Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың ӘРТҮрлі түзеу мекемелерінде жазасын өтеу жағдайлары
Сотталғандарға түзеу мекемелерiнiң түрін белгілеу. Түзеу мекемелерінің түрін өзгерту тәртібі мен шарттары
жүктеу/скачать 73,81 Kb.
|
Драфт версия дипломной работы
| 2.5 Сотталғандарға түзеу мекемелерiнiң түрін белгілеу. Түзеу мекемелерінің түрін өзгерту тәртібі мен шарттары
Бас бостандығынан айыруға сотталғанның жазаны кай жер-де өтеіітіні, оны түзеп және тәрбиелеу үшін манызы күшті, сон-дыктан түзеу мекемесінің түрін дұрыс белгілеу тиіс. Түзеу мекемелері өзара құқық шектеудің көлеміне, басынан кешіріп шыдауға мәжбүр мұқтаждықпен қасірет дәрежесіне, еңбекке пайдалану сипатына, тәрбие жұмысының түріне, жалпы білімге және техника мамандығына үйретугебайланысты бөлінеді. Мұның бәрі бас бостандығынан айыруға сотталғандардың жазаны өтеу кезіндегі құқықтық жағдайына елеулі әсер етеді. Түзеу мекемелерінің түрін белгілеуге, қылмыстық-атқару заңына сәйкес дұрыс көңіл бөлу тиіс, себебі сотталғандар негізінен жазаның барлык мерзімін бір түзеу колониясында, түзеу қоныстану колониясында, түрмеде немесе тәрбиелеу колониясында өткізеді. Түзеу мекемесінің түрін, тиісті режимін, жазаны қай жерде өткеретінін, сотталғанға бастапқы топтастыруды белгілейтін жалғыз орган — ол сот болады. Жазаны өткеру кезінде сотталғандарды түзеу мекемесінің бірінен екіншісіне аударуға негіз пайда болады. Өйткені, ұстау жағдайын өзгертуге қажеттілік туады: сотталғандарды жалпы немесе қатаң режимнен қоныстану колониясына аудару. Бірақ бұл топтастыру құрамын өзгерту емес, өйткені сот белгілеген режим түрі жазаны өтеу мерзімінде өзгермей қалып кояды. Егер сотталған еркіндігінен айыру орнында тағы да қылмыс жасаса (пенитенциарлык рецид,ив аталатын), онда сот үкім шығарып жаңадан жаза қолданғанда түзеу мекеме түрін қалдыруы және қатаңдау ұстайтынын белгілеуі мүмкін. Сот үкім шығарғанда түзеу мекемесін әлде ұстау режим түрін белгілегенде қате жібереқалса, жоғары тұрған кассация жөнімен немесе бақылау ретінде сотталғандарды ұстау режим түрін, мекемесін өзі белгілей алады. Үкімнің заңды күшіне енгеннен соң және онын орындауды айтқан күнінен бастап 10 күн мерзімнен кешікпей бас бос-тандығынан айыруға сотталғандар жазаны өтеуге жіберіледі. Түзеу мекемесіне жіберуді ол адам сотталғанша ПМ қылмыстық-атқару жүйесі Департаментінің жолдама рұқсатымен ұсталып отырған тергеу қапасының әкімшілігі орындайды. Жолдамада сотталып жіберілген ерлер мен әйелдердің жалпы саны, сотталған заңның, баптары, өтпейтін тиісті жазалау мерзімі көрсетіледі. Жолдамаға тергеу қапастарының арнайы бөлімі жүргізілген таспаға басылған сотталғандардың жеке басының істері және жолдама тізім — құжат, онда жөнелтілу себептері, сотталғандар қайдан, қайда жөнелтіледі, жеке бас істің нөмірлері, тегі, аты, әкесінің аты, туған жылы, сотта қойылған баптары, жаза мерзімі мен түзеу мекемесінің режим түрі жазылады. Сотталғанның жеке басы ісінде: анкета, дактило-карта, та-нитын фотографиясы, үкімнің көшірмесі, үкімнің немесе ұйғарымның занды күшіне енгені туралы анықтамасының көшірмесі, сотталғаны немесесотталмағаны туралы анықтама, медицина картасы болады. Түзеу мекемелеріне сотталғандарды қабылдауды мекеме бастығы немесе оның оператив, сондай-ақ режим жұмысы жөніндегі орынбасары төрелік ететін үздіксіз істейтін комис-сия жүргізеді. Комиссия құрамына әр түрлі бөлім немесе қызмет, мекемені күзететін әскери бөлімше өкілдері кіреді. Жекелеген немесе кішігірім сотталған топты қабылдауды мекеменін лауазымды адамдары (бастығы, оның орынбасары, бастықтың кезекші көмекшісі) және әскери бөлімшенін командирі жүргізеді. Комиссия немесе лауазымды адамдар бас бостандығынан айыруға сотталғандарды қабылдаған кезде келгенді растайтын мәліметтік кұжаттарда көрсетілген мәліметтермен сәйкестігінтексеру. Түзеу мекемесіне қабылдауға жатпайтындар: Үкім заңды күшіне енбегендер. Түзеу мекемесінің басқа түріне жататындар. Құжаттағы мөліметтері шындыкпен сәйкес келмейтіндер (тегі баска, туған жылы баска және т.с.с). Ондайларды табылған бойда тузеу мекемесінін орналаскан жеріндегі қылмыстык-аткару жүйесі басқармасына хабарлай-ды және оларды әкетуге рүксат-жолдама сүралады. Сотталғандарды қабылдаған кезде оларды тінтеді, жеке зат-тарын тексереді, одан кейін медициналык тексеруден өткізіледі. Керек болса олар санитарлық тазалаудан отеді. Осылардан еткеннен сон мерзімі — 2 жетіге дейін карантин үйіне жіберіледі. Қабылданғаннан кейін 3 дана етіп акт жасалады; біріншісі конвойбастығына беріледі, екіншісі — тузеу мекемесіндегі іске тігіледі, ал үшіншісі — сотталғанды бас бостандығынан айырған мекемесіне жіберіледі. Түзеу мекемесіне жанадан кабылданған-нын әр қайсысына 24 сағаттың ішінде үкім шығарған сотқа хабарландыру хаттама жіберіледІ. Сотталғандардың отбасына. жақын туыстарына, мекемеге келген күннен бастап 10 тәулік ішінде мекеменің мекен-жайы, беруге немесе почтамен жіберуге рүқсатетілгентаға\щар мен өте кажетті заттар тізімі, сотталғандарменжолығысудыңнегізгіережелеріхабарланады. Сотгалғандарды түзеу мекемесіне кабылдау тек кана шкыз-ды зан. актісі. ғана емес, сонымен катар тәрбие жұмысынын басталуы. Жаңадан келген сотталғанмен бірінші куннен бас-тап әңгіме еткізіледі, онда оны режим ережелерімен, ішкі тәртіппен, міндеттері, яғни құкығымен, тәртіптік жазя колда-ну мен мадактау шараларынын негіздері және тәртібімен та-ныстырады. Мұнда сотталғаннын. карантинде болған кезінде, мекемвнін әкімшілік комиссиясы, әркайсысынын жеке басы-ньщерекшелігін, мүіхгкіндігінекараймамандығын, білімінжәне т.б. еске ала отырып, оларды жасаққа бөлуге шешім кабыл-дайды. Бас бостандығынан айыруға сотталғандар үкім занды күшіне енгеннен бастап жаңа дәрежеге ие болады. Бірак оларға берілген қүкықты және міндеттерін орындауы шын мәкінде жүзеге асыру түзеу мекемесіне кабылдағаннан кейін бастала-ды. Сонымен сотталғанды мекемеге кабылдаумен құқықтық маңызының шынаііылығы белгіленеді.Есепке алу мемлекеттің барлык саласында, сонын ішінде кылмыспен күресу саласында болыпжаткан процестерді жал-пылама және үздіксіз бакылаудын маңызды құралы. Қылмыспен күрес жүргізетін құқық қорғау орындары жүйесінде, әсіресе түзеу мекемелерінде есептеу және бақылау манызды орын алады. Бұл бас бостандығынан айыру түріндегі қылмыстықжазаны атқаруды басқару функциясынын бірі болып есептеледі. Соның көмегімен түзеу мекемелерінде болыл жатқан қүбылыстар мен процестердің сыр-сипаты жинақталып талданады және қорытындылайды. Болжау міндетін шешкенде, басқарғанда шешім қабылдау-да, статистикалық талдау жасағанда, алдын ала, яғни сонан сон да операшвті түрде бакылау және талдау жүргізу үшін қылмыстың өзгеруін, сотталғандардың ауысып отыру козғалыс процесін, оларды түзету мен тәрбиелеудін қорытындысын байқап отыру үшін керек. МұңдайкөрсеткІштертөмендегідей болуымүмкін : сотталғандардың тізімдегі саны; нақтылы қылмыс түрлеріне сотталғандар, олардың жынысы, жасы; білім деңгейі, мамандықтары барлары, жалпы білім беру мектептері мен мамандық алу жүйесінде оқып жүргендер; режимді бұзу түрлері, бұзған уакыты мен орны; сотталғандар жасаған қылмыстың саны мен құрамы; әр түрлі құқықтық негізде жазадан босатылғандар саны және т.б. Әрбір түзеу мекемелерінде мұндай есеп жүргізудің кажеттілігі нактылы түзеу мекемелері кызметінің жеке бағытын сипаттайды, көрсеткіштер жүйесі статистикалық есеп құрудың бастапкы сатысы болып есептеледі де нәтижесінде барлық түзеу мекемесінің облыстық тіпті бүкіл ел көрсеткішін құрайды. Тиісті түрде ұйымдастырып сотталғандарды есебіне алу, түзеу мекемелері әкімшілігіне накты мекемеде жазаны өтеп жатқан сотталғандардың саны туралы мәлімет болуы, заңда көрсетілгендегідей соттың үкімін, ұйғарымын, қаулысын орындау жөнінде әрекет жасап белгіленген мерзімде нақтылы орындауға, сотталғандарға рахымшылқ немесе кешірім жасау туралы актіні орындау, әр түрлі құқықтық негізде түзеу мекемелерінен сотталғандарды уакытында босатуға жағдай жасайды. Есептеуді іске асыру ушін есептеу аппаратының дұрыс жүйесі курылған. Олар орталық және жергілікті болып бөлінеді. Орталыкқа ~ ІІМ-нің ақпарат орталыш кіреді, оның күрамьшда, кылмыс жасап жазасын өтеп жүрген адамдарды еселтейтін аныктама бөлімі бар. Есептеу жөніндегі акларат орталығының негізгі міндеттері: Жазаны аткарушы мекемелер мен органдардыя кызмет әрекетін әдістік басқару және есептел-тіркеу, статистикалык, акпарат-аныктама жүмыстарын бакылау. Орталық есептеу аппаратына. сонымен бірге ЯМ-нід Қыл-мыстық-атқару департаментінін арнайы бөлімі кіреді. Ол түзеу мекемелеріндежазасынөтепжүргендердін,тергеукапастарын-да отырған адамдардың сандык есебін жургізеді, түзеу мекемелеріне сотталғандарды кабылдаудын, орналастырудын және босатудьщ нормативтік актісінің жобасын дайындайды, бас бостандығынан айыру орындарында отырғандардың заң-дылығын, босату, мерзімін өзгерту туралы сот шешімінің орын-далуын бакылауды және басқа да сотталғандарды еселке алу жөніндегі функциясын орындайды. жүктеу/скачать 73,81 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|