Билет №1 Дефектологияның ғылымдар жүйесінде алатын орны
жүктеу/скачать 126,85 Kb.
|
дефекталогия
- Бұл бет үшін навигация:
- 6. Ринолалия
- 7. Дизартрия
| 5. Дислалия дегеніміз - сөйлеу аппаратының қалыпты естуімен және қалыпты иннервациясымен дыбыстық айтылуының бұзылуы. Ол белгілі бір дыбыстарды алмастыруда, бұрмалауда, араластыруда көрінеді.
6. Ринолалия - сөйлеу аппаратының анатомиялық-физиологиялық зақымдануынан туындаған сөйлеудің айтылу жағын немесе дауыстың тембрін бұзу. Ринолалия кезінде дауыс өзгереді. Бұл барлық дыбыстарды айту кезінде ауа ағыны ауыз қуысына емес, резонанс пайда болатын мұрын қуысына өтетіндігімен байланысты. Сөйлеу мұрынға айналады, барлық дыбыстар бұзылмай бұзылады (дислалия кезінде кейбір дыбыстар ғана бұзылуы мүмкін). Баланың сөйлеуі біртектес және лажсыз болады. 7. Дизартрия - сөйлеу аппаратының жеткіліксіз иннервациясы салдарынан сөйлеудің айтылу жағын бұзу. Дизартрия орталық жүйке жүйесінің органикалық зақымдануына байланысты пайда болады. Көбінесе дизартрия нәрестенің ерте церебральды сал ауруымен байланысты, бірақ ол баланың дамуындағы кез-келген жаста алдыңғы ми инфекцияларына байланысты болуы мүмкін. Дизартрия оқшаулау орны бойынша және ауырлығымен ерекшеленеді. Ауызша сөйлеудегі бұзылулардың екінші тобы - айтылымның ішкі құрылымын бұзу. Ол заң бұзушылықтардың 2 түрін ажыратады. 1. Алалия - жатыр ішілік даму кезінде немесе сөйлеу алдындағы даму кезінде мидың сөйлеу аймақтарының органикалық зақымдануына байланысты сөйлеудің толық болмауы немесе дамымауы. Бұл сөйлеу тіліндегі ең күрделі кемшіліктердің бірі: тілдік жүйе қалыптаспаған, сөйлеудің айтылу жағының барлық бөліктері зардап шегеді. 2. Афазия - бұл сөйлеудің бұзылуы, онда тілдің түрлі құралдарын қолдану қабілеті жоғалады (толық немесе ішінара). Баланың ми жарақаттарына, жүйке жүйесінің түрлі жұқпалы ауруларына байланысты сөйлеуі жоғалуы мүмкін. Жарақат салдарынан болатын афазиямен, қалыптасқан сөйлеу қабілетінің жоғалуы. Бұл афазияны алалиядан ажыратады. Бұл классификациядағы келесі бұзушылық түрі - жазбаша сөйлеуді бұзу. Сөйлеудің қандай түрі бұзылғанына байланысты (жазу немесе оқу), бұзылудың бірнеше түрі ажыратылады. Бұл классификациядағы келесі бұзушылық түрі - жазбаша сөйлеуді бұзу. Сөйлеудің қандай түрі бұзылғанына байланысты (жазу немесе оқу), бұзылудың бірнеше түрі бар. 1. Дисграфия - «жазу процестерінің ішінара спецификалық бұзылуы» . Ол әріптердің тұрақсыз кескіндерінде көрінеді (оптикалық-кеңістіктік және т.б.), әріптердің араласуы, бұрмалануы, ауыстырылуы және түсіп қалуы. Дисграфияның ең ауыр түрі - аграфия, яғни. жазуды толық меңгере алмау. 2. Дислексия - бұл орталық жүйке жүйесінің зақымдануынан болатын сөйлеу бұзылысы. Баланың оқу процесінің өзі бұзылады: ол әріптерді дұрыс анықтай алмайды, нәтижесінде оларды қате көбейтеді, сөздердің буын құрамын бұзады. Осыған байланысты баланың оқығанының бүкіл мағынасы бұзылады. Дислексияның экстремалды түрі - алексия, оқи алмау. жүктеу/скачать 126,85 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|