төбесі астында орнатылады. Төменгі сымдары бар жүйелерде қоректендіру желілері жертөледе, 1-қабаттың едені бойымен немесе жер асты арналарында жүргізіледі. - құрылғыларды қоректендіру схемасы бойынша – екі құбырлы және бір құбырлы. Екі құбырлы жүйелерде су құрылғыларға бір көтергіш арқылы түседі, ал басқалары арқылы шығарылады. Бір құбырлы жүйелерде су оған бір-бірлеп көтеріледі және одан шығарылады. Екі жүйе де тік және көлденең. - жеткізу және қайтару желілеріндегі су ағынының бағыты бойынша - тұйық, ілеспе қозғалыс және пәтердегі жылыту жүйесіТұйық жүйелер судың келе жатқан қозғалысы бар жүйелер деп аталады. Өтпелі қозғалысы бар жүйелер – су бір бағытта қозғалғанда. Жеке пәтерлерді және бір қабатты үйлерді жылытуға арналған, жергілікті жылумен жұмыс істейтін ыстық сумен жылыту жүйелері – пәтерлерді жылыту жүйесі деп аталады. Табиғи айналымы бар сумен жылыту жүйелерін жергілікті жылумен жабдықтау шағын ғимараттар үшін пайдалануға жол беріледі. ҚНжЕ сәйкес, осы жүйелердің әрекет ету радиусы қазан биіктігінің ортасынан төменгі қыздыру құралының ортасына дейінгі қашықтық кемінде 3 м болған кезде көлденеңінен 30 м аспауы тиіс. 4. Жылыту құрылғылары жылу жүйесінің негізгі элементтерінің бірі болып табылады және жылу-техникалық, санитарлық-гигиеналық, техникалық-экономикалық талаптарға сай болуы керек. Қыздырғыш аспаптарға қойылатын жылу техникалық талаптар аспаптардың жылуды жылу тасымалдаушыдан жылытылатын үй-жайдың ауасына ең жақсы түрде беруіне, яғни аспаптың жылу беру коэффициенті мүмкіндігінше жоғары болуы үшін жинақталады. Құрылғының жылу беру коэффициентінің мәні бірқатар факторларға байланысты: жылу тасымалдағыштың орташа температурасы мен бөлмедегі ауа температурасы арасындағы айырмашылық; қыздыру бетінің өлшемі мен пішіні; құрылғыдан суды беру және шығару тәсілі; құрылғыдағы бөлімдердің саны және оны орнату орны және т.б. Құрылғылардың беткі температурасы санитарлық-гигиеналық талаптармен шектеледі. Адам ұзақ уақыт болатын үй-жайларда ол 95 -тан жоғары болмауы тиіс, себебі жоғары температура кезінде зиянды заттардың бөлінуімен қатар жүретін аспапта шөгетін органикалық шаңның құрғақ сублимациясы болуы мүмкін. Балалар мекемелері мен ауруханалар үшін жылыту құралдары бетінің шекті рұқсат етілген температурасы – 85 . Қыздыру аспаптары жинақы, қарауға және шаңнан тазартуға оңай қол жетімді болуы тиіс, аспаптардың пішіні мен өңделуі үй-жайдың мақсатына сәйкес болуы тиіс. Санитарлық-гигиеналық тұрғыдан, жылуды радиациямен беру басым болатын құрылғыларды орнатқан жөн, өйткені олар бөлмеде жақсы микроклиматтық жағдай жасайды. Жылу беру әдісі құрылғының дизайнына және оны орнату орнына байланысты. Жылыту аспаптарына қойылатын техникалық-экономикалық талаптар: - құрылғының пішіні мен дизайны оларды жаппай өндіру технологиясының талаптарына сәйкес келуі керек; - аспаптардың конструкциясы жекелеген элементтерден кез келген қыздыру беті бар аспапты жинауға болатындай болуы тиіс; - құрылғының қабырғалары температураға төзімді, бу және су өткізбейтін болуы керек; - аспаптар берік, тасымалдауға және монтаждауға ыңғайлы болуы тиіс; - пайдалы берілетін жылу бірлігіне тағайындалған жылыту құрылғыларының құны ең аз болуы керек. Жылыту құрылғыларының түрлері мен дизайны әртүрлі болуы мүмкін. Құрылғылар шойыннан құйылған, болаттан, әйнектен, бетоннан, керамикадан, фарфордан жасалған, оларда құбырлы қыздыру элементтері бар бетон панельдері түрінде және т.б. құрылғылар мөлшері мен формасы бойынша ерекшеленеді, оларды жеке бөлімдер мен элементтерден жинауға болады. Оларға әртүрлі параметрлері бар әртүрлі жылу тасымалдағыштар берілуі мүмкін. Жылыту құрылғыларының негізгі түрлері – радиаторлар, қабырғалы құбырлар, конвекторлар және жылыту панельдері. жүктеу/скачать 9,34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|