Бөлім-Заттар тасымалдануы 19,20$ Тірі организмдегі қоректік заттар тасымалының маңызы



Дата13.12.2021
өлшемі0,97 Mb.
#125947
түріСабақ

Бөлім-Заттар тасымалдануы 19,20$ - Тірі организмдегі қоректік заттар тасымалының маңызы

Біржасушалы жануарларда заттардың тасымалдану ерекшеліктерін амебаны мысалға ала отырып қарастырайық. Ол қозғалғанда цитоплазма жасушаның бір бөлігінен екінші бөлігіне қарай құйылады. Оның құрамында болатын заттар жасушанң бүкіл бөліктеріне таралады- бұны енжар тасымалдану деп атаймыз.

Қоректік заттардың бұлай тасымалдануы өсімдіктерге ұқса,бірақ енжар тасымалданудан басқа белсенді тасымалдану бар.


Тіршілік теңізде пайда болған,көпке дейін ағзалардыңқоректік заттарын жеткізу қызметін атқарған.жануарлардың құрылысы күрделене түседі. Ұзақ уақыт аралығында организмдер жетіліп,өз денелерінде суқұбырын жүргізді. Солай қанайналымға түсетін ғажайып сұйықтық қан пайда болды.

Бөлім-Заттар тасымалдануы 19,20$-Тірі организмдердің қоректік заттар тасымалының маңызы. Өсімдіктердің зат тасымалдауға қатысушы мүшелері

Өсімдіктерде өткізгіш ұлпа артқылы қоректік заттар тасымалданса, сүтқоректілерде қан арқылы тасымалданады. Өсімдіктерде заттар тасымалы су мен онда еріген минералды заттар тамырдан жоғары қарай сабақ бойымен ағаш сүрегі арқылы тасмалданады. Бұл заттардың жоғарғы ағысы д.а.

Жапырақтағы органикалық заттар өсімдіктің барлық бөлігіне тіннің сүзгілі түтіктері арқылы қозғалады. Бұл ө-р-і қоректік заттармен қамтамасыз етеді, және төменгі ағыс деп аталады.

Өсімдіктрдің зат тасымалдауға қатысушы мүшелері

Тамыр мен өркен ө-де зат тасымалдау қызметін атқарады.

Сабақ өркеннің негізгі бөлімі,тірек қызметін атқарады және тасмалдаушы.



Тамыр қысымы-су және минералды заттарды сабақ бойымен эапыраққа жылжытатын күш. Тамыр қысымының рөлі су және минералды заттарды тамыр түтігінен жапырақ жүкелеріне жылжыту. Жүйклер-жапырақтыңтүтікті-талшықты өткізгіш шоқтары. Лептесік-екі жанасушы жасушамен шектелген саңылау.су буландыру қызметін атқарады.

Тапсырма: 1. жоғарғы ағыс..... 2. Төменгі ағыс...... 3. тамыр қысымы бұл.. 4. тамыр қысымына қандай күш ықпал етеді? 5. Бұтаны ақиналау тәжірибесі нені дәлелдейді? (постер арқылы орындаймыз) 6. конспектілейміз



Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет