Қазақстан тарихы пәні бойынша Ұлттық бірыңғай тестілеуге және кешенді тестілеуге арналған тест спецификациясы

Қазақстан тарихы пәні бойынша Ұлттық бірыңғай тестілеуге және 

 кешенді тестілеуге арналған тест спецификациясы 

(2018 жылдан бастап Ұлттық бірыңғай тестілеуде және 

кешенді тестілеуде қолдану үшін бекітілген) 

 

Қазақстан  Республикасының  мемлекеттік  жалпыға  міндетті  білім  беру  стандарты 

және жалпы білім беретін пәндердің оқу бағдарламаларына сәйкес құрастырылған құжат.  

1. Мақсаты: Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарына қабылдау үшін 

түсушілердің  Қазақстан тарихы  пәні бойынша дайындық деңгейін анықтау. 

2. Тест мазмұны: Тест 3 деңгейде берілген 20 тест тапсырмасынан тұрады: бірінші 

деңгейде - 10, екінші деңгейде – 5, үшінші деңгейде – 5 тапсырма. 

Тест  жалпы  білім  беретін  мектептерге  арналған  оқу  бағдарламасына  сәйкес 

Қазақстан тарихы пәні бойынша оқу материалдарынан тұрады. 

 

№ 

Бөлім 

№ 

Тақырып 

№ 

Тақырыпша 

01  Тас және қола 

дәуірі 

01 

Тас және қола 

дәуірі 

01 

Палеолит. Мезолит. Неолит. 

Энеолит. Қола дәуірі 

02  Темір 

дәуіріндегі 

Қазақстан 

02 

Темір дәуіріндегі 

Қазақстан 

01 

Көшпелі мал 

шаруашылығының пайда 

болуы. Көшпелі мал 

шаруашылығы – тіршіліктің 

қайнар көзі. Қазақстан 

көшпелілерінің мәдениеті 

02 

Сақтар: деректер, саяси 

тарихы, қоғамы, 

шаруашылығы, тұрмысы, 

мәдениеті, археологиялық 

мәдениеті. Үйсіндер:   

деректер, саяси тарихы, 

қоғамы, шаруашылығы, 

тұрмысы, мәдениеті, 

археологиялық мәдениеті. 

Қаңлылар: деректер, саяси 

тарихы, қоғамы, 

шаруашылығы, тұрмысы, 

мәдениеті, археологиялық 

мәдениеті. Ғұндар:    деректер, 

саяси тарихы, қоғамы, 

шаруашылығы, тұрмысы, 

мәдениеті, археологиялық 

мәдениеті. Сарматтар:   

деректер, саяси тарихы, 

қоғамы, шаруашылығы, 

тұрмысы, мәдениеті

, 

археологиялық мәдениеті

  

03 

Ерте темір дәуіріндегі 

Қазақстан өңірі  

03  Ерте және  

дамыған 

ортағасырларда

ғы (VI-XIII ғғ.) 

03 

Ерте және  дамыған 

ортағасырлардағы 

(VI-XIII ғғ.) 

Қазақстан 

01 

Түрік, Батыс түрік, Түркеш, 

Қарлұқ қағанаттары, оғыздар, 

қимақтар: қоғамдық-саяси 

тарихы, әлеуметтік-

Қазақстан 

экономикалық 

дамуыҚарахандар, 

қарақытайлар, наймандар, 

керейлер, жалайырлар, 

қыпшақтар:  қоғамдық-саяси 

тарихы,  әлеуметтік-

экономикалық дамуы 

 

04  VI-XVII ғғ. 

мәдениеті 

04 

 VI-XVII ғғ. 

мәдениеті 

01 

Ұлы жібек жолының 

қалыптасуы және тарихи 

маңызы 

VI-ІX ғғ. мәдениеті.  VI-XIII 

ғғ. қалалық мәдениет, сәулет 

өнері, қолөнер, сауда. Рухани 

мәдениет: дін, білім, ғылым. 

XIV-XV ғғ. Қазақстан 

мәдениеті. XVI-XVII ғғ. 

Қазақстанның мәдениеті 

05  XIII-XVІІ ғғ. 

Қазақстан 

05 

XIII-XVІІ ғғ. 

Қазақстан 

01 

Монғол дәуірі, Алтын Орда: 

құрылуы, қоғамдық 

құрылысы, күшеюі, 

ыдырауы. 

Қазақстан 

территориясындағы XIII-XV 

ғғ. мемлекеттер.  

Ақ орда, Моғолстан, Ноғай 

ордасы, Әбілхайыр хандығы, 

Солтүстік Қазақстан мен 

Батыс Сібір. Әмір Темір 

мемлекеті  

02 

Қазақстан 

территориясындағы 

этникалық өзгерістер. 

Қазақ хандығының құрылуы.  

Қазақ хандығының сыртқы 

және ішкі саясаты.   

XVI-XVII ғғ. қазақ 

хандығының дамуы: Қасым 

хан, Хақназар хан, Тәуекел 

хан, Есім хан, Тәуке хан 

06  XIII - XVII ғғ. 

Қазақстанның 

әлеуметтік-

экономикалық 

дамуы 

06 

XIII - XVII ғғ. 

Қазақстанның 

әлеуметтік-

экономикалық 

дамуы 

01 

XIII-XV ғғ. мемлекеттердің 

мемлекеттік-әкімшілік 

құрылымы. Қазақ 

хандығының басқару жүйесі. 

XIV-XV ғғ. Қазақстанның 

экономикалық жағдайы.  

XVІ-XVII ғғ. Қазақ 

хандығының экономикалық 

жағдайы 

07  Қазақстанның 

XVIIІ  -  ХІХ  

ғғ. әлеуметтік-

07 

Қазақстанның 

XVIIІ  -  ХІХ  ғғ. 

әлеуметтік-

01 

Қазақстанның Қытаймен 

сауда-экономикалық қарым-

қатынасы. ХІХ ғ. 2-

экономикалық 

дамуы 

экономикалық 

дамуы 

жартысындағы Қазақстанның 

экономикалық дамуы. 

Ұйғырлар мен дүнгендердің 

Жетісуға қоныс аударуы 

08  XVIIІ - ХІХ  ғғ. 

Қазақстанның 

қоғамдық-саяси 

дамуы 

08 

XVIIІ - ХІХ  ғғ. 

Қазақстанның 

қоғамдық-саяси 

дамуы 

01 

Қазақ халқының жоңғар 

шапқыншылығына қарсы 

соғысы. Кіші жүздің Ресей 

империясы құрамына кіруі. 

Абылай ханның ішкі және 

сыртқы саясаты 

02 

Қазақтардың 1773-1775 жж. 

Е.Пугачев бастаған шаруалар 

соғысына қатысуы. 

С.Датұлы бастаған Кіші жүз 

қазақтарының көтерілісі. 

 Хандық биліктің жойылуы. 

1836-1838 жж. Бөкей 

Ордасындағы шаруалар 

көтерілісі.  

1837-1847 жж. К.Қасымұлы 

бастаған көтеріліс. 

ХІХ ғ. 50-жж қазақ 

шаруаларының азаттық үшін 

күресі. 

Ұлы жүздің Ресейге қосылуы, 

Қазақстанның Ресейге 

қосылуының аяқталуы. 

1860-1890 жж. Қазақстандағы 

реформалар.   

Қазақ халқының XIX ғ. 60-70 

жж. ұлт-азаттық көтерілістері 

09  ХХ ғ. бірінші 

жартысындағы 

Қазақстан 

09 

ХХ ғ. бірінші 

жартысындағы 

Қазақстан 

01 

XX ғ. басындағы 

Қазақстанның экономикалық-

әлеуметтік дамуы. «Әскери 

коммунизм саясаты».  

ЖЭС жылдарындағы 

Қазақстан.  

Индустрияландыру кезіндегі 

Қазақстан.  

Ауыл шаруашылығын 

ұжымдастыру ҰОС кезіндегі 

Қазақстанның экономикалық 

қуатының артуы 

02 

XX ғ. басындағы 

Қазақстанның саяси жағдайы 

Ұлт-азаттық қозғалыстар мен 

олардың негізгі бағыттары.  

1916 жылғы ұлт-азаттық 

қозғалыс.  Қазақстан Ақпан, 

Қазан төнкерістері 

жылдарында.  Саяси 

партиялар, қозғалыстар және 

автономиялар.  Азамат 

соғысы және оның 

қорытындылары.  

Қазақ АКСР-нің құрылуы.  

Қазақ АКСР 

территорияларының 

құрылуы. Қазақстанның 20-

40 жж. қоғамдық-саяси өмірі.  

Қазақстандықтардың Ұлы 

Отан соғысына қатысуы   

10  XVIIІ - ХХ  ғғ. 

Қазақстан 

мәдениеті 

10 

XVIIІ - ХХ  ғғ. 

Қазақстан 

мәдениеті 

01 

XVIIІ  ғ. мәдениеті.  

XIX ғ. І жартысындағы 

Қазақстан мәдениеті.   

ХІХ ғ. ІІ жартысындағы 

Қазақстан мәдениеті.  

02 

ХХ ғ. басындағы Қазақстан 

мәдениеті.   

ХХ ғ. 20-40 жж. 

Қазақстанның мәдени дамуы.   

ХХ ғ. ІІ жартысындағы (1946-

1980 жж.)  мәдениет  

ХХ ғ. аяғы - ХХІ ғ. 

басындағы Қазақстан 

мәдениеті     

11  ХХ ғ. екінші 

жартысындағы 

(ХХ ғ. 50-80 

жж.) Қазақстан 

11 

ХХ ғ. екінші 

жартысындағы (ХХ 

ғ. 50-80 жж.) 

Қазақстан 

01 

ХХ ғ. 50-80 жылдардағы 

Қазақстанның қоғамдық-

саяси өмірі 

02 

ХХ ғ. 50-80 жылдардағы 

Қазақстанның  әлеуметтік-

экономикалық дамуы 

12  Тәуелсіз 

Қазақстан 

12 

Тәуелсіз Қазақстан  01 

Тәуелсіздік жариялануы және 

егеменді Қазақстанның 

қалыптасуы. Қазақстан 

Республикасының қоғамдық-

саяси дамуы. Қазақстан 

Республикасының  сыртқы 

саясаты  

02 

Қазақстан Республикасының  

экономикалық дамуы 

13  Құжаттардағы 

тарих 

13 

Құжаттардағы 

тарих 

01 

Тарихи оқиғалар туралы 

жазба деректер 

1. Тас және қола дәуірі  

2. Темір дәуіріндегі 

Қазақстан 

3. Ерте және  дамыған 

ортағасырлардағы (VI-XIII 

ғғ.) Қазақстан 

4. VI-XVII ғғ. мәдениеті 

5.  XIII-XVІІ ғғ. Қазақстан 

6.  XIII – XVII ғғ. 

 

3. Тапсырма мазмұнының сипаттамасы: 

Қазақстан тарихы курсының оқу бағдарламасы бойынша түсуші меңгеруі тиіс: 

Тарих  пәнін,  археологиялық  және  жазба  деректерді;  ауа-райының  адамдардың  өміріне 

және  шаруашылық  қызметіне  әсерін;  уақыт  сызығын,  тарихтағы  жыл  санауды;  алғашқы 

адамдардың  тұрақтарын;  ежелгі  Қазақстан  тарихындағы  маңызды  оқиғаларды,  тарихи 

тұлғаларды;  тарихи  Отан  ұғымын;  Қазақстан  территориясындағы  алғашқы  мемлекеттік 

бірлестіктерді;  Қазақстан аумағындағы мемлекеттiлiктiң пайда болуы, қалыптасуы және 

дамуын;  ортағасырлар  кезеңіндегі  Қазақстанның  әлеуметтік-экономикалық  дамуын; 

Қазақстан  территориясындағы  мемлекеттердің  құрылуы  мен  дамуының  ерекшеліктерін; 

моңғол  және  жоңғар  шапқыншылығына  қарсы  тәуелсіздік  үшін  күрестегі,  мемлекеттің 

сыртқы  саясатындағы,  негізгі  фактілер  мен  оқиғаларды;  қазақ  қоғамының  материалдық, 

рухани  жетiстiктерi,  оның  өзiндiк  ерекшелiктерi  туралы;  қазақ  халқының  салт-дәстүрi, 

әдет-ғұрпы,  наным-сенiмдерi,  исламның  қазақ  қоғамындағы  рөлін;  Қазақстан 

тарихындағы  Ұлы  Жiбек  жолының  тарихи  маңызы;  ортағасырлар  кезеңіндегі  негізгі 

тарихи  ескерткіштерді;  жаңа  дәуірдегі  Қазақстан  тарихының  хронологиялық  шегін; 

ХVІІІғ. басындағы Қазақстанның ішкі және сыртқы саяси жағдайын; қоғамның әлеуметтік 

құрылымы  мен  басқару  жүйесін,  шаруашылығын;  Қазақстанның  Ресей  империясына 

қосылу  үдерісі,  жаулап  алуы,  отаршылдық  саясатының  салдары;  Қазақ  халқының 

тәуелсiздiк жолындағы ұлт-азаттық  күрестерi  мен қозғалыстарының тарихын, XVIII-XІX 

ғасырлардағы  басты-басты  ұлт-азаттық  қозғалыстарды,  олардың  себептерiн,  негiзгi 

оқиғаларын,  нәтижелерi  мен  салдарын;  ХVІІІ-ХІХ  ғғ.  Қазақстан  мәдениеті;  отан 

тарихының  біртұтастығы  мен  жүйелілігін  сипаттайтын  негізгі  фактілерді,  үдерістер  мен 

құбылыстарды;  Отан  тарихының  кезеңдерін;  Қазақстанның  тарихи  жолының 

ерекшеліктері  мен  оның  әлемдік  қауымдастықтағы  рөлін;  Қазақстан  тарихының  негiзгi 

тарихи  мәселелерiнiң  зерттелу  жайы,  ондағы  түрлi  көзқарастар  туралы;    тарих 

беттеріндегі  ақтаңдақтарға  қазіргі  көзқарасты;  қазіргі  қоғамдық  үдерістердің  тарихи 

шарттылығын; Қазақстанның Бірінші дүние жүзілік соғыс жылдарындағы тарихи дамуын, 

Ақпан  революциясы,  Қазан  төңкерісі  және  Азамат  соғысы  туралы;  ХХ  ғасырдың 

басындағы Қазақстандағы саяси партиялар мен ағымдардың, олардың бағдарламаларының 

мәнiн;  «әскери  коммунизм»  мен  жаңа  экономикалық  саясаттың  саяси  мәнін;  қазақ 

мемлекетінің  құрылуының  басты  кезеңдерін,  ҚазАКСР  мен  ҚазКСР-ның  құрылуын; 

Қазақстанда индустрияландыру мен ұжымдастырудың барысы және оның қазақ халқына 

тигізген  зардаптарын;  1920-1930-жылдардағы  мәдениет  саласындағы  негiзгi  өзгерiстер; 

тоталитарлық мемлекеттің қалыптасуы және ұлт зиялыларына қарсы жаппай қуғын-сүргін 

Қазақстанның әлеуметтік-

экономикалық дамуы 

7.  Қазақстанның XVIIІ  -  

ХІХ  ғғ. әлеуметтік-

экономикалық дамуы 

8.  XVIIІ - ХІХ  ғғ. 

Қазақстанның қоғамдық-

саяси дамуы 

9.  ХХ ғ. бірінші 

жартысындағы Қазақстан 

10.  ХХ ғ. екінші 

жартысындағы (ХХ ғ. 50-80 

жж.) Қазақстан 

11.  XVIIІ - ХХ  ғғ. Қазақстан 

мәдениеті 

12. Тәуелсіз Қазақстан

 

 

туралы;  Ұлы  Отан  соғысы  жылдарында  Қазақстанның  Ұлы  Жеңіске  қосқан  үлесін; 

соғыстан  кейін  Қазақстанның  экономикалық,  әлеуметтік-саяси  дамуын;  тың  және 

тыңайған  жерлерді  игеру  себептері,  оның  Қазақстанға  тигізген  салдарын,  Қазақстанның 

«тоқырау»  жылдарындағы  тарихын;  Қазақстан  Тәуелсіздігінің  жариялануы  туралы; 

Егеменді Қазақстанның дамуы. 

4. Тапсырма формасы: 

Тест ұсынылған бес жауап нұсқасынан бір ғана дұрыс жауапты таңдауға арналған 

20 тест тапсырмасынан тұрады.  

5. Жеке тапсырмалар мен жалпы жұмысты бағалау: 

Дұрыс  орындалған  әр  тапсырма  үшін  түсуші  1  балл,  дұрыс  орындалмаған 

тапсырмаға  –  0  балл  алады.  Тест  тапсырмасы  толығымен  дұрыс  орындалғанда  түсуші           

20 балл жинайды.