Ауданның бұрмалану көрсеткіші (р) картаның белгілі бір бөлігіндегі ұзындықтың бұрмалануының ең жоғары жəне ең төменгі көрсеткіштерін бір-біріне көбейту арқылы анықтайды
Ауданның бұрмалану көрсеткіші (р) картаның белгілі бір бөлігіндегі ұзындықтың бұрмалануының ең жоғары жəне ең төменгі көрсеткіштерін бір-біріне көбейту арқылы анықтайды.
р = а · b
Белгілі бір нүктелердегі басты бағыт картографиялық тордың сызықтары параллельдер мен меридиандарға кейде сай келіп, кейде сай келмеуі мүмкін. Басты бағыт градус торларына сай келген жағдайда а мен b көрсеткіштерін m мен n белгілі шамасы бойынша төмендегі формуламен есептеп шығарады:
Бұл жағдайда көрсеткішті теңестіру арқылы ауданның бұрмалану көрсеткіші р анықталады.
Бұл жағдайда көрсеткішті теңестіру арқылы ауданның бұрмалану көрсеткіші р анықталады.
p=m*n*cosε
Географиялық картаның белгілі бір бөлігіндегі географиялық нысандардың пішінінің бұрмалану көрсеткіші (k) ұзындықтың ең жоғарғы (а) жəне ең төменгі көрсеткіштеріне (b) тəуелді болғандықтан пішіннің бұрмалануы (k) төмендегі формуламен анықтайды:
Географиялық картаның əр түрлі бөлігіндегі бұрмаланудың түрлерін бұрмалану эллипсінің көмегімен анықтайды. Бұрмаланудың түрлерін анықтау үшін картаның əр түрлі бөлігіндегі параллельдер мен меридиандардың қиылысқан жерлерінде дөңгелек төрт бұрыш эллипс, басқа да геометриялық пішіндер сызып нөлдік бұрмалану байқалатын параллельдер мен орталық меридианның түйіліскен жеріндегі градус торымен салыстырады.
Географиялық картаның əр түрлі бөлігіндегі бұрмаланудың түрлерін бұрмалану эллипсінің көмегімен анықтайды. Бұрмаланудың түрлерін анықтау үшін картаның əр түрлі бөлігіндегі параллельдер мен меридиандардың қиылысқан жерлерінде дөңгелек төрт бұрыш эллипс, басқа да геометриялық пішіндер сызып нөлдік бұрмалану байқалатын параллельдер мен орталық меридианның түйіліскен жеріндегі градус торымен салыстырады.
Географиялық карталардың бір бөлігінен екінші бөлігіне өткендегі бұрмалану көрсеткіштерін изоколдардың көмегімен анықтайды. Географиялық карталардағы бұрмалану көрсеткіштері бірдей нүктелерді қосатын үзік сызықтарды изоколдар дейміз. Картографиялық бұрмаланудың мөлшері картада қамтылатын аумақтың ауданына байланысты.
