Бітіру жұмысы қылмысқа барған жасөспірімдердің болашақ өмірінің бейнесі


Басса-Дарки агрессивтілік деңгейін анықтау әдістемесінің



жүктеу/скачать 0,95 Mb.
бет4/5
Дата29.01.2018
өлшемі0,95 Mb.
#35672
1   2   3   4   5

2.3.1 Басса-Дарки агрессивтілік деңгейін анықтау әдістемесінің


нәтижелерін тіркеу, өңделуі

Кесте 1 - Басса-Дарки әдістемесі бойынша эксперименттік топ мүшелері көрсеткен нәтижелер





№




Физика-лық аг-рессия

Жанама агрессия

Тітіркену
Негати-визм

Өкпелеу


Күдік-тену-шілік

Вербал-ды агрес-сия

Кінәлілік сезімі

1

2

3



4

5

6
А.Р.

В.Б.


А.А.

Х.Ф.


К.Б.

Х.С.


4

5

4



5

5

4
4

3

7



3

2

3
4

1

3



3

4

3
2

2

1



0

0

1
5

5

4



5

5

3
5

4

6



5

9

3
4

7

3



4

5

5
5

10

9



6

4

6



Кесте 2 - Басса-Дарки әдістемесі бойынша салыстырмалы топ мүшелері көрсеткен нәтижелер





№




Физика-лық аг-рессия

Жанама агрессия

Тітіркену
Негати-визм

Өкпелеу


Күдік-тену-шілік

Вербал-ды агрес-сия

Кінәлілік сезімі

1

2

3



4

5

6



7

8


Ф.В.

Бар.


Г.С.

Мас.


К.А.

Айн.


Ков.

Кал.


7

3

6



6

2

6



2

5


8

4

2



3

2

2



3

4


8

2

7



6

2

4



3

9


3

2

3



1

1

3



1

4



6

5

1



3

3

2



6

8


10

8

6



4

3

3



7

10


9

7

6



3

4

7



3

11


8

6

5



7

6

6



8

5



Әр шкала бойынша мүмкін болатын максималды балл саны:

  1. Физикалық агрессия: 10

  2. Жанама агрессия: 9

  3. Тітіркену: 11

  4. Негативизм: 5

  5. Өкпелеу: 8

  6. Күдіктенушілік: 12

  7. Вербалды агрессия: 13

  8. Кінәлілік сезімі: 10


Басса-Дарки агрессивтілік әдістемесінен алынған нәтижелерді гистограммада бейнелеу

Эксперименттік топ.

Топтан алынған нәтижелердің ортақ мәнін тауып алуымыз қажет:

Эксперименттік топ мүшелері көрсеткен нәтижелер мынадай (топ 6 адамнан тұрады):

1. Физикалық агрессия – топ мүшелерінің жалпы жинаған балл саны – 27. Мұны топтағы адамдар санына бөліп, ортақ нәтижені шығарамыз, яғни


27 / 6 = 4,5
2. Жанама агрессия – жалпы балл – 22 / 6 = 3,6

3. Тітіркену – жалпы балл – 18 / 6 = 3

4. Негативизм – жалпы балл – 6 / 6 = 1

5. Өкпелеу – жалпы балл – 27 / 6 = 4,5

6. Күдіктену – жалпы балл – 32 / 6 = 5,3

7. Вербалды агрессия – жалпы балл – 28 / 6 = 4,6



8. Кінәлілік сезімі – жалпы балл – 40 / 6 = 6,6
Енді осы нәтижелерді гистограммада бейнелейміз:


Гистограмма 1 - Басса-Дарки әдістемесінен эксперименттік топ мүшелері нәтижелерінің ортақ мәндері
Салыстырмалы топ. Топ 8 адамнан тұрады.

  1. Физикалық агрессия – жалпы балл – 37 / 8 = 4,6

  2. Жанама агрессия – жалпы балл – 28 / 8 = 3,5

  3. Тітіркену – жалпы балл - 41 / 8 = 5,1

  4. Негативизм – жалпы балл – 18 / 8 = 2,25

  5. Өкпелеу – жалпы балл – 34 / 8 = 4,25

  6. Күдіктену – жалпы балл – 51 / 8 = 6,3

  7. Вербалды агрессия – жалпы балл – 50 / 8 = 6,25

  8. Кінәлілік сезімі – жалпы балл – 50 / 8 = 6,25

Алынған нәтижелерді гистограммада бейнелейміз:




Гистограмма 2 - Басса-Дарки әдістемесінен салыстырмалы топ мүшелері нәтижелерінің ортақ мәндері
Енді эксперименттік топ пен салыстырмалы топ мүшелері көрсеткен нәтижелердің арасындағы айырмашылықтарды анықтау үшін салыстырмалы гистограммаларды жасау тиімді:



Гистограмма 3 - Екі топ арасындағы ортақ мәндерді салыстырмалы бейнелеу


Гистограмма 4 - Екі топ арасындағы ортақ мәндерді салыстырмалы бейнелеу



Гистограмма 5 - Екі топ арасындағы ортақ мәндерді салыстырмалы бейнелеу
Екі топтан алынған нәтижелер негізінде агрессивтіліктің сипатын көрсететін 3 шкала: физикалық агрессия, жанама агрессия, вербалды агрессияны бөліп алып, алға қойған болжамды растау және жоққа шығару үшін математикалық статистикада өңдейміз.

Статистикалық гипотеза – математикалық статистика тілінде параметрлер арасындағы байланысты орнатады. Олар нөлдік және альтернативті болып бөлінеді.

Нөлдік гипотеза (Н0) - өлшеніп отырған екі құбылыстың арасында айырмашылықтың жоқтығы туралы гипотеза, яғни – Х1-Х2=0.

Альтернативті гипотеза (Н1) – салыстырылып отырған екі белгінің арасында мәнді, жеткілікті айырмашылықтың бар болуы туралы гипотеза. Мұны кейде экспериментті, жұмыс гипотезасы деп те атайды.

Ары қарай осы болжамдарды дәлелдеу үшін топтар арасындағы айырманы бағалау үшін Манна-Уитни әдісін қолданамыз. Манна-Уитни әдісін таңдау тобында аз адам болғанда қолдану тиімді. Осы зерттеуге қатысқан зерттелінушілер саны аз болғандықтан, Манна-Уитни әдісін таңдау тиімдірек.


Манна-Уитни критерийін мына формула бойынша есептейді: (1)
U = (n1n2) + nх (nх+1) / 2 – Tx , (1) мұндағы
n1 n2 – сәйкес таңдау топтарындағы зерттелінушілер саны;

nх – ранг қосындысы жоғары таңдау тобындағы зерттелінушілердің саны;

Тх – жоғарғы ранг қосындысы.
Бірінші шкала бойынша, Н0 – екі топ арасындағы физикалық агрессияда мәнді айырмашылық жоқ, Н1 – екі топ арасындағы физикалық агрессияда мәнді айырмашылық бар.
Кесте 3 - Екі топтың физикалық агрессия көрсеткіштерін Манна-Уитни әдісі үшін тіркеу


Эксперименттік топ


Көрсет-кіш


Сәйкес ранг


Салыстыр-малы топ


Көрсет-

кіш



Сәйкес ранг


  1. А.Р.

  2. В.Б.

  3. А.А.

  4. Х.Ф.

  5. К.Б.

  6. Х.С.

4

5

4



5

5

4
10

6,5


10

6,5


6,5

10
жалпы балл:49,5

  1. Ф.В.

  2. Бар.

  3. Г.С.

  4. Мас.

  5. К.А.

  6. Айн.

  7. Ков.

  8. Кал.

7

3

6



6

2

6



2

5


1

12

3



3

13,5


3

13,5


6,5

жалпы балл: 55,5

Тх – 55,5 салыстырмалы топ рангілері жоғары.


U = (n1n2) + nх (nх+1) / 2 – Tx = 6*8 + 8*9 / 2 – 55,5 = 28,5 (1.1)
Uэмп =28,5
Критерийдің шеткі мәндерін эмпирикалық мәнмен салыстырсақ, n1=6, n2=8 үшін критикалық мәндер:
Uкрит = 10 (р < 0,05); 6 (р<0,01)
Uкрит < Uэмп
Сондықтан біз жұмыс гипотезасын шеттетіп, нөлдік гипотезаны қабылдаймыз. Яғни, терроршы мен қылмыскердің физикалық агрессиясында мәнді айырма жоқ.

Енді екінші шкала жанама агрессия көрсеткіштерін математикалық тұрғыда талдаймыз. Бұл үшін:

Н0: екі топтың жанама агрессиясында мәнді айырмашылық жоқ.

Н1: екі топтың жанама агрессиясында мәнді айырмашылық бар.


U = (n1n2) + nх (nх+1) / 2 – Tx (2)
Екі топтаң жанама агрессия бойынша көрсеткен нәтижелері келесі таблицада берілген.
Кесте 4 - Екі топтың жанама агрессия көрсеткіштерін Манна-Уитни әдісі үшін тіркеу


Эксперименттік топ


Көрсет-кіш


Сәйкес ранг


Салыстыр-малы топ


Көрсет-

кіш



Сәйкес ранг


  1. А.Р.

  2. В.Б.

  3. А.А.

  4. Х.Ф.

  5. К.Б.

  6. Х.С.

4

3

7



3

2

3
4

8

2



8

12,5


8

жалпы балл: 42,5

  1. Ф.В.

  2. Бар.

  3. Г.С.

  4. Мас.

  5. К.А.

  6. Айн.

  7. Ков.

  8. Кал.

8

4

2



3

2

2



3

4



1

4

12,5



8

12,5


12,5

8

4



жалпы балл: 62,5

Тх – 62,5 салыстырмалы топтың рангілерінің қосындысы жоғары.
U = (n1n2) + nх (nх+1) / 2 – Tx = 6*8 + 8*9 / 2 – 62,5 = 21,5 (2)

Uэмп =21,5

Критерийдің шеткі мәндерін эмпирикалық мәнмен салыстырсақ, n1=6, n2=8 үшін критикалық мәндер:
Uкрит = 10 (р < 0,05); 6 (р<0,01)

Uкрит < Uэмп


Алынған эмпирикалық мән критикалық мәндерден жоғары, сондықтан жұмыс гипотезасын шеттетіп, нөлдік гипотезаны есепке аламыз.
Терроршы мен қылмыскер агрессивтілігінің қатынасының көрсеткіші болатын үшінші шкала – вербалды агрессияның гипотезасы:

Н0: екі топтың вербалды агрессиясында мәнді айырмашылық жоқ.

Н1: екі топтың вербалды агрессиясында мәнді айырмашылық бар.
Кесте 5 - Екі топтың вербалды агрессия көрсеткіштерін Манна-Уитни әдісі үшін тіркеу


Эксперименттік топ


Көрсет-кіш


Сәйкес ранг


Салыстыр-малы топ


Көрсет-

кіш



Сәйкес ранг


  1. А.Р.

  2. В.Б.

  3. А.А.

  4. Х.Ф.

  5. К.Б.

  6. Х.С:

4

7

3



4

5

5
10

4

13



10

7,5


7,5

жалпы балл: 52

  1. Ф.В.

  2. Бар.

  3. Г.С.

  4. Мас.

  5. К.А.

  6. Айн.

  7. Ков.

  8. Кал.

9

7

6



3

4

7



3

11



2

4

6



13

10

4



13

1

жалпы балл: 53


жүктеу/скачать 0,95 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет