Білеушенің массасын алдын ала анықтап аламыз. Ол үшін рычаг ережесін пайдаланып, білеуше мен гірді сызғышқа орналастырып, ізделінген М массаны анықтаймыз. Сосын жіпті гірге байлап және оны штативке іліп, білеушенің көмегімен гірді α0 бұрышқа (сурет 41) қозғалтамыз. Гірдің білеушеге әсер ететін күші сырғанау үйкеліс күшіне тең:
F=Fүйк
немесе
mgtgα0=µMg
Содан
µ=m/M tgα0
Бұрыштарды есептеу үшін қажетті сызықты параметрлер сызғыштың көмегімен анықталады. Тапсырма 15. Жазық фигуралардың салмағын анықтаңыз.