Жүктерді таңбалау тәртібі

Жүктерді ыдыста немесе орауда және дара жүктерді ұсақ жөнелтімдермен тапсырған кезде әрбір жүк орнын ұлттық стандарттарға сәйкес жүк жөнелтуші алдын ала таңбалайды.

Таңбалауда көрсетіледі:

1) жүк алушының толық немесе қысқартылған атауы;

2) межелі орны мен пункті;

3) жүк бірлігінің Салмағы (брутто және нетто).

Тауар-көлік жүкқұжатында және ілеспе құжаттарда келтірілген деректер таңбалауға толық сәйкес келуі тиіс.

Тасымалдау және тиеу-түсіру жұмыстары кезінде ерекше қарауды талап ететін жүкті тапсыру кезінде жүк жөнелтуші барлық багаж орындарында "жоғарғы", "шыны", "Абайлаңыз", "КӨМПЕУ", "суықтан қорқады" арнайы таңбалауды салады; жүк құжаттары буып-түйілген орындарды белгілеу: "құжаттар"арнайы таңбамен.

Арнайы таңбалау белгілері осы қағидаларға 5-қосымшада көрсетілген.

Таңбалау келесі тәсілдердің бірімен жүргізіледі:

1) жүк орындарына тікелей белгілер қою арқылы;

2) жапсырмалардың көмегімен.

Таңбалау ыдыста немесе жүкте шаблон бойынша бояумен, штампылаумен немесе таңбалаумен жүргізіледі.

Таңбалау орамда шартты белгілермен (белгілермен), көрсетілген жазумен, әріптермен, сандармен немесе суреттермен (символдармен) жүргізілуі тиіс. Таңбалаудың түсі-ыдыстың немесе жүктің түсіне қарай қарама-қарсы.

Жүк орнын таңбалау анық, анық және сенімді жүргізіледі.

Таңбалау өшірілмейтін және ерітілмейтін, жарыққа төзімді, кез келген бетте жақсы ұсталатын және сумен жуылмайтын бояумен жүргізіледі.

Таңбалау жапсырмалары қағаздан, картоннан, матадан, фанерадан, металдан немесе пластмассадан жасалады. Жапсырмалардың беті Климаттық жағдайлардың әсеріне төзімді болуы тиіс.

Жапсырмаларға таңбалау төмендегі тәсілдердің бірімен жазылады:

1) баспаханалық тәсілмен;

2) машинкада басу;

3) трафарет бойынша штемпельдеу;

4) басу.

Матадан жапсырмалар тігіледі.

Фанерадан, металдан, пластмассадан жасалған жапсырмалар болттармен, бұрандалармен, шегемен бекітіледі.

Жапсырмаларды фанер, картон және қағаз жәшіктерге орнатуға жол берілмейді.

Жапсырмаларды бекітудің басқа тәсілі мүмкін болмаған кезде жүктерге сыммен бекітуге жол беріледі.

Металл шыбықтар, құбырлар, үлкен немесе ұзын тұтқасы бар құрал және тағы басқа жүктерді тасымалдау кезінде бірнеше жүк алушының атына олардың бір партияға жататындығын оңай анықтауға болатын майлы бояумен ұштарын бояу жолымен таңбалауды салуға жол беріледі.

Таңбалау:

1) жәшіктерде – бүйір жақтарының бірінде;

2) қаптар мен теңдерде – кең жақтардың бірінде.

Арнайы таңбалау осы Қағидаларға 6-қосымшаға сәйкес екі аралас жақтарға салынады.

Таңбалауды толық бүйір немесе бүйір жақтарында, биіктігі 200 миллиметр (бұдан әрі – мм) және одан аз шағын габаритті жәшіктерде жапсарлас ыдыстарда (оның ішінде қақпақта) таңбалауға жол беріледі.

Арнайы таңбалау негізгі таңбалаудың жоғарғы бұрышында, "бұл жерде ілмектеу" және "ауырлық орталығы" деген белгілерді қоспағанда, олар белгілеген жерлерге салу керек.

Біртекті жүктерді бір жүк алушының мекен-жайына тасымалдау кезінде таңбалауды барлық жүк орындарында емес, бірақ төрттен кем емес етіп жазуға рұқсат етіледі. Бұл жағдайларда таңбаланған орындар қойылады:

1) фургондарда – есіктің жанында сыртқы таңбасы бар;

2) ашық автокөлік құралында – тиеудің жоғарғы қабатында шанақтың әрбір бойлық бортының сыртына таңбалаумен екі орыннан.

Жүктерді үйіп, үйіп және құйып тасымалдау кезінде таңбалау жүргізілмейді.[15]