Мәдениет морфологиясы
Орындаған: Аруынов Арғын
Қабылдаған: әлеуметтік пәндер кафедрасының оқытушысы, г.ғ.м., Найзабаева Г.А.
Мәдениет өмірінің бар кезеңінде болатын, адамдардың көптеген іс-қылықтарынан, әрекеттерінен тұратын, мәдениетті құрайтын айрықша сыңарлас бөліктері-олар
- Дәстүрлер
- Нормалар
- Құндылықтар
- Білім
- Мағыналар
Нормалар іс-әрекетті басынан аяғына дейін түгел емес, тек қана принциптің параметрін қамтиды. Нормалардың мазмұны, олардың қатынасы бар нақты өріс қарекеттерінің әр түрлілігі, біркелкі шамаланбаған, ал олардың мазмұны мен мөлшерлеу тәсілдері әр мәдениетте әр түрлі.
Нормалар
Нормалардың тұрақты түрлері ұзақ уақыт ұрпақтар өмірінде сақталады, ізгі өнегелілік тарапынан негізделеді, дін беделімен жиі түсіндіріледі және заңнан қолдау табады.
Білімнің көптеген түрлері өмірдегі іс-әрекеттердің белгілі типтерімен, деңгейімен ара-қатынаста болады.
- Практикалық білім
- Рухани білім
- Эмпирикалық білім
- Теориялық білім
- Экзотеориялық білім
Білім
Практикалық (тәжірбиелік) білім-адамның қарекетпен шұғылдануының нәтижесінде қалыптасады және оның шеберлік дағдысымен біте қайнасқан.
Рухани білім-адамдардың қарым-қатынасын реттейді. Оның ұлан-ғайыр әр түрлі құралдары бар, оның ішінде мифтер, аңыздар, тарихи ескерткіштер, көркемөнер туындылары және т.б. Сонымен қатар, топтың, қоғамның және адамзаттың басқа да мәдени сыңарлардың жинақталған жадының мазмұнынан құралады.
Эмпирикалық білім- арнайы ғылымдарда жазылған сезімдік және эксперементтік тәжірибе негізінде қалыптасқан табиғаттағы, қоғамдағы табиғи процестер.
Теориялық білім- субъектінің ұғымдар, белгілер, формулалар арқылы объектіден қашықтауының нәтижесінде қалыптасады, тек қана тәжірибе ғана емес, білімнің өзінде ұғынып, мағына береді.
Экзотеориялық білім- мистика туралы білімді кеңейтетін ерекше нұсқа. Арнайы білімді қажет етпей барлығына арналған
Эмпирикалық білім- арнайы ғылымдарда жазылған сезімдік және эксперементтік тәжірибе негізінде қалыптасқан табиғаттағы, қоғамдағы табиғи процестер.
Теориялық білім- субъектінің ұғымдар, белгілер, формулалар арқылы объектіден қашықтауының нәтижесінде қалыптасады, тек қана тәжірибе ғана емес, білімнің өзінде ұғынып, мағына береді.
Экзотеориялық білім- мистика туралы білімді кеңейтетін ерекше нұсқа. Арнайы білімді қажет етпей барлығына арналған
Мағыналар-маңыз, мән, белгілер адам мен табиғатты немесе жалпы субъекті мен объектіне белгілеу арқылы қауыштыратын арнайы мәдени құралдар. Белгілер жүйесінің қатарына табиғи және жасанды тілдер, әртүрлі дыбыс белгілер жүйесі, бейнелеу жүйесінің тілдері жатады.
Достарыңызбен бөлісу: |
