балаларға зорлық-зомбылық көрсету

Мұғалімге тән кәсіби құндылықтар
113
зорлық-зомбылықтың ең көне оқиғасы ретінде тіркелгенін хабарла
-
ды. Балаларға көрсетілетін қатігездік психикалық, эмоциялық, сон
-
дай-ақ физикалық түрде де болады. Кейде мұғалімдер оңаша қалғанда 
немесе сабақтан тыс уақытта өз іс-әрекетінің байыбына бармайтын 
жайттар да ұшырасып жатады. Мұндай түсінбеушілік кәсіби қателік
-
тер немесе балаларға зорлық-зомбылық көрсету сияқты айыптауларға 
әкеп соғады. Мұндай айыптаулар (орынды немесе орынсыз болса да) 
отбасылық қарым-қатынасты бұзады, мансапқа, адамның эмоциялық 
және психикалық саулығына зиянын тигізеді.
Балаларға көрсетілген зорлық-зомбылықты көптеген белгілер 
арқылы байқауға болады, олар: физикалық белгілер, көзге түсуге ұм
-
тылу, өзін-өзі төмен бағалау және сабаққа келмеу. Мектептерде бала
-
ларды қорғауға қатысты нақты саясат пен тәжірибе болуы қажет. Олар 
балаларды қорғау бойынша жергілікті желімен ынтымақтастық орна
-
тып, ақпарат алмасуға міндетті. Сынып жетекшілері барлық балалар 
өзін қауіпсіз сезінуі үшін мектеп ішінде және одан тыс жерлерде бала
-
ны қорғауда маңызды рөл атқарады (Sweeney, 1999), демек, мектептің 
ішкі тәртібін анық білу маңызды.
Зорлық-зомбылыққа қатысты күдігінің бар екенін мектепке қа
-
тысы бар кез келген адам, оның ішінде балалар, ата-аналар, бала қам
-
қоршылары (қараушылары) жасырмайды. Күдігі бар болса, мектепте 
арнайы тағайындалған қызметкерге, әдетте мектеп директорына, жаз
-
баша түрде айтып, қол қойып, күнін көрсетіп өткізу керек. Әсіресе құ
-
пиялықтың толық сақталатынына көзі жетпесе де, өз көзқарасын ба
-
йыппен қабылдайды деген үмітпен көңіліндегі алаңын жайып салатын 
балаларға жауап беру өте маңызды.
Барнардо және балаларға қатысты қатігездіктің алдын алу жө
-
ніндегі ұлттық қоғам (NSPCC) сияқты ұйымдар ықтимал қараусыздық 
пен зорлық-зомбылықтың белгілері туралы, сондай-ақ жиілеп кеткен 
«
секстинг
» мәселесі секілді қиын жағдайларда қалай әрекет ету керек
-
тігі туралы пайдалы нұсқаулар береді (NSPCC, 2013). Мектептерде және 
жергілікті билік органдарында зорлық-зомбылықты, сонымен қатар 
мұғалімдерге қатысты айыптауларды ашудың нақты процедуралары 
болуы керек (сонымен қатар ұлттық мұғалімдер одағы www.teachers. 
org.uk/node/18971 сайтындағы нұсқаулықты қараңыз). 3.3-сызбада 
Шотланд үкіметі ұсынған ақпараттың растығын анықтау жолдары 
көрсетілген.

Мұғалімге тән кәсіби құндылықтар
114

жүктеу/скачать 5,81 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: