Ќазаќстан Респуликасы білім жєне ѓылым министрлігі



Дата18.10.2023
өлшемі221,5 Kb.
#186317
түріСабақ
Байланысты:
Тамаша шектер ойын сабақ 10 сабақ

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі


«Рымбек Байсеитов атындағы Семей қаржы-экономикалық колледжі» РМҚК

Ашық сабақ материалдары


Тақырыбы: «Тамаша шектер.»


Пән: «Жоғары математика негіздері»


Дайындаған: Н.А. Кокенов


Семей қаласы


2016- 2017 оқу жылы
Жалпы білім беретін пәндер циклдық комиссия отырысында қаралып, талқыланды

Хаттама №_____ «___­_­»____________2016ж.


Циклдық комиссия төрайымы __________ Қуанышева К.Б.



Ф.219
22 Сабақтың технологиялық картасы (жоспары)



Топ

Күні

2 қысқ ИС

07.11.
























Пән: Жоғары математика негіздері
Курс тақырыбы №4.3: е саны. Тамаша шектер
Сабақтың тақырыбы №22: Тамаша шектер
Сабақтың типі: дәріс
Сабақтың түрі: аралас

Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар

Базалық құзыреттілік

Әр түрлі формулаларды пайдалана отырып, есептеулер жасай алу. Өзінің жұмыс орнын ғылыми ұйымдастыра алу керек, жұмыс тәртібін орындау керек Қиын-қыстау кезінде ақпарат негізінде шешімдер қабылдау; Нақты өмірлік жағдайдағы тапсырмаларды орындау үшін қазақ және өзге тілдерінде ауызша және жазбаша коммуникация құралдарын пайдалану;

Кәсіптік құзыреттілік

Есептерді шеше отырып олардың қолданыстарымен таныстыру

Арнайы
құзыреттілік





Сабақ мақсаттары



оқытушылық

Оқушыларды тамаша шектерге есептер шығару, пәнге қызығушылығын арттыру

тәрбиелік

Оқушыларды өз бетімен ізденіп жұмыс істеуге тәрбиелеу



дамытушылық

Жеке жұмыс жасау дағдысын қалыптастыру, өз ойын еркін айта білуге дағдыландыру

Пәнаралық байланыс



Қамтамасыз ететің

Аналитикалық геометрия

Қамтамасыз етілетін

Математикалық статистика, Сандық әдістер

Сабақтың жабдықталуы



Көрнекілік құралдар

Сабақ материалы

Таратпа материалдар

Катрочкалар

Оқытудың техникалық құралдары

-

Әдебиет: негізгі

1. Ә.Қ.Қазешев «Экономистерге арналған математика»,
2. О.Н.Жолымбаев «Жоғары математика негіздері»

Қосымша

  1. Крамер Н.Ш. Математика для экономистов, Москва, ЮНИТИ, 1997 ж.
  2. Крамер Н.Ш. Практикум по высшей математике для экономистов, Москва, ЮНИТИ, 2005 ж.







Сабақ мазмұны



Эле-мент №

Сабақ элементі, қарастырылатың сұрақтар,
Оқытудың әдістері мен тәсілдері

Қосымшалар, өзгерістер

1.

Ұйымдастыру кезеңі (2 минут)
- аудиторияның сабаққа дайындығын тексеру
- оқушылармен амандасу
- оқушыларды түгендеп, оқу журналын толтыру
- сабақ мақсаты және міндеттерімен таныстыру






2.

Өткен курсты еске түсіру (10 минут)
(Фронтальды сұрау)

  1. Функцияның негізгі қасиеттері

  2. Функцияның шегі

  3. Шектер туралы теоремалар

  4. Анықталмағандық түрлері

  5. Анықталмағандықты есептеу жолдары

  6. Үздіксіз функция

  7. Шенбердің теңдеуі

  8. Эллипс теңдеуі

  9. Эллипстің канондық теңдеуі

  10. Гипербола теңдеуі

  11. Парабола теңдеуі

  12. Жазықтықтағы екінші ретті қисықтар




3.

Есептер шығару (60 минут)






4.

Сабақты қорытындылау (5 минут)

Оқушыларды бағалау.








5.

Үйге тапсырма (3 минут) Кремер 6.101, 6.103 кайталау




Оқытушы __________ Кокенов Н.А.

Курс тақырыбы №4.3: е саны. Тамаша шектер


Сабақтың тақырыбы №22: Тамаша шектер



  1. Үй тапсырмасын тексеру.

1) «Қатесін тап!» ойыны
Өткен тақырып материалы бойынша мынадай сөйлемдер оқылады. Оқушылар онық қай жерде қатесі барын анықтап, түзетіп айтулары керек.



  • Анықталу облысы Х болатын сандық функция деп Х жиынының әрбір мәніне У жиынының бірнеше мәнін сәйкес қоятын ереже немесе заңдылықты айтады.

(Дұрыс жауабы: Анықталу облысы Х болатын сандық функция деп Х жиынының әрбір мәніне У жиынының бір ғана мәнін сәйкес қоятын ереже немесе заңдылықты айтады )

  • у= f(x) функцияның х- тәуелді айнымалысы, ал у- тәуелсіз айнымалысы болады.

(Дұрыс жауабы: у= f(x) функцияның х- тәуелсіз айнымалысы, ал у- тәуелді айнымалысы болады. )

  • Егер функция әр түрлі функциялардың алгебралық қосындысы түрінде берілсе, онда оның анықталу облысы қосылғыш функциялардың анықталу облыстарының бірігуіне тең болады.

(Дұрыс жауабы: Егер функция әр түрлі функциялардың алгебралық қосындысы түрінде берілсе, онда оның анықталу облысы қосылғыш функциялардың анықталу облыстарының қиылысуына тең болады. )

  • Бөлшек бөліміндегі функция мәнін жоятын аргумент мәндері функцияның анықталу облысына міндетті түрде кіреді.

(Дұрыс жауабы: Бөлшек бөліміндегі функция мәнін жоятын аргумент мәндері функцияның анықталу облысына кірмейді.)

  • Координаталық жазықтықта абциссалары тәуелсіз айнымалы х, ал ординаталары тәуелді айнымалы у болатын (у,х) нүктелер жиыны функция графигін береді.

(Дұрыс жауабы: Координаталық жазықтықта абциссалары тәуелсіз айнымалы х, ал ординаталары тәуелді айнымалы у болатын (х,у) нүктелер жиыны функция графигін береді.
2) Тақтадағы плакатпен жұмыс.

Осы суреттердегі графиктердің қайсысы функция графигі бола алмайтынын талдап көрсетуі керек.


(Дұрыс жауабы: 3. Себебі: аргументтің бір мәніне функцияның бірнеше мәні сәйкес келіп тұр, ал бұл функция анықтамасына қарама- қайшы.)

III Шектер туралы теремаларды қайталау


Функция шектері тұралы касиеттері.

  1. Егер және шектері бар болса, онда тендік орындалады.

  2. Егер және шектері бар болса, онда тендік орындалады.

  3. Егер және шектері бар болса, онда тендік орындалады.

  4. Егер бар болса, онда кез келген с саны үшін тендік орындалады.

Жана тақырыпты түсіндіру:
және шектерін қарастырайық..
теңдігі оңай дәлелденеді. Екінші өрнекті дәлелдеу күрделі, бірақ оның санына теңдігін дәлелдеуге болады.
. Математикалық анализ курстарынан олардың дәлелдемелерін қарауға болады.
Бұл екі өрнекті тамаша шектер деп атайды. осыларды қолданып, мына нәтижеге жетеуге болады:


; ; ;
; .
Сондықтан, ~ , ~ , ~ , ~ , ~ ,мұндағы ~ белгі ақырсыз аз шамалардың эквиваленттілігін көрсетеді Шектерді есептеуде осы жуықтауларды қолдануға болады
Мысалдар:

  1. .

  2. .

  3. .

  4. .

  5. .

  6. .

  7. 3. Есептер шығару.

Шектерді есепте.


1) 2)
3) 4)
5) 6)
7) 8)
9) 10)
11) 12)
13) 14) 15)


, себебі алымындағы белгісіздің ең үлкен дәрежесі бөліміндегі ең үлкен дәрежеге қарағанда үлкен болып түр.
. Бұл да жоғарыдағы ереже бойынша шықты, алымы мен бөліміндегі ең үлкен дәрежелер тең, сондықтан шек үлкен дәрежелі белгісіздер коэффициенттері қатынасына тең.


. Бұл есепті 1- тамаша шекке келтіру арқылы шештік.
. Түрлендірулер арқылы 2- тамаша шекке келтіру арқылы шештік.

Картачкалармен жұмыс


Қиықшалар мазмұны:
1) Жауабы: -3.
2) Жауабы: .
3) Жауабы: 75.
4) Жауабы: .
5) Жауабы: .
6) Жауабы: -1.
7) Жауабы: .

  1. Сабақты бекіту.

Сұрақтар:
- Сіз жылдық пайыз үстемесі 12% банк депозитіне 100$ ақша салсаңыз, 12 айдан кейін сіздің банктегі ақшаңыз қанша болмақ? (Жауабы: 112 $)
- Сіз жылдық пайыз үстемесі 12% банк депозитіне 100$ ақша салсаңыз, 6 айдан кейін сіздің банктегі ақшаңыз қанша болмақ? (Жауабы: 106 $)
- Анықталмағандықтардың қандай түрлері бар?
- Тамаша шектердің қандай түрлері бар?
- Санның шексіздікке қатынасы нені береді?
- Санның нөлге қатынасы нені береді?
- Нөлдің санға қатынасы нені береді?
5. Сабақты қорытындылау, сабаққа белсенді қатысқан оқушылар білімін бағалау.
6. Үйге тапсырма беру: № 6.38- 6.41 есептер, 176- бет. Н.Ш.Кремер, Высшая математика для экономистов, Москва, «Юнити», 2007 г.
Оқытушы: Н.А. Кокенов

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет