Қазақстан республикасы денсаулық сақтау министрлігі марат оспанов атындағы батыс қазақстан
лабор 2к
Катиондардың алтыншы аналитикалық тобы (Сu2+, Cd2+, Ni2+, Co2+, Hg2+) Алтыншы аналитикалық топқа мыс(II), кадмий(II), никель(II), кобальт(II) және сынап(II) катиондарын жатқызады. Олардың топтық реагенті ретінде аммиактың сулы ерітіндісі пайдаланылады, оның артық мөлшерінде суда еритін кешенді қосылыстар – аммиакаттар түзіледі.Мыс иондарын Сu2+ анықтау реакциялары 1. Аммоний гидроксидінің NH4OH әсері. Аммоний гидроксиді NH4OH, артық мөлшерде алынған, мыстың тұздарымен қою-көк түсті тетраамминмыстың(II) кешенді катионын түзеді: CuSO4 + 4NH4OH = [Cu(NH3)4]SO4 + 4Н2O Сu2+ + 4NH4OH = [Cu(NH3)4]2+ + 4Н2О 2. Күйдіргіш сілтілер КОН пен NaOH мыс(II) иондарымен реактивтің артық мөлшерінде ерімейтін ашық-көгілдір мыс гидроксидінің Cu(OH)2 тұнбасын береді:CuSO4 + 2NaOH = Сг(OH)2↓ + Na2SO4 3. Гексацианоферрат(II) калийдің K4[Fe(CN)6] әсері. Гексацианоферрат(II) калий K4[Fe(CN)6] Cu2+ тұздарының ерітіндісімен қызыл-қоңыр түсті гексацианоферрат(II) мыстың Cu2[Fe(CN)6] тұнбасын түзеді: CuSO4 + K4[Fe(CN)6] = Cu2[Fe(CN)6]↓ + 2K2SO4 Кобальт иондарын Со2+ анықтау реакциялары 1. Топтық реагенттің NH4OH әсері. Аммоний гидроксиді NH4OH кобальт тұздарымен негіздік кобальттың Со(ОН)NО3 көк тұнбасын береді, ол реактивтің артық мөлшерінде және аммоний тұздарында ериді: Cо(NO3)2 + NH4OH = Со(ОН)NО3↓+ NH4NO3 Тұнбаның артық алынған реактивте еруі лай сары түсті кешенді қосылыстардың пайда болуына байланысты: Со(ОН)NО3 + 6NH4OH = [Co(NH3)6]2+ + OHˉ + NO3ˉ + 6H2O 2. Сілтілік металдар гидроксидтерінің әсері. Сілтілердің ерітінділері (NaOH, КОН) Со2+ тұздарының ерітінділерімен (қызғылт түсті) кобальт гидроксохлоридінің CoOHCl көк түсті негіздік тұзының тұнбасын түзеді. Тұнба сілтінің артық мөлшерінде қызғылт түсі бар кобальт(II) гидроксидінің тұнбасына өтеді: CoCl2 + NaOH = СоОНСl↓ + NaCl CoOHCl + NaOH = Со(ОН)2↓+ NaCl Никель иондарын Ni2+ анықтау реакциялары 1. Топтық реагенттің NH4OH әсері. Аммоний гидроксиді Ni2+ иондарымен жасыл түсті Ni2(OH)2SO4 негіздік тұзына өтеді. Реактивтің артық мөлшерінде көк түсті кешенді тұзға айналып ериді: 2NiSO4 + 2NH4OH = Ni2(OH)2SO4↓ + (NH4)2SO4 Ni2(OH)2SO4 + 12NH4OH = [Ni(NH3)6]SO4 + [Ni(NH3)6](OH)2 + 12H2O 2. Сілтілік металдар гидроксидтерінің әсері. Сілтілік металдар гидроксидтерінің ерітінділері (NaOH, КОН) Ni2+ тұздарының ерітінділерімен (жасыл түсті) никель(II) гидроксидінің Ni(OH)2 жасыл тұнбасын түзеді. Тұнба артық алынған аммиак ерітіндісінде еріп, көк түсті гексаамминникель(II) катионының кешенді тұзына өтеді: Ni(NO3)2 + 2NaOH = Ni(OH)2↓ + 2NаNО3 Ni(NO3)2 + 6NH4OH = [Ni(NН3)6](NО3)2 + 6Н2O 3. Диметилглиоксим (Чугаева реактиві) С4Н8N2O2 никель(II) иондарымен аммиакты ортада Ni(С4Н7N2O2)2 кешенді тұзының алқызыл тұнбасын береді. Реакция өте сезгіш және никель ионын ашу үшін қолданылады: NiSO4 + 2 С4Н8N2O2 + 2NH4OH = Ni(С4Н7N2O2)2↓ + (NН4)2SO4 + 2Н2О
Бақылау (бақылау сұрақтары, тестілеу). 1. Бақылау сұрақтары: Төртінші аналитикалық тобына қандай катиондар кіреді? Сілтілік ортада Сr3+ тотықтырғанда қандай аниондар түзіледі? Ерітіндіде Zn2+ иондарын қалай ашуға болады? Алюминийді хром мен мырыштан қалай бөліп алады? Аs2S3 тұнбасы неде ериді? Қандай реакциялар Аs (V) қосылыстары үшін фармакопеялық болып табылады? Аs (V) қосылыстарын Аs (III) қосылыстары қатысында қандай реакциялардың көмегімен ашуға болады? Бесінші тобы катиондарының гидроксидтері қандай қасиеттер көрсетеді? Талдау барысында висмут тұздарының гидролиздену реакциясын қандай мақсатта қолдануға болады? Бесінші тобы катиондары гидроксидтерінің тұнбасынан магнийді қалай бөліп алуға болады? Мn2+ иондарын Fе3+ және Вi3+ иондарынан қалай бөлуге болады? Висмутты темірден қалай бөлуге болады? 2. Тест бақылау. Н ПРО БҚММУ 703-10-17. Сабақтар (практикалық, зертханалық) үшін әдістемелік нұсқаулар.Төртінші басылым. жүктеу/скачать 157 Kb. Достарыңызбен бөлісу: |