Филология және коптілді білім беру институты
Филология және көптілді білім беру институты
Ғылыми Кеңесінің мәжілісінде бекітілді
«__»__2017 ж., хаттама №__
Ғылыми Кеңестің төрағасы
Филология және көптілді білім беру институтының
директоры
---------------------Әбдіғазиұлы Б.
Қазақ тілі кафедрасы
«6D011700 – Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы
бойынша қабылдау емтиханның
БАҒДАРЛАМАСЫ
Алматы 2017
Бағдарлама Қазақ тілі кафедрасының мәжілісінде талқыланды.
«__»__2017 ж., хаттама №__
Бағдарламаны жазған: п.ғ.д., доцент Дәулетбекова Ж.Т.
ф.ғ.д., аға оқытушы Таңжарыкова А.В.
п.ғ.м., аға оқытушы Юсуп А.Н.
Кафедра меңгерушісі ______________ Дәулетбекова Ж.Т.
«6D011700- Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы
бойынша түсу емтиханының бағдарламасы
Мамандық бойынша докторантураға түсушілердің қазақ тілі мен қазақ әдебиеті пәндерін оқытудың жаңа талаптарына сай тіл білімінің негізгі ұғымдар жүйесін және тілдің құрылымдық, жүйелік, танымдық болмысын, тіл білімінің ғылымдар арасында алатын орнын, тілдің мәні мен қызметін, тілдің шығуы мен даму жолын, тілдің тарихы мен даму бағыттарын, тіл мен әдебиетті оқыту әдістемесінің мәселелерін, сондай-ақ, әдеби-мәдени мұралар мен фольклорды, қазақ әдебиетінің тарихы мен әдебиет теориясын, түркі әдебиетінің өзекті мәселелерін білуін талап етеді. Осы мақсатты көздеген Бағдарлама тақырыптары «Қазіргі әдебиет және фольклор», «Әдебиетті жоғары мектепте оқыту әдістемесі», «Әдебиет тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері», «Мәтін лингвистикасы», «Қазақ лингвистикасының жаңа бағыттары», «Лингвомәдениеттаным», «Қазақ тілін оқытудың тарихы», «Түркі тілдерінің лексикологиясы мен фразеологиясы», «Академиялық грамматика теориясы», «Тілді жоғары мектепте оқыту әдістемесі» пәндері бойынша сұрақтар қамтылған.
Тілдің тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері. Қазақ тілінің шығу
тегі мен даму кезеңдері. Орал-алтай тілдері теориясы. Орал-алтай тіл
бірлестігін дәлелдейтін заңдылықтар. Түркі-моңғол тілдері және олардың
тілдік байланысы. Түркі тілдерінің дамуындағы ғұн дәуірінің алатын орны. Ғұн, үйсін және қаңлы-қыпшақ тілдерінің қазақ тіліне қатысын дәлелдейтін
деректер. Көне түркі тілі және оның лексика-грамматикалық сипаты. Орта
ғасыр түркі тілі және оның қазақ тіліне қатысы. Қазақ тілінің тарихына
қатысты мұралар.
Шумер-түркі тілінің байланыстары. Шумер-түркі тілінің байланыстары туралы түсініктің қалыптасуы. 1947 жылдан бастап талмай зерттеу жүргізген түрік ғалымы Осман Недим Тунның зерттеулері. Осман Недим Тунның тарихи-салыстырмалы зерттеулері. Шумерлік Гильгамеш жыры мен түркі дастандарының ұқсастығы мен айырмашылығы. Гильгамеш жырының «Алпамыс батыр» «Қорқыт ата» жырларымен үндестігі. Шумер мен түркі тілінің ұқсастықтары (әзірбайжан, хакас, өзбек, түркімен ғалымдарының зерттеулері, Т.Таиров, Н.М. Зеляев және т.б.). Шумер мәдениеті. Шумер мәдениетінің қалыптасуы ( біздің заманымыздан бұрын 3400 жылы). Мәдениеттің жарқын көріністері болған Эриду, Лагаш, Урук, Ур, т.б. қалаларында жүргізілген археологиялық қазбалардың жемісі. Мәдениетті қалдырған егін шаруашылығымен айналысқан халық туралы мәлімет. Шумер жазуы. Шумер мәдениеттінің бірегейлігі. Шумер мәдениеттінің Элам, Мысыр, Үнді өркениеттері сияқты көне замандағы мәдениеттерге тигізген ықпалы. Шумер мәдениетін қалдырған халықтардың саяси бірлігін құраған қала-мемлекеттер. Энки, Энлиль, Наннар, т.б. құдайлардың бейнелері, мүсіндері.
Қазақ тіл біліміндегі жаңа бағыттар. Антропоөзектік парадигма өз шеңберінде лингвомәдениеттану, когнитивтік лингвистика, лингвопсихология сияқты жаңа бағыттарға жол ашады. Антропоөзектік бағыттағы зерттеулер төмендегідей когнитивтік құрылымдарға ерекше мән береді: қабылдау, ойлау, тіл, есте сақтау, әрекет ету т.б. Қоршаған дүние – адам мен оның ортасының өзара байланысы, ал дүние белгісі – адам мен оның ортасы жайлы ақпараттарды өңдеудің нәтижесі. Қазіргі таңда ғаламның тілдік бейнесі мәселесі Е.С.Кубрякова, В.И.Постовалова, Ю.М.Караулов, В.Н.Телия, А.А.Уфимцева, Э.Д.Сүлейменова және т.б. ғалымдар еңбектерінде қарастырылып жүр. Әр ұлт тілінде, әлем туралы түсініктер, ұғымдар түрлі тілдік деректер арқылы таңбаланып, қоршаған әлемнің тілдік бейнесі, адамдар санасындағы дүниенің логикалық бейнеленуі жағынан ұқсас болып келеді.
Мәтін лингвистикасы. Мәтін лингвистикасы – өзінің теориясы мен
практикасы бар салыстырмалы түрде алғанда жас (ХХғасырдың ортасы) дербес ғылым және оқу пән екендігі. Мәтін лингвистикасының филологиялық риторика бағытының дамуына ықпалы. Заманауи мәтін лингвистикасының құрылымы, категориялары мен тілдік бірліктері, сол сияқты көркем мәтінді құрастыру, тудыру және талдау тәсілдері. Мәтін лигвистикасындағы үш дербес ғылыми сала ( жалпы мәтін теориясы, мәтін грамматикасы, мәтін стилистикасы). Мәтінде қолданылатын түрлі коннотация құралдары (функционалды-стилистикалық, эмоционалды-экспрессивті, бағалаушы).
Мәтінді лингвистикалық талдаудың әдістері мен амалдары. Мәтінді талдаудың негізгі аспектілері (лингвистикалық түсіндірме, семантикалау). Мәтінді талдаудың негізгі деңгейлері (бейнелік-тілдік, құрылымдық-композициялық, идеялық-тақырыптық. Мәтінді лингвистикалық талдаудың негізгі принциптері (историзм принципі, шығарманың формасы мен мазмұнының өзара байланысын, өзара шарттылығын ескеру принципі, мәтінді талдауға деңгейлік принцип, жалпы мен жекені үйлестіру принципі. Мәтінді лингвистикалық талдаудың әдістері мен амалдары (стилистикалық эксперимент әдісі,семантика-стилистикалық әдіс, салғастыру-стилистикалық әдіс, мәтінді сандық талдау әдістері ).
Қазақ тілін оқытудың тарихы. Қазақ тілін оқытудың тарихы – жеке дербес пән. Қазақ тілін оқыту әдістемесінің ғылыми негіздері. Қазақ тілін оқыту әдістемесінің қалыптасу және даму тарихы, оны жүйелеу негіздері. Қазақ тілінің салаларын оқытудың қалыптасу жолдары мен кезеңдері, даму бағыттары. Қазақ тілін оқыту және әдіскер-ғалымдардың әдістемелік мұрасы (А.Байтұрсынов, Қ.Кемеңгерұлы, Т.Шонанұлы, С.Жиенбаев, Ғ.Басымов, И.Ұйықбаев, т.б. еңбектері).
Түркі тілдерінің лексикологиясы мен фразеологиясы. Түркі тілдерінің лексикологиясы мен фразеологиясын қалыптастыру мен зерттеудің өзекті проблемалары. Түркі тілдерінің фразеологиялық қоры. Түркі тілдерінің сөздік қорындағы ортақ лексика. Ұлттың тілінің көркем дүниесі – фразеологизмдер. Тіл‑тілде сақталған мақал‑мәтелдер мен фразеологизмдер. Оның күллі түркі жұртының ойлау жүйесіне тигізер ықпалы және түркі ұлтына тән феномендік қасиеттер. Түркі тілдерінің лексикологиясы мен фразеологиясының зерттеу. Түркі тілдерінің лексикологиясы мен фразеологиясының өзге ұлттардан айырмашылығы.
Тілді жоғары мектепте оқыту әдістемесі. Жоғары мектепте қазақ тілін оқыту әдістемесі – қазақ тілін оқыту үдерісінің заңдылықтарын зерттейтін ғылым саласы. Зерттеу нысаны. ЖМҚОӘ мақсаты. Қазақ тілі пәндері жүйесін меңгертудің жаңа жолдарын зерттеу. ЖОО-да тілді оқытудың жолдары, ұстанымдары, әдіс-тәсілдері. Қазақ тілін оқытудың ұстанымдары. Болашақ филолог маманның функционалдық сауаттылығы. Студенттің өздік жұмысын ұйымдастырудың (СӨЖ) ерекшеліктері. ЖОО-да қазақ тілін оқыту әдістемесінің ерекшеліктері.
Әдебиет тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері. Қазақ әдебиетінің дамуы мен қалыптасуы кезеңі. Қазақ әдебиетінің қалыптасуына негіз болған көне түркі жазбалары. Әдебиет дамуының кезеңдері мен халықтың жалпы тарихи даму үрдісі. Әдебиет тарихын дәуірлеудің теориялық-әдіснамалық мәні. Қазақ әдебиеттану ғылымының қалыптасуы. Қазақ ғалымдарының әдебиет тарихын дәуірлеудегі теориялық көзқарастары мен әдіснамалық тәжірибесі. Әдебиет тарихын дәуірлеудің принциптері (аналитикалық принцип, гетерогендік принцип, автономдық немесе автогендік принцип).
Әдебиеттану ғылымының басқа ғылым салаларымен байланысы. Әдебиеттану ғылымы, мақсат-міндеттері, салалары. Бүгінгі қазақ әдебиеттану ғылымы: жетістіктері мен проблемалары. Өнерге жаңаша көзқарас. Әдебиеттану ғылымының зерттеу, қарастыру нысанына, мақсат-міндеттеріне орай оның эстетика, тарих, философия, тіл, мәдениеттану, т.б. ғылымдармен байланысы. Өмір болмысы, қоғамдық шындықты танудың екі жолы: ғылыми таным және көркем таным ерекшеліктері.
Қазақ өлеңтануының өзекті жайлары. Өлеңтану ─ әдебиеттанудың бір құрамдас бөлігі. Мақсат-міндеттері. Қазақ өлеңтану тарихына және қазіргі жай-күйіне шолу. А.Байтұрсыновтың, М.Әуезовтың, С.Мұқановтың, Б.Кенжебаевтың, Қ.Жұмалиевтің, З.Ахметовтің Ә.Тәжібаевтің және қазіргі зерттеушілер (С.Негимов, Қ.М.Жүсіповтың, Б.Кәрібозұлы, Т.Шапаев т.б.) еңбектерінің маңызы, оларда қарастырылған мәселелер. Өлеңтанудың аз, жетімсіз қарастырылған мәселелері (қазіргі қазақ өлеңіндегі пішін, мазмұн тұрғысындағы жаңалықтар. Буын, бунақтық өлшемдерінің өзгерісі, өлең мәдениетнің тереңдеуі. Лирикадағы сюжет мәселесі т.б.).
Өнердегі көркем шарттылық мәселесі. Көркем шарттылық ұғымы. Мәселенің орыс, қазақ әдебиеттану ғылымын зерттелу жайы. Көркем шартылықтуралы түсінік-ұғымдар. Көркем шартылықтың бейнелеу тәсілі, өнер заңдылығы екендігі. Көркем шарттылықтың ауыз әдебиетіндегі көріністері. Реалистік өнер және көркем шарттылық мәселесі. Көркем шартылық тәсілінің басқа өнер түрлерінде (сурет, мүсін, кино, театр т.б.) қолданылуы.
Әдеби процесс. Әдеби бағыт, ағымдар. Әдеби процесс – әдеби даму. Әдеби процестің, әдеби дамудың толыққандылығының көрінісі әдеби бағыт, адамдардың молдығы екендігі. Әдеби бағыт, әдеби ағымдар жайлы пікірталастары. Қазақ әдебиеті тарихындағы әдеби бағыттар мен ағымдар, олардың арақатынасы. Зар заман ағымы т.б. Әрбір әдеби бағыттың, әдеби ағымның өзіндік бағдарламасы, өзіндік өмір шындығын тану, бағалау, суреттеу ұстанымдары болатындығы. Абай шығармашылығы арқылы қалыптасқан әдеби бағыт, оның бағдарламасы. Қазақ әдебиетіндегі діни ағартушылық, ағартушылық ағымдар. XX ғасырдағы кеңестік әдебиет. Қазақ әдебиетіндегі постмодернистік өнердің кейбір көріністері. Әдеби бағыт, ағымдар проблемасының төл әдебиеттану ғылымында жетімсіз қарастырылуы.
Көркем туындының шығармашылық тарихы. Шығармашылық процесс – жазушы лабороториясы – шығармашылық психологиясы мәселелері. Бұл мәселені қарастырудың бір өнімді жолы–көркем туындының шығармашылық жазылу тарихын зерттеу, қарастыру. Мәселенің орыс және қазақ әдебиеттану ғылымдарының жай-күйі, төл ғылымымызда кенжелеп келе жатқандығы, одан жуандайтын проблемалар. Шығармашылық тарихты зерттеудің жолдары мен әдістері. Мұндай зерттеудің маңыздылығы мен қажеттілігі. Жазушылық еңбек құпияларын ашуға қаламгердің өмір шындығын өнер шындығына айналдыру барысында сан-сала ізденістерін шеберлігін тануға т.б. мүмкіндік беретіндігі. Қазақ әдебиетінде шығармашылық тарихы зерттелген туындылар ()М.Әуезов, С.Мұқанов, Ғ.Мүсірепов, т.б.) тағылымы.
Текстология – мәтінтану мәселелері. Шығармашылық тарихты зерттеудің жолдары мен әдістері екендігі, оның міндет-мақсаты. Орыс және қазақ әдебиеттану ғылымдарындағы текстологиялық зерттеулер жайы. Бұл саланың қазақ тіл білімі ғылымында білім дамуы. Орыс ғылымында текстологияның іргелі ғылыми сала (акад. Д.С.Лихачев т.б. еңбектері болып) екендігі, бізде кенжелеп қалғандығы. Махамбет, Абай т.б. қаламгер туындыларының текстологиясына қатысты пікірталастары. Текстолог мамандар даярлау қажетттілігі. Мәтіндік зерттеу, талдаулар жүргізудің ерекшелігі мен қиындықтары, ғылыми маңыздылығы.
Әдебиеттегі авторлық мәселесі. Өнердегі авторлық мәселесі. Әдебиет, өнер тарихында түрлі себептер мен кейбір туындылар авторларының аталмауы немесе басқа біреудің атымен таралыуы, жариялану фактілері. Мұндай фактілердің ән саласында (нақты авторы бар туындының халық әні аталуы), әдебиетте орын алуы, оның түрлі себептері. Авторлық мәселесін анықтаудың жолдары мен әдістері. Төл әдебет тарихында кеңестік дәуірде М.Дулатов өлеңінің Ы.Алтынсаринге, А.Байтұрсынов аудармасының Асан қайғыға делінуі осылай жарияланып, насихатталып келуі. т.б.
Қазақ әдебиеті және модернистік өнер. Батыс Еуропа әдебиетінде модернистік өнер түрлерінің тууы мен қалыптасуы. Модернистік өнердің мақсат-міндеті. Негізінен реализмге, өмір-болмысты нақтылы тынытуға қарсылығы. Кеңестік әдебиет теориясы мен эстетикасында модернистік өнер түрлерінің айыпталуы, оның себептері. XX ғасыр басындағы әлем, қазақ әдебиетіндегі модернистік бағыт-ағымдар ерекшелігі. Модернистік өнер аясындағы ағым-бағыттардың композициясы құруда, сюжет дамытуда, адамның ішкі сырына бойлау және танытудағы кейбір амал-тәсілдерінің озықтығы, пайдалылығы. XX ғасырдағы және қазіргі қазақ әдебиетіндегі кейбір туындыларда модернистік ағымдарға тән суреттеу тәсілдерінің қолданылуы (экзистенциализм өнеріне тән жатсыну, жалғыздық мәселесі; сондай ақ психологиялық талдау, «сана ағымы» т.б. көріністері).
ХХ ғасырдағы қазақ әдебиеті. ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиеті. Қазақстандағы оқу-ағарту ісінің жайы, баспасөз ісінің қанат жаюы, ағартушы-демократтық бағыттығы ақын-жазушылардың шығармашылығы. Шәкәрім Құдайбердіұлы, Сұлтанмахмұт Торайғырұлы, Ахмет Байтұрсынұлы, Міржақып Дулатұлы шығармашылықтары. 1917-1940 ж. ж. қазақ әдебиеті, 1937 жылы қазақ зиялыларына жасалған репрессия. Ұлы отан соғысы кезіндегі қазақ әдебиеті (1941-1945), 1946-1960ж. ж. қазақ әдебиеті, Шәкәрім Құдайбердіұлының поэма жанрындағы Абай дәстүрін жалғастыруы. М. Сералыұлының шығармашылығы. 1920-1960 ж. ж. (С. Сейфуллин, Б. Майлин, І. Жансүгіров, Ж. Жабаев, М. Әуезов, С. Мұқанов, Ғ. Мүсірепов т.б.) қазақ әдебиеті.
Әдебиетті жоғары мектепте оқыту әдістемесі. Әдістеменің даму негіздері мен бағыттары, қалыптасу кезеңдері. Әдебиет әдістемесі - педагогикалық ғылымдардың саласына жататын ғылыми пән. А.Байтұрсынов- қазақ әдебиеті әдістемесінің көшбасшысы. «Тіл жұмсар» еңбегіндегі ағартушының ойлары. «Баяншы, «Әлифба астары» еңбектеріндегі әдістеме туралы ойлары. Қазақ әдебиеті әдістемесінің іргетасын қалаушылар (А. Байтұрсынов, М. Жұмабаеев, Ж.Аймауытов, М.Әуезов, С.Мұқанов, І.Жансүгіров, С.Сейфуллин, Ғ.Мүсірепов, С.Сейітов, С.Қирабаев, Ә.Қоңыратбаев, А.Көшімбаев, Ш.Кәрібаев, Қ.Жұмалиев, Ш.Аманов, Е.Ысмайылов, М.Базарбаев, З.Қабдолов, Н.Ғабдуллин, Т.Ақшолақов, Ә.Дербісалин, Б.Сманов, Т.Жұмажанова, С.Мақпыров, т.б.).
Емтихан сұрақтары
Қазақ тілінің шығу тегі мен даму кезеңдері
Орал-алтай тілдері теориясы. Орал-алтай тіл бірлестігін дәлелдейтін заңдылықтар.
Түркі-моңғол тілдері және олардың тілдік байланысы
Ғұн, үйсін және қаңлы-қыпшақ тілдерінің қазақ тіліне қатысын дәлелдейтін деректер
Көне түркі тілі және оның лексика-грамматикалық сипаты
Орта ғасырдағы түркі тілі және оның қазақ тіліне қатысы
Түркі тілдерінің қазіргі классификациясы.
Мәтінді талдаудың негізгі аспектілері
Түркі тілдерінің сөздік қорындағы ортақ лексика
Түркі тілдерінің лексикологиясы мен фразеологиясының зерттеу
Лингвомәдениеттанудың Ресей тіл білімінде зерттелуі
Әлеуметтік лингвистиканың зерттелуі
Лингвомәдениеттанымның өзекті мәселелері
Қазақ тіл біліміндегі этнолингвистикалық зерттеулер
Тілдік тұлға теориясы
Мәтіннің негізгі белгілері
Тіл біліміндегі концепт ұғымы
«Мәтін лингвистикасы» пәнінің мақсат, міндеттері
Мәтінді құраушы тұлға-бірліктерді айқындау
Мәтіннің негізгі категорияларын сипаттау
Шумер ілімінің қалыптасу тарихы
Мәтінге психологиялық талдау жасау
Мәтін түрлері және олардың ерекшеліктері
Тіл тарихын дәуірлеудің теориялық негіздері қарастыратын проблемалары
Қазақ тіл біліміндегі жаңа бағыттар
Қазақ лингвомәдениеттанымы
Концептосфера. Ақын не жазушы тіліндегі концептілер
Лингомәдениеттанымды зерттеген отандық ғалымдар
Мәтін туралы ұғым және оның негізгі белгілері
Шумер жазуларының түркі танымдық сипаты
Мәтіннің құрылымдық тұтастығы
Мәтін композициясы
Көркем мәтіндегі тілдік бірліктер
Мәтін лингвистикасының зерттелуі
Шумер мен түркі тілдерінің жақындығын дәлелдейтін нақты жайттар
Тіл біліміндегі концептуалдық зерттеулер
Мәтін лингвистикасындағы тема мен рема мәселесі
Әлеуметтік лингвистиканың зерттеу нысандары мен мәселелері
Көркем шығармадағы уақыт пен кеңістік мәселесі
Лингвомәдениеттану пәнінің мақсаты мен міндеттері. Лингвомәдениеттану пәнінің зерттеу нысаны
Фразеологизмдердің пайда болу, қалыптасуы, мағыналық, құрылымдық сипаты
Лакуна –лингвомәдениеттану ғылымының негізгі зертеу нысаны
Тілдің семантикалық жүйесіндегі эквиваленті жоқ лингвомәдени бірліктер (мифолегема, архетип, ырым-тыйымдар мен наным-сенімдер).
Түркі тілдеріне тән ортақ символдық фразеологизмдер
Қазақ тілінің тарихына қатысты орта ғасыр жазба мұраларының тілі
Антропоөзектік бағыттағы зерттеулер
Шумер жазуы, түрлері және оның таралу аймағы
Шумер мәдениетінің қалыптасуы
Мәтінді лингвистикалық талдаудың әдістері мен амалдары
Мәтінді лингвистикалық талдаудың негізгі принциптері
Концепт теориясы және концептің түрлері
Ә.Диваев – қазақ фольклорын жинаушы
М.Әуезовтің ауыз әдебиетіне қатысты зерттеу еңбектері
М.Мағауин шығармаларындағы әлеуметтік мәселелердің көтерілуі
Д..Исабеков шығармаларындағы экзистенциализмнің көрінуі
А.Алтай шығармаларындағы жаңашылдық.
Ислам өркениетінің қазақ әдебиетіне тигізген ықпалы
О.Бөкей шығармаларындағы әлеуметтік, этно-фольклорлық символдардың қолданылуы
Көркем шығармалардағы бүкпе мән, символдық астар
Қазақ әдебиетін дәуірлеуге қатысты академик Қ.Жұмалиевтың көзқарасы
Абайтану ілімінің қалыптасуы. Абайдың ақын-шәкірттері
А.Байтұрсыновтың «Әдебиет танытқыш» (1926 ж.) деген еңбегінің қазақ әдебиеттану ғылымында алатын орны
Қазіргі қазақ әңгімелерінің негізгі тақырыптары
Әдебиеттану ғылымы, мақсат-міндеттері, салалары
Бүгінгі қазақ әдебиеттану ғылымы: жетістіктері мен проблемалары
Қазақ әдебиеттану ғылымының өзге ғылымдармен байланыс-сабақтастығы
Қазіргі қазақ өлеңіндегі пішін, мазмұн тұрғысындағы жаңалықтар
Қазақ әдебиеті тарихындағы әдеби бағыт, ағымдардың, әдеби мектептердің зерттелу жайы
Көркем шарттылық тәсілі және реалистік әдебиет
Қазақ әдебиеті тарихындағы әдеби бағыттар мен ағымдар, олардың арақатынасы
Абай шығармашылығы арқылы қалыптасқан әдеби бағыт
Қазақ әдебиетіндегі діни- ағартушылық, ағартушылық ағымдар
XX ғасыр басындағы әлем әдебиетіндегі модернистік бағыт-ағымдар ерекшелігі
Көркем шығармалар мазмұнындағы фольклорлық жанрлардың қызметі (миф, хикая,аңыз)
Қазіргі прозадағы фольклоризм мәселесі.
Тәуелсіздік алғаннан кейінгі жылдар шығармашылығындағы фольклорлық қолданыс.
Қазақ әдебиетіндегі ақтаңдақ кезең келбеті және оның қазіргі тұрғыдан зерттелу сипаты
Қазіргі қазақ прозасындағы мифологизм
Ж.Аймауытовтың «Елес» әңгімесіндегі сюрреализм, жаңаша пайымдау
Қазақ поэзиясының өткені, кешегісі, бүгіні және ертеңі туралы толғаныстар
Әдеби сынның рөлі мен мәні
Сал мен серілер поэзиясының өзіндік көркемдік ерекшеліктері
Жыраулық поэзияның көркемдік ерекшеліктері
М.Әуезовтің «Қорғансыздың күні» әңгімесіндегі этно-фольклорлық сарындар
А.Алтайдың “Кентавр” әңгімесінің негізгі идеясы
Ұлттық әдебиет және баспасөз
Қорқыт ата жырларындағы мәңгілік өмір идеясының мәні
Орта ғасыр әдебиеті. Махмұт Қашғари мен Жүсіп Баласағұнның еңбектері және олардың қазақ әдәбиетіне қатысы
Академик С.Қирабаевтың қазақ совет әдебиетін зерттеген ғылыми еңбектері
Абайтану ілімінің қалыптасуы. Абайдың ақын-шәкірттері
Ұлттық идеяның ХХ ғасыр басындағы қазақ ақын-жазушылар шығармаларында көрініс табуы
Алаш әдебиеттануы
Қазақ өлеңтану ілімінің өзекті мәселелері
Зар заман поэзиясының тууына себепкер болған тарихи-әлеуметтік жағдаяттар
М.Мағауин шығармаларындағы фольклоризм.
ХХ ғасыр басындағы шығармалардағы фольклордың қолданылуы
ХХ ғасырдағы және қазіргі қазақ әдебиетіндегі модернистік ағымдарға тән суреттеу тәсілдері
М.Жұмабаев поэзиясындағы фольклорлық сарындар
1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілісіне байланысты туған поэзия
Қазақ тілін оқыту әдістемесі: тарихы, даму кезеңдері
Қазақ тілін оқытудың тарихы: пәні, мақсаты, міндеттері
А.Байтұрсынұлының шығармашылығы және қазақ тілін оқыту әдістемесі
Қ.Кемеңгерұлының шығармашылығы және қазақ тілін оқыту әдістемесі
Репродуктивтік және конструктивтік білім түрлері
Интербелсенді дәрістің түрлері
Қазақ тілін оқытудың ұстанымдары
Оқытудың кредиттік оқу жүйесі, оның тарихы мен өзіндік ерекшелігі
Қ.Қ.Жұбановтың лингвистикалық мұралары
Студенттің өздік жұмысын ұйымдастырудың (СӨЖ) ерекшеліктері
ЖОО-да қазақ тілін оқыту әдістемесінің ерекшеліктері
Студенттің кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру жолдары
Қазақ тілін жобалау технологиясы негізінде оқыту
Қазақ тілін оқытудың тиімді әдіс-тәсілдері
ЖОО-да студент білімін бағалау мәселесі
Интербелсенді әдіс-тәсілдер
Студенттің өздік жұмысын (СӨЖ/СОӨЖ) ұйымдастырудың жолдары
Әдебиет сабақтарында мәтін бойынша жүргізілетін жұмыс түрлері.
Т.Шонанұлының шығармашылығы және қазақ тілін оқыту әдістемесі
Қазақ тілін оқытудың жаңа технологиялары
Оқытушының басшылығымен орындалатын студенттің өздік жұмысы (ОСӨЖ) және оны ұйымдастыру
Шығармашылық тарихты зерттеудің жолдары мен әдістері
Зерттеу, ізденіс және шығармашылыққа негізделген өздік жұмыс түрлері.
Қазақ әдебиетін оқытудың ұстанымдары
Көркем шығарманы талдаудың әдіс-тәсілдері.
Қазақ әдебиеті әдістемесі: тарихы, даму кезеңдері.
Қазақ тілін оқыту әдістемесінің ұстанымдары
Әдебиет сабағында жазба жұмыстарын (мазмұндама, шығарма, эссе, сценарий) жүргізудің жолдары.
Әдебиет сабағында мәтінді талдауға байланысты жүргізілетін кіріспе жұмыстар.
Ұжымдық оқыту технологиясының негіздері (қазақ тілі мен әдебиет сабақтарында жүргізілетін жұптық, топтық жұмыстар).
Қазақ тілі мен әдебиетін дидактикалық ойындар арқылы оқыту технологиясы
Қазіргі оқыту үдерісіндегі бағалау түрлері
Мәтінді оқумен байланысты жүргізілетін тіл ұстарту жұмыстары.
Қазіргі оқыту үдерісіндегі маманның кәсіби құзіреттілік қалыптастыру мәселесі
Жоғары мектепте қазақ тілін оқытуға арналған оқулықтар. Оқулыққа қойылатын талаптар
Эссе, оның түрлері, әдістемесі
Ізгілендіре оқыту технологиясы, оның тілді оқытуда алатын рөлі
Сабақ жоспары, оған қойылатын талаптар
Зерттеу жұмысының ғылыми аппараты: құрылымдық жүйесі
Қазіргі әдебиеттану ғылымындағы герменевтикалық, структуралистік және семиотикалық зерттеу тәсілдері.
Ы.Алтынсариннің әдістемелік мұрасы
ЖОО-да қазақ әдебиеті сабақтарында проблемалық оқытуды ұйымдастыру
Іскерлік ойын арқылы оқыту технологиясы
ЖОО-да қазақ әдебиеті сабақтарында модульдік технологияларды қолдану
Қазақ әдебиеті сабақтарында жүргізілетін шығармашылық жұмыстар
Қазақ әдебиеті сабақтарындағы кіріспе әңгімелердің қызметі
ЖОО-да қазақ әдебиеті сабақтарында топтық жұмыстар технологиясын қолдану жолдары
А.Байтұрсынұлының ұлттық педагогиканы дамытудағы рөлі
Ж. Аймауытовтың әдістемелік құралдары
М. Жұмабаевтың әдістемелік көзқарастары
Сын тұрғысынан ойлауды дамыту технологиясы
Ұсынылатын әдебиеттер:
Қазақ тілі бойынша:
Негізгі әдебиеттер
1. Айғабылов. А. Қазақ тілінің морфонологиясы. А., 1995.
2. Аманжолов. С. Қазақ әдеби тілі синтаксисінің қысқаша курсы. А.,1994.
3. Ағманов. Е. Қазақ тілінің тарихи синтаксисі.А.,1986.
4. Аханов. К. Грамматика теориясының негіздері. А.,1996.
5. Әміров. Р. Жай сөйлем синтаксисі. А.,1983.
6. Базарбаева. З. Қазақ тілінің интонациялық жүйесі. А.,1996.
7. Балақаев. М. Қазіргі қазақ тілі/ Сөз тіркесі мен жай сөйлем синтаксисі. А.,1992.
8. Сағындықұлы. Б. Қазақ тілі лексикасы дамуының этимологиялық негіздері. А.,1994.
9. Әбікенова Г. Т. Көркем шығармадағы мәтінтүзім мәселелері : оқу құралы. – Семей, 2010. – 155 б.
11. Шалабаев Б. Көркем проза тілі. – Алматы : Білім, 1994. – 124 б.
12. Байтұрсынов А. Ақ жол. – Алматы, 1991. – 460 б.
13. Смағұлова Г. Мәтін лингвистикасы. – Алматы : Қазақ университеті, 2002. – 111 б.
14. Қ.Жұбанов. Қазақ тілінің жоғарғы курсы. А.,1999.
15. Қ.Жұбанов. Қазақ тілі жөніндегі зерттеулер. А.,2010.
16. Қазақ грамматикасы. А.,2002.
17. Қосымова Г. Қазақ тілінің тарихы. А.,2007.
18. Есенова Қ. Ө. Қазіргі қазақ медия-мәтінінің прагматикасы (қазақ баспасөз мактериалдары негізінде): филол. ғыл. д-ры... дисс. автореф. – Алматы, 2007. – 49 б.
19. Манкеева Ж. Мәдени лексиканың ұлттық сипаты. – Алматы: Ғылым, 1997. – 272 б.
20. Қалиұлы Б. Тіл білімінің жаңа бағыттары: концепт, прагматика, дискурс, мәтін. – Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту институты, 2012. – 158 б.
21. Хасанұлы Б. Ана тілі-ата мұра. Алматы, 2002.-269б.
22. Әбілқаев А., Бейсенбайқызы З. Қазақ тілін оқыту әдістемесі. Алматы., 2009, –276 б.
23. Оразбаева Ф.Ш., Рахметова Р.С. Қазақ тілін оқыту әдістемесі. Алматы., 2006.–156 б.
24. Дәулетбекова Ж. Т. Тілдік білім нәтижесі – сөз мәдениеті.- Алматы: ҚБТУ, 2010.-240 б.
Қосымша әдебиеттер
1. Оразалиева Э. Қазақ тіл біліміндегі когнитивті парадигма. Ф.ғ.д. дис. қолжазбасы. – Алматы, 2006. – 321 б.
2. Кәріпжанова Г. Т. Көркем мәтінді лингвистикалық талдау : оқу құралы. – Павлодар: Кереку, 2009. – 112 б.
3. Қалиев Ғ. Қазақ тіл білімінің терминологиялық түсіндірме сөздігі. – Павлодар : Кереку, 2010. – 605 б.
4. Шалабай Б. Көркем проза тілін зерттеудің ғылыми теориялық негіздері: филол. ғыл. д-ры... дисс. – Алматы, 1999. – 340 б.
5. Сыздықова Р. Абайдың сөз өрнегі. – Алматы : Санат, 1995. – 208 б.
6.Ерназарова З. Сөйлеу тілі синтаксисінің прагмалингвистикалық аспектісі: филол. ғыл. д-ры... дисс. автореф. –Алматы, 2001. – 49 б.
7. Әзімжанова Г. Қазақ көркем проза мәтінінің прагматикалық әлеуеті: филол. ғыл. д-ры... дисс. автореф. – Алматы, 2007. – 49 б.
8. Әлкебаева Д. А. Қазақ тілінің прагмастилистикасы. – Алматы : Зият-Пресс, 2007. – 243 б.
9. Белл Р.Т. Социолингвистика. Цели, методы и проблемы. – М., 1980.
10. Мечковская Н.Б. Социальная лингвистика. – М., 2000.
11. Жұбанов А. Қолданбалы лингвистика. – Алматы, 2004.
12. Сүлейменова Ж.Қазақ тілін оқытудың кейбір мәселелері. – Алматы: Білім, 2001. –115
13. Ғаббасов С.Ғ. Халық педагогикасының негіздері. Алматы, 1995. 210 б.
14. Оразахынова Н.А. Сатылай кешенді таолдау технологиясының ғылыми әдістемелік негіздері. Монография. Алматы, Дайыр баспасы, 2007 – 289 бет.
15. Исабаев Ә. Қазақ тілін оқытудың дидактикалық негіздері. – Алматы: Қазақ университеті, 1993. –159 б.
16. Құрманова Н. Қазақ тілін дамыта оқыту технологиясы. Астана: 2007.–159 б.
17. Жахина Б.Б.Қазақ тілі сөзжасамы: оны тереңдете оқытудың ғылыми-әдістемелік негізі. Көкшетау, 2009. –249 б.
18. Бұзаубақова К.Ж. Жаңа педагогикалық технология. Алматы, 2004. –207 б.
19. Қисымова Ә.Қ., Нұрланов Е.Б. Оқыту технологиялары. Алматы, 2007.–191 б.
20. Қазақ тілі мен әдебиеті және инновация мәселелері. /Жинақ. Алматы, 2008. –389 б.
21. Білімнің ұлттық моделі: мамандарды кәсіби даярлау әдіснамасы және қазіргі технологиясы. Алматы, 2003. –396 б.
Қазақ әдебиеті бойынша:
Негізгі әдебиеттер
Ахметов. З. Өлең сөздің теориясы. Алматы, Мектеп, 1973
Байтұрсынов А. Шығармалары, Алматы, 1989
Әдебиеттану. Терминдер сөздігі. Алматы, 1998, 2006
Әуезов М. Әдебиет тарихы. – А., 1991.
Қабдолов З. Сөз өнері. Алматы, Санат, 2002
Мұхаметжанов Қ. Абай шығармашылығының текстологиясы хақында. Алматы, 1959
Нұрғали Р. Әдебиет теориясы. Нұсқаулық.- Астана, Фолиант, 2003
Мақпырұлы С. Адамтану өнері. Оқу құралы.-Алматы, Арыс, 2009
Жарылғапов Ж. Қазақ прозасы: ағымдар мен әдістері. Қарағанды. 2009
Убайдуллаева Г.Қазақ текстологиясы. Оқу бағдарламасы. Өскемен. 2009
Введение в литературоведение. Колл.авторов. Изд. 3-е. Москва. 1980
В.Е.Уализев. теория литературы. Москва, Высшая школа, 1999,2009
С.А.Рейсер. Палеография и текстология.
Жүсіпбаева Б.А. Художественная условность и формы еë воплощения. Алматы. 1993
Қазақ әдебиетінің қысқаша тарихы. 1т. Алматы: Қазақ университеті, 2001
Сүйіншәлиев Х. ХҮ-ХҮІІІ ғасырдағы қазақ әдебиеті. – А., 1989
ХҮ-ХҮІІІ ғасырдағы қазақ поэзиясы. – А., 1987
Қосымша әдебиеттер
Ахметов З. Текстология жайында бірер сөз Кіт., З. АхметовАбайдың ақындық әлемі.- Алматы, 1995. 258-259 б.
Әбдірахманов. Т. Жаңа ғасыр көгінде. – Алматы, 1969
Әдебиеттану. Сөз өнерінің сырлары. – Алматы, Мектеп, 2003
Әуезов М. Әдебиет тарихы. – Алматы, Ана тілі, 1991
Кәкішев Т. XX ғасырдағы қазақ әдебиетінднгі ағымдар. Кіт.:
Қалыжанұлы У. Қазақ әдебиетіндегі діни ағартушылыұ ағым. – Алматы, Білім, 1998
Кәрібозұлы Б. Сырлы сөз сипаты – Алматы, Қазақ университеті, 1997
Мәшһүр-Жүсіпов Қ. Өлең - сөздің патшасы. - Алматы, 1991
Майтанов Б. Қазақ романы және психологиялық талдау. Алматы,1996
Мақпырұлы С. «Ботагөз» романының тарихы. Кіт.., Қазына, Арыс, 2004
Негимов С. Өлең өмірі. 1970
Омарұлы Б. Зар заман поэзиясы. Алматы, 2004
Пірәлиева Г. Ішкі монолог. Алматы,1994
Серікқалиұлы З.Дүниетану даналығы. Алматы,1994
Сыдықов Т. Қазақ тарихи романының көркемдік тіні.- Алматы, Ер-Дәулет, 1998
Сыздықова Р. Тектология мәселелері. «Қазақ әдебиеті», 27.03.1964.
Ұлттық әдебиеттану ғылымының көкейкесті мәселелері. Халықаралық конф. мат. Әдебиет және өнер институты. – Алмалы, 2001
Көкейкесті әдебиеттану. VIII кітап. – Алматы, ЕҰУ 2008
Ибраева А. Ғ.Мүсіреповтің «Оянған өлке», «Жат қолында» роман-дилогиясының шығармашылық тарихы. Алматы,Арыс, 2004
Дмитриев В.А. Реализм и художественная условность. Москва, 1974
Литературный процесс. Сб. Издательство МГУ, 1981
Достарыңызбен бөлісу: |