2.2 Қарапайым бұрмалы бағыттама
Жылжымалы құрамның бір жолдан екінші жолға өтуі үшін бұрмалы бағыттамалар мен тұйық қиылыстар қолданылады.
Бұрмалы бағыттамалар дара, қосарланған және айқаспалы болып бөлінеді.
Дара бұрмалы бағыттамалар қарапайым, симметриялы және симметриялық емес (қисық сызықты) болып келеді.
Ең көп таралған - қарапайым бұрмалы бағыттамалар.
Қарапайым бұрмалы бағыттамалар екі жолды қосу үшін қызмет етеді және рельстердің түріне (Р75, Р65 және т.б.) және оның бұрышын сипаттайтын айқастырма маркасына (1/9, 1/11 және т.б.) байланысты ерекшеленеді. Қарапайым бұрмалы бағыттама келесілерден тұрады:
– екі рамалық рельсті, екі жылжымалы қатты байланысқан үшкілді және ауыстыру механизмін қамтитын бағыттама;
– доңғалақ тарақтарын айқастырманың тиісті науаларына бағыттауды қамтамасыз ететін жүрекшеден, екі жақтаудан және контррельстен тұратын айқастырма бөлігі;
– бағыттама мен айқастырма бөлігі арасында орналасқан байланыстырушы рельс жіптері;
– аударма бөренелер.
2.2 - сурет – Қарапайым бұрмалы бағыттаманың сұлбасы
Рельстік жіптер мен жолдардың осьтеріндегі қарапайым бұрмалы бағыттаманың сұлбасы 2.2-суретте көрсетілген. 1/11 және 1/9 маркалары үшін Р65 және Р50 типті бұрмалы бағыттамалардың негізгі өлшемдері В қосымшасының 2- ші кестесінде келтірілген,
Станцияларды жобалау кезінде бұрмалы бағыттамалардың мынадай негізгі өлшемдерін басшылыққа алған жөн, мм:
мұндағы, – бұрманың толық ұзындығы;
– рамалық рельс жігінен бастап үшкілдің басына дейінгі қашықтық;
а0 – үшкілдің басынан бастап бұрманың центріне дейінгі қашықтық;
– рамалық рельс жігінен бастап бұрманың центріне дейінгі қашықтық:
, (2.2)
мұндағы, – бұрманың центрінен бастап айқастырманың математикалық центріне дейінгі қашықтық;
– айқастырманың математикалық центрінен бастап оның ұшына дейінгі қашықтық;
– бұрманың центрінен бастап айқастырманың ұшына дейінгі қашықтық:
, (2.3)
мұндағы, – жолтабан ені;
– айқастырма бұрышы.
Қарапайым бұрмалы бағыттамалар оң жақты және сол жақты болады (2.3-сурет).
2.3 – cурет – Сол жақты (а) және оң жақты (б) бұрмалы бағыттамалар
Басты, қабылдап-жөнелту жолдарында және өзге де жолдарда салынатын бұрмалы бағыттамалар осы жолдардың рельстерінің типіне сәйкес қабылданады. Пойыздар сағатына 100 км-ден астам жылдамдықпен өтетін басты жолдардағы бұрмалы бағыттамалар, сондай-ақ жолаушылар пойыздарын қабылдау және жөнелту жолдарындағы жеке бұрмалар (бұл пойыздардың бүйір жолға немесе бүйір жолдан өту орындарында) 1/11-ден тік емес айқастырмалары болуы тиіс. Жолаушылар пойыздарын тік жолмен өткізу кезінде 1/9 маркалы айқастырмалары бар бұрмалы бағыттамаларды төсеуге жол беріледі. Жүк қозғалысының қабылдап-жөнелту жолдарында қарапайым бұрмалы бағыттамалар айқастырмалармен 1/9 – дан тік емес, ал симметриялық - 1/6-дан тік емес етіп салынады.
Бұрмалы бағыттаманың маркасы функция болғандықтан, масштабты төсеу үшін бөлгіште көрсетілген тең бөліктердің санын және перпендикуляр бойымен бір бөлікті түзу бағытта кейінге қалдыру керек. Бастапқы және соңғы нүктелерді қосу (2.4-сурет). Құрылыс процесінде пайда болған бұрыш айқастырманың марка бұрышы болып табылады.
Р65 және Р50 рельстерінен 1/11 және 1/9 маркалы қарапайым бұрмалы бағыттама пойыздар қозғалысының жылдамдығын бүйір жолға (немесе бүйір жолдан) 40 км/сағ рұқсат етеді. Жоғары жылдамдықпен пойыздарды өткізу Р65 және Р50 типті рельстерден (маркасы 1/18) біршама жайпақ маркалардың бұрмаларын қамтамасыз етеді.
2.4 - cурет – Қарапайым бұрмалы бағыттаманың масштабты салынуы М 1/9 и М 1/11
Достарыңызбен бөлісу: |