Байланысты: «Жаңа-Береке» ШҚ-да жануарлардың құтырығын дауалау шараларын ұйымдастыру»
ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ҰСЫНЫСТАР Дипломдық жұмыстың тақырыбына сәйкес келесі қорытындыларға келдік:
1. 2013-2018 жж Қазақстан республикасының Түркістан облысында құтыру ауруының 2 жағдайы тіркелді. 2014 жылы егеуқұйрықтан біреу, 2016 жылы қызыл түлкіде бір жағдай тіркелді. Демек, Түркістан облысында ауруға шалдыққан жағдайлары бар аудандарға жатқызуға болады.
2. Түркістан облысы аумағында, осы екі түрге жататын жануарларда, құтыру қатты агрессивті түрде күшті түрде өтті.
3. Жануарлардағы құтырудың негізгі себебі қаңғыбас жануарлармен байланысқа түсетін жабайы табиғатпен байланысын айтамыз. Қалалардағы қаңғыбас жануарлар санының көбеюінің эпизоотиялық жағдайына теріс әсер етеді, қалалар мен елді мекендердің жанындағы жасыл алаңдар. Қаңғыбас иттер мен мысықтар үй жануарларымен байланыста болады, осылайша адамдарда құтыру қаупі туындайды.
4. Құтыру диагнозы эпизоотиялық деректерді, аурудың клиникалық белгілерін және зертханалық зерттеулердің нәтижелерін (фаг,СИМ және ақ тышқандардағы биосаяттар) ескере отырып, кешенді түрде жасалды. Барлығы, зерттеу кезеңінде зертханаға 62 материал үлгісі жеткізілді, оның 53-і қойлардан алынды.
5. Жыл сайын қалада және ауданның елді мекендерінде құтыру ауруына қарсы егу жүргізіледі. Ит пен мысықтың құтыру ауруына қарсы вакцинация үш айдан басталады. Вакцинация үшін Щолково-51 вакцинасы және Рабизин қолданылды.
6. 01.01.2017 ж. жағдай бойынша барлығы 3128 бас құтыру ауруына қарсы егілді. Қаңғыбас жануарларды аулау бригадасы 2017 жылдың 1 қаңтарында залалсыздандырылды: 1361 ит; мысықтар-180; түлкі-110 бас, ракутин иттері - 14 басты құрайды.
Зерттеу нәтижелері бойынша алынған нәтижелерге және шығарылған қорытындларға сәйкес келесі ұсыныстар беріледі:
1. Түркістан облысына тиесілі барлық елді мекендерде азаматтарға тиесілі иттерді тіркеу.
2. Барлық қаңғыбас иттер мен мысықтарды аулап, жою.
3. Барлық тіркелген иттерді жыл сайын құтырық ауруына қарсы егу керек.
4. Ауылшаруашылық жануарларын жайылымдағы жабайы етқоректі және қаңғыбас иттермен байланыстырмау.
5. Жабайы етқоректі вирусты вакцинамен құтыруға қарсы вакцинация жүргізу.
6. Ауданда 1000 га аумақта Түлкі популяциясының оңтайлы деңгейін тұрақты ұстау (0.5 - 1 бастан артық емес)