Вант-Гофф ережесі: Температура әрбір 100С-қа артқанда, реакция жылдамдығы 2-4 есе өседі.
мұнда: - бастапқы температура кезіндегі реакция жылдамдығы;
- температураны бірнеше рет 10 0С-қа арттырғаннан кейінгі реакция жылдамдығы; γ – температуралық коэффициент; t1 және t2 – бастапқы және соңғы температуралар.
Химиялық реакция жүру үшін активті молекулалардың кездесуі керек. Химиялық реакцияға тек белгілі бір энергиясы бар активті молекулалар (бөлшектер) кіріседі. Активсіз молекулаларды активті күйге айналдыру үшін қосымша энергия жұмсалынады. Бұл процесті активтендіру деп атайды. Әрекеттесетін заттар молекулаларын (бөлшектерін) активтендіру үшін жұмсалатын энергияны активтендіру энергиясы деп атайды. Активтендіру энергияны Аррениус теңдеуі арқылы анықтауға болады:
k = k0e-Ea/RT,
мұнда: k – жылдамдық константасы; k0 = z*p, z – бір секундта болатын соқтығысулар саны, р – тиімді болатын ориентациялар санының дәрежесін көрсететін фактор;
Eа – активтендіру энергиясы;
R - газ тұрақтысы;
е - натуралды логарифмнің негізі;
Т – абсолюттік температура.
Катализаторлар әрекеттесуші заттардың активтендіру энергиясын төмендетеді, нәтижесінде реакция жылдамдығы артады.
Катализ түрлері: гомогендік, гетерогендік, оң, теріс.
Достарыңызбен бөлісу: |