Білім беру бағдарламасы студенттеріне арналған Қарағанды 2022

жүктеу/скачать 1,05 Mb.

бет	15/18
Дата	03.10.2023
өлшемі	1,05 Mb.
	#183466
түрі	Білім беру бағдарламасы

1 ... 10 11 12 13 14 15 16 17 18

Байланысты:
МУ Лабы

Аты, жазылуы	Қызметі
Ескерту
1. жою delete(a,p,n)	a жолындағы р пози-циядан бастап, ұзындығы n символды жояды.	p<=255; нәтиже басқа айны-малыға меншіктелмейді.
2. кіргізу insert (a,s,p)	a жолын s жолына р по-зициядан бастап кіргізеді.	нәтиже басқа айны-малыға меншіктелмейді.
3. типті ауыстыру str(x,a)	x сандық шаманы жолға өңдеп, а-ға меншіктейді	х-ті шығару форматымен жазуға болады. Х сандық типте, а –жолдық типте.
4. типті ауыстыру val(a,x,c)	a жолын сандық шамаға өңдеп, х айнымалыға орналастырады. А жо-лында бос символ болмау керек.	c-өңдеу нәтижесі, бүтін сан. Егер өңдеуде қате болмаса c=0 болады. А:string, х сандық типте, c:integer.
5.ұзындық length(a)	a жолының ұзындығын табады.	Нәтижені айнымалыға меншіктеуге болады.
6. ретімен тіркестіру concat(a,b,..s)	a,b,..s жолдарын сол ретімен тіркестіреді	-
7. белгілеу copy (a,p,n)	a жолынан р позициядан бастап, ұзындығы n символды белгілейді.	егер p>length(a) болса, нәтижесі бос символ; p>255 болса, қате.
8. позиция pos (a,s)	a жолы s жолында нешінші позицияда тұрғанын табады.	егер a жолы s жолында болмаса, нәтиже=0
9.регистрді ауыстыру upcase(ch)	кіші әріпті бас әріпке өзгертеді.	тек латын алфавитін ғана.

Цезарь әдісі. Мысалда 14 суретте = -1 кілтімен «криптография, бұл ғылым» сөзінің кодтау нәтижесі көрсетілген. Декодтау бағдарламасын жазу керек (оқытушы декодтау сөзін береді; шифрланған кілтті, сөзді анықтау).

14 сурет – Цезарь әдісі бойынша шифрлау жұмысының принскрині

Полибиан шаршысы (тікбұрыш).

15а суретте өлшемі 7*5 абстрактты матрицада бағдарлама жұмысының листингі және нәтижесі көрсетілген; студентке тапсырманы орындау барысында өзіне ыңғайлы ету және кестенің басына өзінің тегі және атындағы әріптерді қайталаусыз жазу керек, 1 кестеде көрсетліген сияқты өзгерту керек. Одан кейін матрицадан кодтау кезінде алынған барлық цифрларды жақшасыз және «,» таңбасынсыз жазу керек (қосымша листингпен принскрин 15б суретте көрсетілген). Одан кейін барлық сандарды бір қатарға

– мысалы түрінде жалғастыру нәтижесі 15в суретте көрсетілген. Бұл Полибий шаршысының көмегімен кодталған сөз болып табылады.

1 кесте – Полибий шаршысының көмегімен кодтау мысалы

жүктеу/скачать 1,05 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 10 11 12 13 14 15 16 17 18