Тт = 0,37Рө + 0,29Дт + 0,21Өқ +0,14ЫТ, (5)
мұндағы, Тт – тауарды жылжыту мен өткізуді ұйымдастыру тиімділігінің критерийі; Рө – өнім рентабельділігінің қатысты көрсеткіші; ДТ – дайын өнімнің тауарлығының салыстырмалы көрсеткіші; Өқ – өндірістік қуаттарды пайдаланудың салыстырмалы көрсеткіші; Ыт – өнімді өндіруді ынталандыру тетіктері мен жарнама тиімділігінің салыстырмалы көрсеткіші; 0,37; 0,29; 0,21; 0,14 – көрсеткіштердің салмақтыық коэффициенттері.
Тауардың бәсекеқабілеттілік критерийлерін есептеу бірінші әдісте сипатталған формула бойынша жүргізіледі.
Жалпы түрде аталған әдіспен кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің коэффициентін есептеу алгоритмі үш сатылы әдісті қарастырады:
1-саты. Кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің бірлік көрсеткіштерін есептеу және көрсеткіштерін салыстырмалы шамаларға (баллдарға) ауыстыру.
Көрсеткіштерді салыстырмалы шамаларға (баллдарға) ауыстыру үшін оларды базалық көрсеткіштермен салыстыру жүргізіледі. Базалық көрсеткіштер ретінде (салыстыру базалары) төмендегі мәліметтерді алуға болады:
орташа салалық көрсеткіштер;
кез-келген бәсекелесуші кәсіпорынның немесе нарықтың аталған сегментіндегі жетекші – кәсіпорынның көрсеткіштері;
бағаланатын кәсіпорынның өткен кезеңдегі көрсеткіштері.
Көрсеткіштерді салыстырмалы шамаларға ауыстыру мақсатында 10-баллдық шкала қолданылады. Бұл жағдайда 3 баллмен базалық көрсеткішке қарағанда мәні нашар көрсеткіш, 5 баллмен – базалық көрсеткіш, ал 10 баллмен – базалық көрсеткіштерге қарағанда жақсы көрсеткіш бағаланады.
2-саты. Жоғарыда ұсынылған формулалар бойынша кәсіпорынның бәсекеқабілеттілік критерийлерін есептеу.
3-саты. Кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің коэффициентін есептеу (КБК).
Кәсіпорын бәсекеқабілеттілігінің бұл әдіспен бағалау кәсіпорынның шаруашылық қызметінің барлық маңызды жақтарын бағалауды қамтиды. Жеке көрсеткіштердің қайталануын болдырмайды, салалық нарықтағы кәсіпорын жағдайын тез және объективті тұрғыдан сипаттауға мүмкіндік береді. Бағалау барысында әр түрлі уақыт аралығындағы көрсеткіштерді салыстыруды кеңінен пайдалану, бұл тетігі жеке бөлімдердің қызметін жедел бақылау нұсқауының әдісі ретінде қолдануға мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |