Ббк 84 (5К;аз) б к азыбек Би Келд1бек лы


Kepin  турган билер алкасы.  Kepin



Pdf көрінісі
бет192/307
Дата07.02.2022
өлшемі5,8 Mb.
#87851
1   ...   188   189   190   191   192   193   194   195   ...   307
Байланысты:
kazybek

Kepin 
турган билер алкасы. 
Kepin 
турган хальщ 
баланыц эдеш ютемегенше кездер1 жетш, оны ел1м жазасына 
кеспейдт Сол сшщты ел1м жазасын жецшдетуге жастыгынан басца, 
ацыл-eci, психологиялыц жагдайы, оциганыц кездейсоцтыгы т.б. 
жагдайлар эсер етедт
Айта кететш 6ip нэрсе, егер цылмыс б1реудщ азгыруымен ic- 
телсе, мысалы ел1м, азгырушы цун телеумен цутылып, ел1м жаза­
сына цару жумсаган адам буйырылады. Муны цазац “ур дегенге 
зор келмес, урганга зор келер” дейд1.
Билердщ не хандардыц уйгарымы, халыцтыц KC.iiciMi бойын­
ша e.iiM жазасыныц б1рнеше Typi цолданылган. Мысалы: ат цуйры­
гына байлау, тасиен уру, асу, буындыру. Айталыц, шаригат зацын 
бузгандарга кебшесе тасиен урып е.тпру цолданылган. Бул нагыз 
азапты ел1м, ce6e6i узацты кун журттыц бэр1 6ip-6ip тас лацтыр- 
майынша, цылмыскер жер цойнына бершмейдг
Ертеде ел1мге кеалген адамды ат цуйрыгына байламас бурын, 
буындыратын болган. Кылмысксрд1 ацсацалдар, ру басшылары мен 
басца халыц жиналган алацга алып келш, мойнына тузац салып, е й
ушынан е й адам устап турады. Осыдан кешн жиналыс басшысы 
цолымен белп береди сол белп бойынша орындаушылар тузацты е й
жацца бар куппмен тартып буындырып тастайды. Ец соцында оны 
шу асау жылцыныц цуйрыгына байлап ж1 береди туяц тшп, цараган, 
томар, тасца согылып, арцаннан басталган бул шаруа аяцталады.
Кей-кейде кылмысксрдщ oipHCuic жерден терец тЫ п. сол тЫ к- 
терден цыл шылбырмен он жылцыныц цуйрыгына байлап, асау 
жылцыларды цамшыныц астына алып, жан-жацца тартцызады.
Ал еид1 асып елт1ргенде цазацтар кебшесе агашца не зор 
туйеге асады. Асып е.тпру кебшссс зорлыц мен ойнаста цолга 
тускендерге цолданылады. Булардыц 1ппнде кшэлнп цыл шылбыр­
мен буындырып, суга салып олтсретш де жагдайлар бар.
277


Ец ауыр 
e.iiM
Kici eniipymire колданылады. егер билер кенса 
кылмыскерд1 елген ю ан щ туыскандарыныц колына берсе, сонда оны 
былай ехтпретш болган: ец oycni кылмыстыныц неп зп тамырларын 
киып >Kioepin. елгеннен кешн буклл дене мушелерш белектеп 
тастайды. Кей кезде карнын жарып, iniiHe белек-белек шабылган 
кол-аякты. басты салады. Осы калпында денеш туыстарыныц 
колына тапсырады, ал i зд eyinici болмаса езде pi квмсдк
§ 6. Кун телеу
Айыптыц ец жогаргы сатысынан кеш нп салынатын телем, яки 
уш тогыздан асатын телсмд1 “Кун” деп атайды. Кылмыстыц Typi не 
карай: толык кун. - 500 койдан 2000-га дешн, 50 жылкыдан 200-ге 
дешн, 25 туйеден 100-ге дешн. Одан кешн жарты жэне ширек кун 
болган. Кун - казак эдет-гурып зацдарыныц ертеден келе жаткан 
ежелп тэртштщ 6ipi.
Казактар тура жэне ауыспалы магынада осы угымды кунделпсп 
турмыста колданады. Егер 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   188   189   190   191   192   193   194   195   ...   307




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет