THE TIMES GAZETESI’NE RUSYA’NIN ORTA ASYA POLITIKASI
(1850–1917)
Altın Orda Hanlığı’nın yıkılmasıyla birlikte siyasi bir güç olarak ortaya çıkan ve XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren sınırlarını doğuya doğru genişletmeye başlayan Rusya, kısa sürede Sibirya’nın büyük bir kısmını ele geçirmiş, dikkatini bu kez geniş Orta Asya bozkırlarına, buradaki zengin altın madenlerine ve ticaret yollarına çevirmiştir.
Orta Asya’da güçlü bir devletin olmaması, diğer bir değişle dağınık, sürekli birbiriyle mücadele eden siyasî yapı, askerî, ekonomik ve sosyal yönden geri kalmışlık ve XVII. Yüzyılın başlarına
kadar dönemin en güçlü devletlerinden birisi olan Osmanlı İmparatorluğu’nun artık kendi topraklarını korumakta dahi güçlük çekmesi Rusya’nın bu bölgede ilerlemesini kolaylaştırmıştır.
Sırasıyla askeri keşif kolları gönderme - işgal etme - karakol ve demiryolu inşaatı - ticaret yollarının kontrolü - Rus göçmen taşıma - tarım arazilerinin düzenlenmesi şeklinde gerçekleşen Rusya’nın Orta Asya politikası Avrupa’da, özellikle Hindistan’ı elinde bulunduran İngiltere’de yakından takip edilmiştir.
Rasim Özуürek
Ankara/Türkiye
Достарыңызбен бөлісу: |