Бас редактор Байжуманов М. К
жүктеу/скачать 9,41 Mb. Pdf көрінісі
|
pub2 167
| 0
0-ден 90 о -қа дейін, ал коэффициенті К с 0-ден дейін өзгеруі мүмкін. Жылдамдықтар қатынасы v п және v t және осыған сәйкес шамалар 0 және K c кесу процесінің сипатын, энергетикалық және күштік көрсеткіштерін және кесу бетінің сапасын анықтайды. Шауып кесу кезінде кесу жүзіне және өнімге кесу пышағының тік түсетін жылдамдығы v n үдемелі қозғалады. Шауып кесу кезінде еттің кесілу беті тегіс болмайды. Сырғанап кесудің шауып кесудің алдында артықшылықтары көп. Сырғанап кесу кезінде кесу жиегіне қатысты қалыпты құраушы, яғни пышаққа түсетін жұмысшы күш азаяды. Бұл өнімнің аз жаншылуына және кеуектілігін және сөлін жоғалтпауға, дәмдік және тауарлық сапасын жақсы сақтауға мүмкіндік береді. Мұны бірқатар факторлардың әсерімен түсіндіруге болады, олардың ішіндегі ең маңыздыларына мыналар жатады: ет және пышақтың үйкелу күшінің кейбір бөлігі қалыптыдан кесу жиегінің жанамасына бағыттала отырып ауысады; кесу жиегінің ұсақ тістерінің аралаушы әсері ұсақталатын етке ауысады. Олар, әсіресе 2 с К болған кезде маңызды рөл атқарады [2]. Ребиндер гипотезасына сәйкес кесудің жалпы жұмысы (Дж) 3 2 1 А А А А (1.3) мұнда А 1 – ілінісудің молекулярлық күшін бұзуға жұмсалатын жұмыс, Дж; А 2 – пластикалық деформация жұмысы, Дж; А 3 – пышақ пен материал беттерінің арасындағы ішкі үйкеліске кеткен жұмыс, Дж. Бұл теңдеудегі құраушылардың қатынасы сырғанау бұрышымен δ 0 анықталатын материалдардың қасиеттеріне және кесу түрлеріне байланысты болады. Қатты материалдарды ұсақтау кезінде жұмыстың негізгі бөлігі А 1 беріледі. Пластикалық материалдарды, соның ішінде етті кескен кезде 80-85 % дейінгі энергия пластикалық деформацияға және ішкі үйкеліске шығындалады және де жылуға айналады [3]. А 1 , А 2 және А 3 түрлері бойынша энергияның сырғанау бұрышына тәуелді таралуының салыстырмалық сұлбасы 2 суретте көрсетілген. Сурет 2 – Энергияның сырғанау бұрышына байланысты таралуының салыстырмалық сұлбасы Сырғанау бұрышы δ 0 жоғарылаған сайын ілінісудің молекулярлық күшін бұзу жұмысы А 1 және пластикалық деформация жұмысы А 2 төмендейді. Аспаптың және өнімнің үйкелісіне А 3 кеткен жұмыс кесу жолының сәл жоғарылауынан өседі. Жалпы меншікті жұмыс А бастапқыда сырғанау бұрышы δ 0 өскен кезде төмендейді, одан кейін, δ 0 мәні 45-тен 60 0 дейінгі шекте минимальды мәнге жетеді, яғни К мәні 1-ден 2-ге дейін және одан кейін δ 0 90 0 (К с ) болған кезде тағыда шексіздікке ұмтылып, жоғарылайды. Нақты машиналарда К=10…600 яғни, δ 0 =84…89 0 50 болғанда кесу жүзінің жылдамдығы v t − 1...100 м/с, ал беріліс жылдамдығы v n =(0,1…0,17) v t құрайды. Бұл мәндерде электр шығындары бойынша қанағаттанарлық көрсеткіштер алынады және жаңадан пайда болған беттердің жақсы сапада болуы қамтамасыз етіледі. Сырғанап кесу кезінде күштің азаюы микротегіс болмау әсерінен жабысуға және жүздердегі қылауларға байланысты болады. Бұл әсіресе күрделі анизотропты материалдарды кескен кезде байқалады. Анизотропты материал ретінде етті қарастыруға болады, себебі бұлшық еттің құрамына жататын бұлшық ет тіндер талшығының беріктік шегі 8...12 мПа, ал бұлшық ет тіні 0,15...0,9 мПа. Күштің азаюына қайтадан аралау тиімділігінің әсерін көптеген зерттеушілердің еңбектерінде қарастырлған, әйтсе де оның сандық мәні тағайындалмаған. Бірақ, қайралу ISSN 1607-2774 Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің хабаршысы № 4(92)2020 96 бұрышын құрылымды төмендету қашанда пышақ материалының механикалық беріктік шарттарымен ғана шектеледі және көрсетілген тиімділік бұл шекараны кері жылжытады [4]. Қорытындылай келе кесу механизмдерінің жұмыс істеу қабілеттілігі мен күйі машинаның жалпы тиімді жұмыс істеуін көрсетеді. Әдебиеттер 1. Еренғалиев А.Е., Қасенов Ә.Л., Орынбеков Д.Р. Ет өнеркәсібінің технологиялық жабдықтары. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті – Семей: 2010. – Б. 212. 2. Пелеев А.И. Технологическое оборудование предприятий мясной промышленности. – М.: Пищпромиздат, 1963. − 685 с. 3. Ивашов, В. И. Технологическое оборудование предприятий мясной промышленности: Учебник / В.И. Ивашов. − Санкт-Петербург : ГИОРД, 2010. − 736 с 4. Мустафаева А.К. Қос жұпты кесу механизмімен жабдықталған еттартқыштарда ет шикізатын ұсақтау процесін жетілдіру. //Дисс. ... канд. техн. наук. − Семей, 2010. − С. 162. ТЕОРЕТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ ПРОЦЕССА РЕЗАНИЯ МЯСНОГО СЫРЬЯ Н.К. Ермек, Г.Б. Абдилова, А.К. Мустафаева, Ж. Имангалиева жүктеу/скачать 9,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|