«Невада-Семей» және «Азат» қозғалысының себептері мен мақсаты Демократиялық үдерістердің нәтижесінде одақтас республикаларда еңбекшілердің бұқаралық бірлестіктері құрыла бастады. Қазақстандағы сондай бұқаралық қозғалыстардың алғышарттарының бірі – «Невада-Семей» экологиялық қозғалысы болды. Ол 1989 жылы көктемде ақын О.Сүлейменовтың бастамасымен құрылды. Қозғалыс өзінің түпті мақсатын Семейдегі және Қазақстан аумағындағы басқа да сынақ полигондарын жабуға қол жеткізу деп білді.
«Невада-Семей» қозғалысы әскери ведомстволардан ядролық сынақтар жөніндегі құпияларды, халық шеккен зардаптардың орнын толтыруды талап етті. Оысндай мақсатпен қозғалыс белсенділері пикеттер, шерулер, халықаралық және республикалық конференциялар ұйымдастырды.
1990 жылы «Азат» азаматтық қозғалсы дүниеге келді. Алғашқы кезде қозғалыс өз қатарына әр түрлі саяси патриялардың өкілдерін біріктірді. «Азат» өзінің басты мақсаты етіп Қазақстанның мемлекеттік егемендігін алуын қойды.
"Азат" азаматтық қозғалысы - қоғамдық-саяси ұйым. Құрылтай мәжілісі Алматыда1990 ж. 1 шілдеде өтті. Басты мақсатын "Халықаралық Одақтық шартпен біріккен ерікті де тәуелсіз жаңа қоғамдастық шеңберінде Қазақстанның шынайы мемлекеттік егемендігіне қол жеткізу" деп белгіледі. Қозғалыстың 14 облыстықұйымы бар. 1990-1993 жж. аралығында "Азат" газеті шығып тұрды. "Азат" қозғалысы Қазақстанды қазақ халқын отаршылық пен тоталитаризм зардаптарынан арылту ушін қажетті заңдардың қабылдануы, олардың дұрыс орындалуы жөнінде халыққа үндеулер таратып, үкіметке ұсыныстар жасады, сепаратистік пиғылдағы ұйымдарға тойтарыс беру, адам құқықтарын қорғау және т.б. ұлт мүддесін көздеген мәселелерді батыл көтере білді.
Кестені толтырыңыз: 1950 –1960 жылдардың бірінші жартысындағы Қазақстан экономикасының дамуы