Фотосинтездің қараңғыда жүретін реакцияларының жиынтығын Кальвин циклі деп аталады. яғни С3 жолы деп аталады . Олай аталудың себебі: цикілдің бірінші өнімі үш көміртегі бар көмірсу –фосфоглицерин қышқылы болып келеді .
Кальвин циклінің жалпы жолы үш сатыға бөлінеді
Бірінші сатысы- карбоксилдену бұл реакция арнайы фермент рибулоза фосфат карбоксилаза мен катализденеді қысқаша ол рубиско деп аталады. Ерекшелігі ол катализдейтін реакция СО2газды игеру циклінде ең баяу жүретін реакция . Хлоропластарға жарық түскенде ол фермент активтенеді . Ол жерде екі түрлі қызмет атқарады: көмір қышқыл газ мөлшері жоғарлағанда фермент карбоксилдену , ал оттек көбейгенде оксигенезалық қызмет атқарады
Екінші сатысы : тотықсыздану сатысы 3-ФГҚ фосфоглицерин алдегидіне айналады . НАДФН және фосфоглицерин алдегидінің дегидрогеназа көмегімен фосфорланып, 1,3 ФГҚ түзіледі . Онда жарық сатысында пайда болған АТФ пен НАДФН пайдаланылады .
Үшінші сатысы:регенерация сатысы. СО2ның алғашқы акцепторы рибулаза 5 фосфат және қанттар түзіледі.
Кальвин циклі
Топтық жұмыс
Бағалау критерийлері:
Фотосинтездің қараңғы фазасына анықтама береді.
Кальвин циклін реттілігімен түсіндіреді.
Фотосинтездің қараңғы және жарық сатыларын ажыратады.