Қазақстан республикасының денсаулық сақтау министрлігі қаз мма жоғары және жоо-нан кейінгі мамандықтар бойынша білім беру оқу-әдістемелік секциясы
I – ТАРАУ. ІШ ҚАБЫРҒАСЫНЫҢ ЖАРЫҚТАРЫ
жүктеу/скачать 3,37 Mb.
|
Мәдікенұлы Ө.Хирургиялық аурулар 2008
I – ТАРАУ. ІШ ҚАБЫРҒАСЫНЫҢ ЖАРЫҚТАРЫЖарық аурулары туралы жалпы түсінік. Жарықтар құрамы және оның пайда болу себептері. Жарықтың клиникалық көріністері мен диагноз қою. Жарықты басқа аурулармен ажыратпалы диагноз жүргізу. Жарықтың алдын алу және емдеу. Іш жарықтарының асқынулары Іш қабырғасының жарықтары деп -іш бетінің негізгі немесе жасанды тесіктері арқылы ішкі мүшелердің тері астына шығуын атайды. Эвентрация (еventratio) деп іш бетінің жарақаттануы салдарынан ішкі мүшелердің жараның бетіне шығуын атайды. Эвентрацияда сыртқа шыққан мүшелер париетальды ішпердесімен жабылмаған. Пролапс (prolapsus) деп висцеральды ішпердесімен жабылмаған мүшенің айналып түсіп кетуін (мәселен тік ішектің, жатырдың) атайды. Іш қабырғасының жарықтары өте жиі кездесетін адам өміріне зор қaтep туғызатын ауру. Жарықтың ішкі (hernia interna) және сыртқы (hernia externa) түрлері бар. Ішкі жарықтар анатомиялық қалталар, ойықтарда (recessus ileocoecalis, r.intersigmoideus - ащы ішекпен соқыр ішек арасындағы қалта, сигма ішегінің қалтасы) кездеседі. Iшкі жарықтар өте сирек жағдайда кездеседі. Жарықтардың негізгі және жиі байқалатын түрлері сыртқы жарықтар болатындығынан бұл туралы білу барлық дәрігерлердің міндеті болып саналады. Жарық «грыжа, грызть» - мұжып, сыздап ауыру, немесе мұжылған, кемірілген тесік деген ұғымнан шыққан түсінік. Ерте кездегі мамандар жарықты - ruptura - жыртық, үзік деп те атаған. Кейде жарықты «кила», грекше - kele, латынша - hernia – өсінді, бұтақша, бұтақ, түйіншек деп те атаған. Жарық ауруы көне заманнан белгілі. Гиппократ (б.д. дейінгі V ғасырда) жарықтың, киланың, ал Цельс (б.д.) гернияның жеке түрлері туралы кітап жазған. Дегенмен шап және сан жарықтарының анатомиялық ерекшеліктері тек 18-19 ғасырда анықталған. Бұл өлген адамдардың денесін аутопсиялық тексеріске ұрұқсат берілмеуіне және жарықты хирургиялық емдеудің өте сирек орындалуымен байланысты. жүктеу/скачать 3,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|