Газ щығатын түтікті колбаның түбіне дейін жеткізіп колбаға көмірқышқыл газын толтыру (10-15 мин.). Колбаны тығындап (колбаны бастапқы өлшегендей етіп тығындаған жөн) қайта өлшеу. Колбаның ішіндегі ауа толығымен ығыстырылғанына және колба көміртек (IV) оксидіне толғанына көз жеткізу үшін, колбаны өлшеп алып тағы да бірнеше минут (5 мин) колбадағы газ шығатын түтік арқылы көмірқышқыл газ жіберіп, колбаны қайтадан өлшеу керек. Бұл тәжірибе колбаның массасы тұрақты болғанға дейін қайталана береді. Ішінде көмірқышқыл газы бар колбаның массасын жазып алыңдар.
Колбаға тығынына дейін су толтырып, ол судың көлемін өлшеуіш цилиндрмен өлшеп, колбаның көлемін анықтау. Нәтижесін жазып алу. Тәжірибе кезіндегі барометр мен термометрдің көрсеткіштерін белгілеп, жазып алу.
Бақылау жазудың үлгілері
Ішінде ауасы бар (тығынмен) колбаның массасы – m1 (г).
Ішінде көміртек (IV) оксиді бар (тығынмен) колбаның массасы – m2 (г).
Колбаның көлемі – V (мл).
Қысым – P (кПа)
Тәжірибе нәтижесінің қорытындысын шығару
Мына формула бойынша колбадағы ауаның көлемін (V) қалыпты жағдайға (T0= 273 K, P0=101.3 kПа ) келтіру, мұнда V колбаның көлемі, Р – атмосфералық қысым, T – абсолюттік шкала бойынша бөлме температурасы, Р0 – қалыпты қысым, Т0 – 273 К-ға тең
Қалыпты жағдайда 1 л ауаның массасы 1,29 г болатыны біле отырып, колбадағы ауаның массасын m1 есептеп шығару.
Қалыпты жағдайда 1 л сутегінің массасы 0,09 г болатынын біле отырып, колбадағы сутегінің массасын m4 есептеп шығару.
Массаның, көлемінің, қысымының және температурасының СИ- системасындағы өлшем бірліктері қандай?
Идеал газ дегеніміз не? Реал газ дегеніміз не? Ван-дер-Ваальс теңдеуін жазыңдар. Қандай жағдайда идеал газдар үшін қорытылған газ заңдарын, үлкен қателіксіз реал газға қолдануға болады?
Универсал газ тұрақтысы дегеніміз не? Оның физикалық мәні қандай? Өлшем бірліктері қандай?
Газдардың сол сияқты буға оңай айналатын сұйық және қатты заттардың салыстырмалы молекулалық массасын қалай анықтауға болады?
1 л газдың қалыпты жағдайдағы массасы 1,43 г. Газдың мольдік массасы неге тең?
21 -та және 96,23 кПа қысымда 1 л газдың массасы 2,52 г. Газдың сутегі бойынша тығыздығын және салыстырмалы молекулалық массасын табыңдар.
250 г кальций карбонаты айырылғанда бөлінген көміртек (IV) оксиді 18 -та және 98 кПа қысымда қандай көлем алады?
Массасы 2,18 г қышқылды нейтралдауға массасы 2,49 г KOH жұмсалды. Қышқылдың эквиваленттік массасын анықтаңдар:
А) 49 г/моль
В) 55 г/моль
С) 63 г/моль
D) 98 г/моль
E) 27 г/моль
Массасы 2 г металл 17,78 г броммен және 3,56 г күкіртпен әреккеттеседі. Күкірттің эквиваленттік массасы 16 г/моль. Металдың және бромның эквиваленттік массаларын анықтаңдар: