Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Кәсіпқор» Холдингі» коммерциялық емес акционерлік қоғамы

14
II 
ТАРАУ. 
АНА 
ТІЛДІ 
ОҚЫТУ 
ӘДІСТЕМЕСІНІҢ 
ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ
 
2.1. Сөйлеуді дамыту 
–
 
теория және әдістеме негіздері 
 
Ана тілі 
–
өсіп келе жатқан ұрпақтың ақыл
-
ой және өнегелі тәрбиесінің 
қайнар
көзі және құралы болып табылады. Балалардың мектеп жасына 
дейінгі өмірінде сөйлеуінің қалыптасуы 
–
тәрбиелеудің маңызды 
міндеттерінің бірі болып табылады, себебі ана тілді білу бала санасының 
дамуымен, қоршаған әлемді тануымен, оның тұлға ретінде жан
-
жақты 
дамуымен тығыз байланысты. Бала балабақша қабырғасында қоғамдық 
тәрбие алады. Ол толыққанды дамудың барлық жағдайына, ересек адамның 
назарына тең құқығы бар құрдастар ұжымында ойнайды, жіргерлікпен еңбек 
етеді. Сөз балалардың ойындары мен ермектерін сүйемелдей отыра, олардың 
біріккен әрекетінің туындауына және дамуына көмектеседі: балалар өзара 
келіседі, пікірлерімен алмасады, кей кезде айтысады, сөйлеседі [14].
Бала үшін ана тілі 
–
балабақша қабырғасында ғылым негіздерін 
меңгеру кезінде білім байлығын ашатын кілт болып табылады. Ана тілі 
арқылы балаларды туған туған
мәдениетіне қатыстырамыз: материалдық 
мәдениет (себебі бала өзін қоршаған тұрмыс заттарымен, техникамен және 
оның атауларымен танысады), рухани мәдениетке: көркем әдебиетке, 
фольклорға, өнеге. Бала жанды сөз бен бақылау арқылы оған қолжетімді 
қоғамдық өмірдің фактілерін, сондай
-
ақ заманауи қоғамның өнегелі 
көзқарасын қабылдайды.
Тәрбиеші жылы сөздерді балаларға әсер етудің, олардың ақылды
бейнесін қалыптастырудың маңызды құралы ретінде, білімді жеткізу құралы 
ретінде қолданады. Өсіп келе жатқан ұрпақты тәрбиелеу бойынша 
міндеттерді сәтті шешу үшін балалардың дене және психикалық даму 
заңдылықтарын білу қажет. Балалардың сөйлеуін, бұл процестің мәнін, 
заңдылықтары мен механизмдерін психологтар, физиологтар, лингвистер, 
педагогтар, фольклористер ғылымдарының өкілдері зерттейді.
Сөйлеуді дамыту әдістемесі педагогикалық ғылымдар қатарында тұр. 
Тілді және оны практикалық қолдануға үйрету процесі оны зерттеудің 
пәні
болып табылады. Әдістеме сөйлеуді дамытудың тиімді құралдарын, әдістері 
мен тәсілдерін әзірлеуге, мектепке дейінгі мекемелердің педагогтарын
олармен жабдықтауға арналған. Әрбір жеке әдістеменің, соның ішінде 
сөйлеуді ғылым ретінде дамыту әдістемесінің ерекшелігі оның басқа 
ғылымдарға 
сүйенбей 
жүзеге 
асырылмайтындығында 
және 
дамымайтындығында. 
Тілдің қоғам өміріндегі және және тұлғаның дамуындағы
рөлі туралы 
теория, таным теориясы сөйлеуді дамыту әдістемесінің 

жүктеу/скачать 1,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: